‘Met een nieuwe methode kunnen we zwangerschapsdiabetes op een eenvoudige en betrouwbare manier opsporen. Dit zorgt voor minder zwangerschapsverwikkelingen en biedt ook een uitgelezen kans om diabetes na de zwangerschap te voorkomen’, schrijft Katrien Benhalima naar aanleiding van haar college voor de Universiteit Van Vlaanderen.
Als zwangere krijg je vaak goed bedoelde adviezen over wat je al dan niet mag eten tijdens de zwangerschap. Mag je nog wel suiker eten als je zwanger bent? Het goede nieuws is, gelukkig wel. De baby heeft suiker nodig om voldoende te kunnen groeien. Het is wel belangrijk om met mate suiker te eten en zeker niet te overdrijven. Vrouwen die hier wel goed op moeten letten, zijn zwangeren met zwangerschapsdiabetes.
Zwangerschapsdiabetes beter en makkelijker opsporen
Het verraderlijke is dat dat vrouwen met zwangerschapsdiabetes helemaal niet weten dat ze het hebben. Dit geeft meestal geen enkele last. Maar onbehandeld kan de ziekte kan wel ernstige gevolgen hebben. Een goede opsporingsmethode is dus belangrijk. Helaas is de huidige internationaal aanbevolen standaardmethode lastig voor zwangere vrouwen. Bij deze nieuwe suikertest, moeten zwangeren nuchter naar het ziekenhuis komen en een suikerdrankje drinken waarvan ze heel misselijk kunnen worden. Vervolgens moeten ze twee uur in het ziekenhuis blijven en wordt er drie keer bloed afgenomen. Vandaar dat veel ziekenhuizen in Vlaanderen deze nieuwe methode nog niet toepassen. In plaats daarvan gebruiken veel centra nog een oudere opsporingsmethode in twee stappen. Hierbij krijgen zwangeren eerst een korte suikertest.
De bloedsuikerspiegel wordt dan gemeten 1 uur na het drinken van een suikeroplossing. Voor deze test mag je gewoon eten. Indien de korte test afwijkend is, wijst dit mogelijk op zwangerschapsdiabetes en krijgt de zwangere vrouw ook een nuchtere suikertest die 3 uur duurt. De bloedsuikerspiegel wordt dan eerst nuchter gemeten. Na het drinken van een suikeroplossing, wordt de bloedsuikerspiegel opnieuw gemeten op 3 verschillende tijdstippen. Het voordeel van deze oudere opsporingsmethode is dat enkel een kleine groep van vrouwen een lastige nuchtere suikertest moet krijgen. Het nadeel is dat we daardoor niet bij alle vrouwen zwangerschapsdiabetes goed kunnen opsporen.
Om uit te zoeken hoe we zwangerschapsdiabetes het beste kunnen opsporen, heb ik samen met 7 Belgische ziekenhuizen onderzoek gedaan bij tweeduizend zwangere vrouwen. Dit is het grootste Belgische onderzoek ooit over zwangerschapsdiabetes. We tonen dat maar liefst 1 op 8 van alle vrouwen zwangerschapsdiabetes heeft. Dit is veel meer dan we verwachtten want oudere cijfers toonden zwangerschapsdiabetes bij maar 1 op 20 van alle vrouwen. Dit verschil met vroeger komt vooral omdat we met de nieuwe nuchtere suikertest zwangerschapsdiabetes nu beter kunnen detecteren.
1 op 8 van alle vrouwen krijgt zwangerschapsdiabetes.
