Zowel hooikoortspatiënten als mensen zonder allergie hebben een grotere kans om besmet te raken met covid-19 wanneer er meer stuifmeel in de lucht zit, blijkt uit onderzoek.
Uit een peer reviewede internationale studie in het wetenschappelijk vakblad PNAS blijkt dat er een verband bestaat tussen een verhoogde hoeveelheid pollen in de lucht en een toename van het aantal coronabesmettingen.
Deze positieve correlatie is niet het gevolg van een betere verspreiding van het coronavirus door de pollen (het virus wordt overgedragen via contact tussen mensen), maar omdat het menselijke immuunsysteem verzwakt raakt door de blootstelling aan pollen. Als je weerstand aan het vechten is tegen een allergeen, beschikt het over minder wapens om een andere vijand te bestrijden. Het lichaam maakt dan onder meer minder van de zogenaamde antivirale interferonen aan. Daar maakt SARS-CoV-2 handig gebruik van.
Opvallend is dat dit niet alleen het geval is bij hooikoortspatiënten, maar ook bij mensen die geen last hebben van allergieën.
Polleneffect
Het was al eerder bekend dat de blootstelling aan pollen in de lente het immuunsysteem minder weerbaar maakt voor virale luchtwegeninfecties, zoals het verkoudheidsvirus, zowel bij mensen die allergisch zijn aan pollen als bij mensen die dat niet zijn. Onderzoekers opperden dat de versnelling van de uitbraken van covid-19 in 2020 te wijten zouden kunnen zijn aan de stijging van boompollen rond die tijd in veel landen.
Om dit te onderzoeken bestudeerde een team van 150 wetenschappers de pollenmetingen van 130 pollenstations in 31 landen in vijf continenten. Ze hielden rekening met demografische factoren en omgevingsfactoren, waaronder temperatuur, vochtigheid, bevolkingsdichtheid en de mate van lockdown.
Bij het begin van de pandemie was over de hele wereld een duidelijk polleneffect te zien. Het aantal besmettingen steeg nadat de pollenconcentraties vier dagen eerder waren toegenomen. De besmettingen stegen in een periode zonder lockdown met gemiddeld vier procent nadat de pollenconcentratie met 100 pollen per kubieke meter was toegenomen. Met een lockdown was de stijging de helft kleiner. Dat het vier dagen duurde, komt omdat er een aantal dagen voorbij gaan voor de eerste symptomen optreden en mensen niet meteen getest worden.
Pollenseizoen van start
Door de overvloedige regenval in januari en de koude en winterse neerslag begin februari is het pollenseizoen 2021 in België met enige vertraging van start gegaan. De eerste stuifmeelkorrels komen van de els en de hazelaar.
In het weekend van 13 en 14 februari waren de pollenconcentraties voor de eerste keer hoog. Als we naar de besmettingen in België kijken, zien we dat enkele dagen later de dalende trend die zich al een tijdje doorzette, plots keerde. Tussen 13 en 19 februari steeg het aantal besmettingen met 13 procent in vergelijking met de week ervoor. Een aanzienlijke piek van het aantal pollen was verder op te merken tussen 18 en 26 februari. Het aantal besmettingen steeg ondertussen verder met 23 procent tussen 18 en 24 februari. Waarom de cijfers toenamen, is niet duidelijk. De aanwezigheid van de Britse variant is een mogelijke verklaring, maar dus ook het stuifmeel.
Het zou kunnen dat het aantal besmettingen eind deze maand en begin april verder oploopt wanneer nog meer bomen in bloei komen te staan.
Omdat het nog niet bewezen is of er een causaal verband is tussen de hoeveelheid pollen en de coronabesmettingen, is verder onderzoek nodig. Zo zullen in nieuwe studies longcellen worden blootgesteld aan stuifmeel en aan het coronavirus om na te gaan of pollen wel degelijk de immuunrespons van het lichaam verzwakken.
Hooikoorts of covid-19?
Mensen met hooikoorts ervaren gelijkaardige symptomen als een coronabesmetting, namelijk hoesten, een lopende of verstopte neus en vermoeidheid. Een belangrijk verschil is echter dat hooikoorts, ondanks de benaming, nooit koorts met zich meebrengt en ook geen spierpijn veroorzaakt. Eigenlijk moeten we spreken van een ‘pollenallergie’, eerder dan van ‘hooikoorts’. Bij een coronabesmetting is er vaak wel sprake van koorts.
Daarnaast is niezen een typisch symptoom van hooikoorts, maar is het veel minder uitgesproken bij corona. Ook de manier van niezen is anders. Bij hooikoorts volgt het op een kriebel in de neus. Bij corona is er geen kriebel.
Hooikoortssymptomen doen zich typisch voor op momenten waarop men aan een hoeveelheid pollen of allergenen wordt blootgesteld, en dus wanneer je buiten bent. Symptomen van corona houden aan, ook als je binnen bent.
Wie last heeft van hooikoorts, wordt aangeraden een zonnebril te dragen, de was niet buiten te laten drogen, regelmatig het haar te wassen en een douche te nemen. Medicatie kan een oplossing bieden, zoals oogdruppels of neussprays.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
