62 symptomen gelinkt aan long covid

Langdurige covid heeft veel meer symptomen dan tot nog toe werd aangenomen, schrijven Britse onderzoekers in Nature Medicine. Ze vermoeden dat achter de term ook meerdere aandoeningen schuil gaan.

Veel gemelde symptomen van langdurige covid, zoals vermoeidheid en kortademigheid, hebben een aanzienlijk effect op het dagelijkse activiteiten, levenskwaliteit en arbeidsprestaties van mensen. Maar langdurige covid-symptomen zijn veel breder. In een nieuwe studie in Nature Medicine, identificeerden Britse onderzoekers 62 symptomen die verband houden met langdurige covid.

Het eerste onderzoek naar langdurige covid-19 concentreerde zich voornamelijk op mensen die in het ziekenhuis waren opgenomen. Maar de meeste covid-patiënten zijn behandeld in de eerstelijnszorg. We weten daardoor relatief weinig over langdurig covid bij mensen met doorgaans mildere initiële infecties.

In het onderzoek analyseerden de onderzoekers dossiers uit de eerstelijnszorg van meer dan 450.000 mensen in Groot-Brittannië met een bevestigde diagnose van covid. Ze vergeleken die met gelijkaardige dossiers van 1,9 miljoen mensen zonder covid-voorgeschiedenis en keken specifiek naar 115 verschillende klachten bij de huisarts. Voor degenen die covid hadden, gebeurde dat minstens drie maand na de eerste covid-diagnose.

Erectiestoornissen

Ze ontdekten dat mensen bij wie de covid-diagnose was gesteld significant meer melding maakten van 62 symptomen, waarvan er maar 20 vermeld zijn in de officiële WHO-definitie voor langdurige covid.

Sommige van die symptomen waren te verwachten, zoals verlies van reukvermogen, kortademigheid en vermoeidheid. Maar andere zijn verrassend en minder bekend, zoals haaruitval en verminderd libido. Nog andere symptomen zijn pijn in de borst, koorts, erectiestoornissen en zwelling van ledematen.

De verschillen in symptomen tussen de besmette en niet-besmette groepen bleven overeind, zelfs nadat er rekening werd gehouden met leeftijd, geslacht, etnische groep, sociaaleconomische status, body mass index (BMI), rookgedrag of de aanwezigheid van meer dan tachtig gezondheidsproblemen.

De onderzoekers ontdekten ook dat factoren zoals lagere leeftijd, vrouwelijk geslacht en deel uitmaken van bepaalde etnische minderheidsgroepen de kans doen toenemen dat patiënten dergelijke symptomen van long covid melden. Dat geldt ook voor een lagere sociaaleconomische status, roken, obesitas en een breed scala aan gezondheidsproblemen.

Meerdere aandoeningen

Gezien de omvang en diversiteit van de gerapporteerde symptomen is het onwaarschijnlijk achter de term “langdurig covid” een enkele aandoening schuilt. Het gaat eerder om een groep verschillende aandoeningen die ontstaan is als gevolg van een covid-infectie. Onderzoeken naar de symptomen van langdurige covid in verschillende groepen, kunnen wetenschappers helpen de verschillende ziekteprocessen in het lichaam te begrijpen.

Deze analyse wijst er op dat “long covid” kan worden opgesplitst in drie verschillende groepen, op basis van clusters van gerapporteerde symptomen. De grootste groep, goed voor zo’n 80 procent van de mensen met langdurige covid in de studie, had te maken met een breed spectrum aan symptomen, van vermoeidheid tot hoofdpijn en fysieke pijn. De op één na grootste groep – zo’n 15 procent – had voornamelijk psychische en cognitieve symptomen, waaronder depressie, angst en slapeloosheid. De derde en kleinste groep, ongeveer 5 procent, had voornamelijk luchtwegenklachten zoals kortademigheid, hoesten en piepende ademhaling.

Wat nu?

De onderzoekers konden enkel symptomen beoordelen die patiënten meldden tijdens de consultatie bij hun huisarts. Natuurlijk meldt niet iedereen symptomen aan een arts, dus ons onderzoek is beperkt tot de vergelijking van verschillen in symptomen zoals ze zijn gemeld door mensen met en zonder een voorgeschiedenis van covid. Het is ook mogelijk dat sommige patiënten in de controlegroep covid hebben gehad, maar ofwel niet werden getest of hun huisarts daarvan niet op de hoogte brachten.

Toch bevestigt het onderzoek eerdere berichten over de omvang en diversiteit van symptomen van long covid. Het bevestigt ook dat hun symptomen niet zomaar kunnen worden toegeschreven aan andere factoren, zoals bestaande gezondheidsproblemen of de effecten van stress door het leven in de pandemie.