Deze zomer viert Knack.be de mysteries van het leven. Elke dag kruipen we in de huid van een verwonderd kind en verbazen we ons over al dan niet alledaagse mysteries. Vandaag: waarom hunkeren we toch zo naar vet en suiker?
Onze verre voorouders moesten knap veel moeite doen om aan voedsel te raken. Wie erin slaagde calorierijke voeding te vinden, vergrootte zijn overlevingskansen. De natuurlijke selectie deed de rest. Voedselschaarste als directe verklaring gaat in het rijke Westen natuurlijk niet meer op: alles wat we willen, ligt in de supermarkt voor het grijpen.
Calorierijke voedingsmiddelen geven ons ook een gelukkig en positief gevoel. Eten beïnvloedt het beloningssysteem in onze hersenen – het verklaart waarom we zo van eten kunnen genieten. Dingen die we graag eten, stimuleren de productie van dopamine en endorfines in onze hersenen. Vandaar het aangename, troostende gevoel dat we van voeding kunnen krijgen als we ons slecht, triest of boos voelen. Stress is een typische situatie waardoor we naar calorierijke voedingsmiddelen grijpen. De bijnieren produceren dan extra cortisol, het stresshormoon. Calorierijke voedingsmiddelen zouden de productie van cortisol verminderen.
Herinneringen
Een chocoladeverslaving, bijvoorbeeld, is in se een verslaving aan de zintuiglijke ervaringen en de positieve gevoelens die chocolade teweegbrengt.
Onderzoekers stelden vast dat volwassenen die de gewoonte hebben hun negatieve gevoelens te compenseren door dwangmatig suikers en vetten te eten, ook als baby systematisch met voeding getroost werden. De herinnering aan de weldadige gevoelens die eten ons als baby gaf als we ons slecht voelden – de borstvoeding, het flesje, het toetje – is stevig in ons geheugen gegrift. Eten geeft ons positieve signalen die negatieve gevoelens tot bedaren brengen.
Ook wat we lekker vinden, hangt samen met de herinnering: we onthouden wat we als kind graag aten, omdat we er gelukkig van werden. Vaak waren dat zoete, vette dingen, zelden pakweg bloemkool of wortel.
Die aspecten kunnen zogenaamde emotionele eters ertoe aanzetten zich te buiten te gaan aan calorierijke, troostende en gelukkig makende voeding, met overgewicht als gevolg. Een chocoladeverslaving, bijvoorbeeld, is in se een verslaving aan de zintuiglijke ervaringen en de positieve gevoelens die chocolade teweegbrengt. Emotionele eters doen er goed aan hun gevoelens en hun geliefde voedingsmiddelen van elkaar te scheiden, vooral als het om vette of zoete producten gaat.
De marketing is mee
Producenten van voedingsmiddelen begrijpen perfect de mechanismen die ons drijven naar vette en zoete voeding. En de marketing speelt daar slim op in. Ze zet bijvoorbeeld de aantrekkelijkheid van het product in de verf, zoals de specifieke eigenschappen die onze zintuigen prikkelen (uitzicht, geur, smaak), maar ook het gevoel in de mond (temperatuur, textuur, consistentie). De voedingsmiddelen met de meest aangename textuur zijn meestal ook de meest vette.
Het is ook de reden waarom producten voor jonge kinderen veel suiker bevatten, waardoor ze meer kans hebben ‘verslaafd’ te raken en dus steeds weer – ook als volwassene – naar de producten zullen grijpen.
Mysterie van de dag
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
