Steeds meer onderzoekers, artsen en lifestylebloggers raden ons aan om zeep voorgoed uit ons leven te bannen. Na een volgens hen ‘vettige’ periode zijn je huid en haar stralender dan ooit. Allemaal goed en wel, maar hoe vermijd je dan onaangename geurtjes die na een zware werkdag de kop op steken?
Als consument is het tegenwoordig moeilijk om te weten wat goed is voor je gezondheid. Zeker op vlak van hygiëne. Reclamefolders beweren hét ultieme recept te hebben gevonden om dagdagelijks naar snoepjes en bloemen te ruiken, terwijl verschillende onderzoekers pleiten om die producten in de rekken te laten staan. Uit eerder onderzoek bleek al dat dagelijkse douchebeurten met zeep en shampoo meer kwaad doen dan goed. Een traditioneel stuk zeep wast niet alleen al het vuil van je lijf, maar ook de natuurlijke beschermlaag van de huid, wat het immuunsysteem verzwakt. “Als je dagelijks doucht, wordt de huid fragieler waardoor je vatbaarder bent voor schimmelinfecties. Daarnaast droogt de huid ook uit. Het is dus belangrijk om niet te overdrijven met zeep”, zegt Marleen Finoulst, hoofdredactrice van het magazine Bodytalk.
Medische doeleinden
Antibacteriële zeep daarentegen zorgt ervoor dat je huid het verschil niet meer herkent tussen goede en slechte bacteriën. Finoulst: “Voor de dagelijkse hygiëne heb je absoluut geen antibacteriële zeep nodig. Dat mag alleen gebruikt worden voor medische doeleinden zoals bijvoorbeeld door chirurgen die zich moeten ontsmetten voor een operatie.” De Amerikaanse gezondheidsorganisatie Food and Drug Administration (FDA) bestudeerde bijna veertig jaar lang de werking van de antibacteriële gels en kwam eind 2013 tot een merkwaardige conclusie. Volgens hen bestaat er geen bewijs dat de zeep daadwerkelijk de verspreiding van ziektekiemen tegengaat. Meer nog: de FDA twijfelt zelfs aan de veiligheid omdat de chemische stof triclosan in veel van die producten aanwezig is, wat een effect kan hebben op de immuniteit van ziektekiemen op antibiotica.
Als je dagelijks doucht ben je vatbaarder voor schimmelinfecties
Volgens het onderwijs- en onderzoeksinstituut Smithsonian gaat het om 75 procent van de vloeibare zeep en 30 procent van de stukken zeep. Naar aanleiding van de resultaten besliste de Amerikaanse regering zelfs dat zeepproducenten vanaf 2016 moeten aantonen dat hun product de gezondheid van de consument niet schaadt. Kunnen ze dat niet, dan wordt het product simpelweg uit de rekken gehaald.
Indringers van buitenaf
Ook al leven wij in een wereld waar smetvrees hoogtij lijkt te vieren, toch bestaan er wel degelijk bacteriën die een cruciale rol spelen voor onze gezondheid, zoals de bacteriën die helpen om eten te verteren. Ze beschermen als het ware tegen ‘indringers’ van buitenaf. Ook Finoulst benadrukt het belang van die natuurlijke bacteriën. “We hebben die gewoonweg nodig. Ze allemaal wegwassen zorgt ervoor dat we veel kwetsbaarder zijn voor infecties.”
Vorig jaar publiceerde de Wereldgezondheidsorganisatie een rapport waaruit blijkt dat onbehandelbare bacteriële infecties toenemen door het wijdverspreide gebruik van antibacteriële zeep. Door het overvloedige gebruik van die gels, zijn enkele standaard virussen erin geslaagd zich te muteren tot een variant die niet zo gemakkelijk te bestrijden is. De bacteriën raken met andere woorden gewend aan de zeep, zodat deze geen effect meer heeft.
Ontwenningsverschijnselen
Maar wat mag dan tegenwoordig nog wel? Alleen water en zeep of zijn er alternatieven? “Het is vooral belangrijk dat je niet overdrijft. Jezelf dagelijks van top tot teen inzepen is echt niet nodig. Sta je graag onder de douche, dan kan je enkele dagen per week gerust de zeep achterwege laten en je enkel wassen met water.” Mensen die nooit meer zeep of shampoo gebruiken, overdrijven volgens Finoulst. “Dat is het andere uiterste en totaal onnodig. Zoals alles moet wassen met zeep ook gewoon met mate. Je handen was je best elke dag met een stuk zeep om verkoudheden en griep te voorkomen. De rest van je lichaam blijft gedurende de dag grotendeels bedekt en heeft geen dagelijkse wasbeurt nodig.”
Jezelf van top tot teen inzepen is echt niet nodig
Een alternatief voor een stuk zeep is een doucheolie. Toch zijn die niet zo effectief. “Een olie is niet krachtig genoeg om al het vuil van je lichaam te wassen.” Niet alleen de textuur is anders, ook qua hydratatie is er een groot verschil. Finoulst: “Na het gebruiken van een olie heb je vaak nog een bodymilk nodig om je huid soepel te maken. Maar nu blijkt uit recent onderzoek dat die weinig effect hebben.”
Dat je haar na een ‘vettige’ en shampoovrije periode gaat stralen zoals nooit tevoren, vindt Finoulst een mythe. “Hoe lang duurt die vettige periode dan volgens hen? Een week? Enkele maanden? Dat de hoofdhuid begint te jeuken als je enkele dagen geen shampoo hebt gebruikt, heeft niets te maken met ontwenningsverschijnselen. Dat is gewoon vuil die zich opstapelt op de hoofdhuid en daar blijft plakken.” Twee maal per week je haar wassen is volgens Finoulst het maximum.
Bacteriën en microben zijn dus niet altijd vijanden van het menselijke lichaam die het best weggeschrobd kunnen worden met tonnen zeep en water. Conclusie: ook al lijkt het soms moeilijk, laat je best dat stukje zeep of die heerlijk ruikende gel af en toe achterwege. (MVM)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier