Een internationale groep wetenschappers heeft een nieuwe bloedtest ontwikkeld waarmee de ziekte van Alzheimer kan worden opgespoord, zo heeft The Guardian woensdag bericht.
Bart De Strooper, alzheimeronderzoeker verbonden aan het Vlaams Instituut voor Biotechnologie en de KU Leuven, werkte zelf niet mee aan de studie maar is enthousiast over de ontdekking. ‘Dit is een mooie stap vooruit.’
Scans en puncties
Zowat twintig jaar geleden kon de ziekte van Alzheimer niet gediagnosticeerd worden tijdens het leven van patiënten. Enkel na hun dood kon er door een hersenonderzoek een diagnose gesteld worden. Tien jaar geleden kon men met PET-hersenscans voor het eerst opgehoopte eiwitten in de hersenen zien, die wezen op de ziekte. Ook via een lumbale punctie, een ruggenprik, kon alzheimer opgespoord worden. Die methodes, de scans en de puncties, zijn echter vaak omslachtig en duur.
Wetenschappers doen daarom al veel langer onderzoek naar bloedtesten waarmee alzheimer opgespoord kan worden. Vorig jaar is men er voor het eerst in geslaagd een bloedtest te ontwikkelen die de aanwezigheid van twee eiwitten, tau en amyloïde, kan vaststellen. Het zijn deze twee eiwitten die zich opstapelen bij alzheimer, waardoor bepaalde hersenfuncties, zoals het geheugen, aftakelen.
Stroomversnelling
Deze nieuwe test maakt het mogelijk om de hoeveelheid en de vorm van het tau-eiwit te meten. Het kan ook de mate van hersenschade vaststellen, en laat toe om een onderscheid te maken tussen patiënten die lijden aan alzheimer en zij die aan een andere vorm van dementie lijden. ‘De puzzel begint meer en meer gelegd te worden, het onderzoek zit in een stroomversnelling’, zegt De Strooper.
‘Enkele maanden geleden kwam er ook het nieuws over het medicijn lecanemab, dat de ziekte afremt. Deze bloedtesten zouden ervoor kunnen zorgen dat een diagnose sneller gesteld kan worden. Dat is erg belangrijk om ook een behandeling snel te kunnen opstarten.’
Binnen afzienbare tijd zouden de tests ook effectief gebruikt kunnen worden, zegt De Strooper. ‘Er zijn op dit moment nog studies naar bloedtests lopende. Ik mik op één à twee jaar alvorens de test erkend kan worden.’
Hoe verlaag je je risico op dementie?
Uit epidemiologisch onderzoek blijkt dat een gezonde leefstijl op middelbare leeftijd het risico op dementie op hoge leeftijd verlaagt. Het gaat dan om voldoende bewegen, overgewicht vermijden, cognitief en sociaal actief blijven en een evenwichtige voeding (een voedingspatroon met onder meer grote porties (groene) groenten, noten, granen, vis en weinig rood vlees, kaas en boter. ) Tot 40 procent van toekomstige dementie zou zo vermeden kunnen worden.
