Ongerustheid over babymelk: ‘Consument mag niet de dupe worden van een toxische kringloopeconomie’
In Nederland, Frankrijk en Duitsland zijn in babymelkproducten schadelijke minerale oliën gevonden, zo meldt de Nederlandse voedselwaakhond foodwatch. Europarlementslid Cindy Franssen (CD&V) reageert verontwaardigd en roept de Europese Commissie op tot strengere wetgeving.
Uit tests door drie laboratoria blijkt dat babymelkproducten zogenaamde aromatische bestanddelen van minerale oliën (MOAH) bevatten die vermoedelijk kankerverwekkend zijn. Zo werden in drie van de vier in Nederland gekochte producten dergelijke schadelijke olieresten gevonden. Ook in babymelkproducten uit Frankrijk en Duitsland werden aromatische minerale oliën gevonden, waaronder in Danone en Nestlé producten.
In Nederland gaat het om:
Neolac Biologisch 1 Volledige zuigenlingenvoeding, 0-6 m
Hero Baby nutrasense hypo-allergeen, 0-6 maanden
Nutrilon Dieetvoeding bij koemelkallergie 1, 0-6 maanden
Slechts in één product – de babymelk “AH zuigelingenmelk 1 Standaard, 0-6 maanden” – werd goed bevonden.
Europarlementslid Cindy Franssen (CD&V) reageert verontwaardigd en roept de Europese Commissie in een dringende parlementaire vraag op om zo snel mogelijk duidelijke Europese veiligheidsnormen vast te leggen.
‘Het is absoluut onaanvaardbaar dat er kankerverwekkende stoffen in ons voedsel opduiken’, zegt Franssen. ‘Zeker in het geval van babyvoeding kunnen we dit niet accepteren. Baby’s zijn immers extra kwetsbaar voor stoffen met kankerverwekkende en mutagene eigenschappen. Hun lichaam en immuniteit zijn nog in volle ontwikkeling. Europese burgers, en al zeker jonge ouders, verdienen de zekerheid dat het voedsel dat ze kopen veilig is voor de volksgezondheid. De Europese voedselwetgeving is een van de strengste ter wereld, maar we kunnen nog meer doen.’
Franssen volgt de problematiek van schadelijke stoffen in levensmiddelen al langer op. Als Senator pleitte ze in een rapport rond de aanpak van hormoonverstorende stoffen voor een verbod op Europees niveau van de schadelijke MOAH in voedselverpakkingsmaterialen. ‘De Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) heeft in het verleden geoordeeld dat MOAH schadelijke eigenschappen hebben. Vooral in het geval van baby’s, jonge kinderen en zwangere vrouwen moeten wede lat zo hoog mogelijk leggen.’
Ondanks het oordeel van het EFSA bestaat er momenteel geen wettelijke Europese maximumnorm voor MOAH. Er loopt wel een aanbeveling van de Europese Commissie voor de lidstaten om toezicht te houden op de aanwezigheid van koolwaterstoffen uit minerale oliën in levensmiddelen en voorwerpen die bestemd zijn om met levensmiddelen in contact te komen. Franssen betreurt dat de resultaten van die aanbeveling op zich laten wachten waardoor een nieuwe risicobeoordeling uitblijft.
De oorzaak van de verontreinigde babymelk is niet helemaal duidelijk. Minerale oliën kunnen via smeeroliën in de voeding terecht komen, of via jutezakken (cacaobonen) of via motorolie van de landbouwmachines. Maar in het geval van de babymelk zijn wellicht ‘lekkende’ verpakkingen de boosdoener.
De circulaire economie is goed voor het leefmilieu en het verminderen van de afvalberg, maar we moeten streven naar een niet-toxische kringloopeconomie.
Met name in gerecyclede verpakkingen, die vaak gebruik maken van oud krantenpapier met inkt op basis van minerale oliën, kunnen de MOAH-resten onacceptabele hoeveelheden aannemen. Als levensmiddelen direct in contact staan met deze verpakkingen, zoals rijst, macaroni, cornflakes en hagelslag, kan verontreiniging ook in het product terechtkomen. Ook daar ziet Franssen een uitdaging op Europees vlak. ‘De circulaire economie is goed voor het leefmilieu en het verminderen van de afvalberg, maar we moeten streven naar een niet-toxische kringloopeconomie. Het is niet de bedoeling om giftige stoffen te recycleren, want die komen vervolgens opnieuw in de productieketen terecht en daar is de consument de dupe van.’
Franssen verwelkomt de ambitie van de nieuwe voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, om een zero pollution environment na te streven met een harde aanpak van hormoonverstorende stoffen. ‘Ik hoop dat de nieuwe Commissie op dat vlak ambitieus is en als dat niet zo is, dan zullen we haar daar regelmatig aan herinneren.’
Wat zijn MOAH?
MOAH (Mineral Oil Aromatic Hydrocarbons) zijn aromatische koolwaterstoffen afkomstig uit minerale oliën. Die oliën worden verkregen door het vloeibaar maken van steenkool, aardgas of biomassa.
MOAH worden onder andere toegevoegd aan inkten voor kranten, papierwaren en verpakkingen. Ze worden door de EFSA beschreven als potentieel kankerverwekkend en mutageen. Daarom mogen dergelijke residuen niet aanwezig zijn in levensmiddelen, zelfs niet in de kleinste hoeveelheden. Onderzoek bij ratten heeft immers aangetoond dat MOAH kankerverwekkend zijn. Of dat bij mensen ook zo is, is niet duidelijk. Het blijft dan ook voorlopig wachten op Europese wettelijke maximumgehaltes voor minerale oliën in voedsel.
Hoe groot is het probleem?
In 2015 liet de Nederlandse voedselwaakhond foodwatch 120 voedingsmiddelen zoals pasta, rijst of cornflakes testen in een internationale laboratoriumtest. 43 procent van de producten bevatte aromatische minerale oliën.
In het verleden liet het Belgische Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen (FAVV) al producten uit de rekken halen wegens de aanwezigheid van minerale oliën.
Eerder dit jaar bleek uit een onderzoek van Test-Aankoop ook al dat verschillende lippenbalsems met smaakjes, zoals framboos, aardbei en vanille, voor kinderen stoffen bevatten die van minerale olie afkomstig zijn.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier