Jong Talent: Steffi De Meyer (28) onderzoekt bloedtests voor de vroege diagnose van alzheimer

‘Hoewel de ziekte van Alzheimer steeds vaker voorkomt, zijn de huidige methoden om de ziekte te diagnosticeren niet waterdicht, erg duur of invasief’, zegt onderzoeker Steffi De Meyer. ‘Daarom zijn toegankelijke bloedtests die de ziekte al in een vroeg stadium kunnen opsporen erg waardevol.’

De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie, waarbij de eiwitten amyloïde en tau zich opstapelen in de hersenen. ‘Die eiwitten verstoren de communicatie en de samenwerking van zenuwcellen in de hersenen, waardoor mensen moeite krijgen met alledaagse handelingen’, aldus De Meyer. ‘De ziekte van Alzheimer kan helaas nog niet genezen worden.’

Hoe wordt de ziekte van Alzheimer vandaag gediagnosticeerd?

Steffi De Meyer: Momenteel wordt de diagnose in eerste instantie gesteld op basis van klinische symptomen, zoals vergeetachtigheid, maar dat betekent dat de diagnose pas gesteld wordt op het moment dat er al onomkeerbare hersenschade is. Zo’n diagnose kan niet met zekerheid gesteld worden, omdat er atypische vormen van de ziekte bestaan en andere vormen van dementie soortgelijke symptomen kunnen vertonen. Een klinische diagnose kan wel bevestigd worden door aanvullende tests zoals een ruggenprik of PET-scan, of via een autopsie, maar dat kan alleen na het overlijden van de patiënt.

Hoe kunnen de bloedtests worden toegepast?

De Meyer: Enerzijds om een klinische diagnose te bevestigen zodat medicatie die het verloop van de ziekte vertraagt in een vroeg stadium opgestart kan worden. Anderzijds kunnen de bloedtests ook bijdragen aan de ontwikkeling van therapieën zelf. Voor zulke studies zoekt men steeds vaker deelnemers die de ziekte van Alzheimer zullen ontwikkelen, maar die nog geen symptomen vertonen.

Worden de bloedtests al gebruikt?

De Meyer: Voorlopig worden ze in België alleen gebruikt in onderzoek. Voor ze klinisch toegepast kunnen worden, moeten er bijvoorbeeld nog drempelwaarden bepaald worden, en er moet nog beslist worden in welke contexten en bij welke patiënten ze gebruikt mogen worden. Waarschijnlijk zal dat nog een paar jaar duren, maar de toekomst is hoopvol. De bloedtests zullen op verschillende vlakken een belangrijke bijdrage kunnen leveren.

Deze 14 factoren bepalen mee het risico op dementie: ‘Voor mensen met alzheimer is er wel degelijk hoop’