Omdat de nieuwe nuchtere suikertest lastig is voor veel zwangere vrouwen, en bovendien moeilijker te organiseren is, werkten we nu een nieuwe opsporingsmethode uit door op een slimme manier de korte suikertest te combineren met de nieuwe nuchtere suikertest. Een korte suikertest is makkelijker te organiseren, goedkoper en wordt beter verdragen. Vrouwen bij wie de korte suikertest afwijkend is, krijgen wel nog steeds de nieuwe nuchtere suikertest ter controle. Met onze nieuwe methode kunnen we zwangerschapsdiabetes nu op een eenvoudige en betrouwbare manier opsporen. Zo zullen we zwangerschapsdiabetes sneller kunnen detecteren en behandelen. Dit zal helpen om belangrijke verwikkelingen in de zwangerschap te voorkomen, zoals te zware baby’s en vroeggeboortes. In de loop van dit jaar, zullen er op basis van ons onderzoek nieuwe richtlijnen komen in Vlaanderen om zwangerschapsdiabetes op te sporen.
Zwangerschapsdiabetes kan je goed behandelen
Onbehandeld hebben vrouwen met zwangerschapsdiabetes een hoger risico op keizersnedes, vroeggeboorte en zwangerschapsvergiftiging. Bovendien zijn de baby’s vaak te zwaar, hebben ze vaker last van ademhalingsproblemen bij de geboorte en hebben ze, net zoals de moeders, een verhoogd risico op een blijvende vorm van suikerziekte na de zwangerschap. Het goede nieuws is dat je er zelf iets aan kan doen.
Verhoogde bloedsuikerwaarden tijdens en na de zwangerschap: Het goede nieuws is dat je er zelf iets aan kan doen.
De belangrijkste behandeling voor de aandoening is een aanpassing van de levensstijl. Het is daarom heel belangrijk om tijdens de zwangerschap meer te bewegen, niet te veel bij te komen in gewicht en te zorgen voor een evenwichtige en gezonde voeding. Vrouwen met zwangerschapsdiabetes moeten vooral snel resorbeerbare suikers vermijden, zoals de suikers die aanwezig zijn in koeken, snoep, gesuikerde melkdranken, fruitsappen en frisdrank. Vrouwen krijgen ook een metertje mee naar huis zodat ze met vingerprikken hun bloedsuikerspiegel thuis goed kunnen opvolgen. Het goede nieuws is dat bij de meeste zwangere vrouwen met zwangerschapsdiabetes, de bloedsuiker voldoende onder controle komt door een gezonde levensstijl. Slechts bij vijftien tot twintig procent van de vrouwen is tijdens de zwangerschap behandeling met insuline nodig.
Meer kans op diabetes na de zwangerschap
Kort na de zwangerschap normaliseren de bloedsuikerwaarden meestal volledig, maar vrouwen met zwangerschapsdiabetes blijven wel een sterk verhoogd risico hebben om een blijvende vorm van suikerziekte, met name type 2 diabetes, te ontwikkelen. Zo weten we dat ongeveer 1 op 2 van alle vrouwen binnen de 10 jaar na de bevalling type 2 diabetes zal krijgen. Indien kort na de zwangerschap de bloedsuikerwaarden reeds verhoogd zijn, is de kans om diabetes te krijgen zelfs 1 op 2 binnen de 5 jaar. Een gezonde levensstijl aanhouden na de zwangerschap blijft dan ook heel belangrijk voor het hele gezin. Door meer te bewegen, te zorgen voor een gezond gewicht en een gezonde voeding, kan je het risico om diabetes te krijgen verlagen met maar liefst 50%. Het is voor jonge moeders vaak een grote uitdaging om een gezonde levensstijl na de zwangerschap vol te houden.
Wij zijn daarom gestart met het Melinda project, een samenwerking van 7 Vlaamse ziekenhuizen. Hierbij willen we jonge moeders die reeds verhoogde bloedsuikers hebben kort na een zwangerschap met zwangerschapsdiabetes, ondersteunen door middel van een app en telefonische coaching om op hun eigen ritme en van thuis uit een gezonde levensstijl te kunnen aanhouden.
Katrien Benhalima is verbonden aan UZ Leuven. Als endocrinoloog is ze gespecialiseerd in zwangerschapsdiabetes.
Universiteit van Vlaanderen: wetenschap in klare taal voor u uitgelegd
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier