Onderzoekers van de KU Leuven hebben het biologisch mechanisme geïdentificeerd dat verklaart waarom sommige mensen buikpijn krijgen wanneer ze bepaalde voedingsmiddelen eten.
De bevinding maakt de baan vrij voor een efficiëntere behandeling van prikkelbaredarmsyndroom en andere voedselintoleranties. De studie is gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Nature.
Tot 20 procent van de wereldbevolking lijdt aan het prikkelbaredarmsyndroom (PDS). Dat veroorzaakt maagpijn of andere ongemakken na het eten. Glutenvrije en andere diëten kunnen enige hulp bieden, maar waarom dit juist werkt, is tot nu toe een mysterie gebleven, aangezien de patiënten niet allergisch zijn voor het betreffende voedsel.
‘Deze patiënten worden vaak niet serieus genomen door artsen’, vertelt professor Guy Boeckxstaens, gastro-enteroloog aan de KU Leuven en hoofdauteur van de studie. ‘Het gebrek aan een allergische reactie wordt gebruikt als argument dat het allemaal tussen hun oren zit en er geen probleem met hun darmfysiologie is. Met deze nieuwe inzichten leveren we verder bewijs dat ze met een echte ziekte te maken hebben.’
Mestcellen
Uit eerder onderzoek was al gebleken dat mestcellen een rol spelen bij PDS-patiënten. Mestcellen zijn cellen die onder meer histamine vrijgeven, wat zorgt voor de maagpijn en andere ongemakken. ‘Hoe die mestcellen dan exact geactiveerd werden, was tot nu toe een groot raadsel’, zegt Boeckxstaens. ‘Met deze studie hebben we dat duidelijk gemaakt. Het blijkt een erg lokale immuunreactie in de darmwand te zijn, die de mestcellen gaat activeren. Vroeger werd altijd aangenomen dat die mestcellen door stress geactiveerd werden.’
Professor Boeckxstaens speculeert dat dit wijst op een spectrum aan voedselgerelateerde immuunziekten. ‘Aan de ene kant van het spectrum is de immuunrespons zeer lokaal, zoals bij PDS. Aan de andere kant van het spectrum ligt de voedselallergie: een veralgemeende aandoening van ernstige mestcelactivatie met een impact op de ademhaling, de bloeddruk, enzovoort.’
‘Dat we het mechanisme dat leidt tot mestcelactivatie nu kennen, is cruciaal. Het zal leiden tot nieuwe therapieën voor deze patiënten. Als je de activering van mestcellen kunt blokkeren, denk ik dat je een veel efficiëntere behandeling zult hebben’, besluit Boeckxstaens.
