‘Misleidende informatie over abortus hoort niet thuis op trams en bussen van De Lijn’

Vlaams parlementslid Mathias De Clercq vindt dat levensbeschouwelijke boodschappen niet thuishoren op de bussen en trams van De Lijn – de openbare vervoersmaatschappij. En al helemaal niet als die boodschappen misleidend zijn: ‘Beïnvloeding en manipulatie rond abortus loert om de hoek.’

Stel u voor dat op de door uw woonplaats passerende bus in grote letters zou verwezen worden naar de (fictieve) website Godbestaatniet.be. Zou u het wenselijk achten dat De Lijn als publieke vervoersmaatschappij een levensbeschouwelijke boodschap verspreidt? Waarschijnlijk niet. Ten minste als u voorstander bent van een overheid die neutraliteit en de scheiding van kerk en staat hoog in het vaandel draagt, zoals ikzelf en vele van onze landgenoten. Toch siert momenteel de levensbeschouwelijk-filosofisch niet zo onschuldige campagne “Ik ben zwanger. Wat nu?” de trams van De Lijn. Dat roept vragen op. Zeker over een bijzonder delicaat thema als ongeplande zwangerschap.

Op het eerste zicht lijkt de campagne neutraal van aard te zijn. Toch is dat niet het geval. De schijnbaar objectieve website Ongeplandzwanger.be waarnaar wordt verwezen is dat bij nader toezicht geenszins. En de organisatie achter deze website al helemaal niet. De vzw Jongeren Info Life (afgekort JIL) is een vereniging die handelt vanuit een dogmatisch-godsdienstige invalshoek en is zodoende ook gekant tegen abortus, of legt alleszins op zijn zachtst gesteld een bijzondere terughoudendheid aan de dag tegenover abortus.

Een erg gevoelige problematiek waar we als samenleving nochtans al bijna zesentwintig jaar geleden een wettelijke oplossing voor hebben gevonden. Een overwinning voor onze maatschappij en een oplossing voor een kwestie die ooit in duistere achterkamertjes werd afgehandeld. De wet van 3 april 1990 was baanbrekend en kende een bewogen totstandkoming voor wie zijn geschiedenis kent. Vanaf toen werd abortus een belangrijk recht in onze samenleving. Ondertussen weten we dat België één van de laagste abortuscijfers kent ter wereld. Een bewijs dat geen enkele vrouw lichtzinnig met de materie omspringt en dat de zorgverlening in ons land goed is.

Dat de mensen achter JIL een mening hebben die abortus minder genegen is, is één zaak. Ieder zijn mening, ieder zijn verhaal, ieder zijn gedacht. Dat de organisatie echter een ogenschijnlijk neutraal ogende website aanbiedt voor een kwetsbare doelgroep is allesbehalve positief. De inhoud van de site is immers erg eenzijdig. Laat dat nu net zijn wat we niet willen bij zo een delicate materie. Ook is de aangeboden informatie wetenschappelijk niet altijd accuraat, maar selectief en eenzijdig.

Vrouwen die ongewild zwanger zijn, moeten terechtkunnen bij een instantie met betrouwbare, medisch verantwoorde neutrale informatie en de juiste geruststellende begeleiding. Dat gebeurt hier duidelijk niet. Meer nog, er wordt gedesinformeerd. De informatie op de website stuurt een ongepland zwangere vrouw duidelijk in een welbepaalde richting, namelijk zo ver mogelijk weg van abortus. Beïnvloeding vanuit een doelgerichte ideologisch-godsdienstige hoek is hier uit den boze. Een proces van beïnvloeding en manipulatie loert immers om de hoek.

De laatste die deze campagne actief mee zou mogen faciliteren is de overheid. Toch wordt de betreffende website nog tot volgende week gepromoot op rijtuigen van openbare vervoermaatschappij De Lijn. Daar kunnen vragen bij worden gesteld. In de deontologische code van Lijncom (het bevoegde agentschap binnen De Lijn) staat duidelijk dat er geen reclame mag worden gevoerd voor politieke partijen, verenigingen met een filosofische of godsdienstige achtergrond of vakbonden, of voor boodschappen, diensten of producten waarvan de oorsprong en/of de bedoeling dubieus zijn.

Daarnaast wordt in de code ook duidelijk gesteld dat De Lijn als drager politiek, filosofisch en godsdienstig neutraal is. Die bepalingen staan daar met een reden. Alleen is het jammer dat deze promotiecampagne daar fundamenteel tegen indruist. De achterliggende bedoeling ervan is zonder meer dubieus en levensbeschouwelijk van inslag.

Iedereen wil dat zijn naaste de juiste keuzes kan maken als een ongeplande zwangerschap zich voordoet. En dat in een neutrale omgeving met de nodige ruimte voor reflectie en vrijheid. Reclame via de overheid voor een omgeving die niet met die voorwaarden strookt, is maatschappelijk onaanvaardbaar. Wat mij betreft is een herhaling van deze campagne daarom niet voor bespreking vatbaar.

Het is alleszins hoopgevend dat na mijn tussenkomst in het Vlaams Parlement bleek dat voogdijminister Ben Weyts (N-VA) die mening deelt en de organisatie in kwestie op een zwarte lijst wil plaatsen. Dat is maar terecht. De beoogde doelgroep heeft immers geen nood aan misleiding, maar aan de juiste begeleiding.