‘Hartfalen: waarom wordt een test met zoveel potentieel niet terugbetaald?

Er bestaat een bloedtest die chronisch hartfalen kan opsporen. Als enige land in Europa betaalt België hem niet terug.

Stel: je bent 75 jaar. Je voelt je al een tijdje moe en kortademig telkens je een inspanning doet.  Ligt het aan je leeftijd? Of is er meer aan de hand? Je gaat naar je huisarts en bespreekt je klachten. Je huisarts begint nu aan een zoektocht, want er bestaan verschillende aandoeningen met zulke symptomen. Een bloedonderzoek en medische beeldvorming zal nodig zijn. Hierna volgt mogelijk doorverwijzing  naar  specialisten zoals de longarts, de cardioloog, eventueel de nefroloog… Eigenlijk is de kans groot dat je huisarts beslist om af te wachten tot je klachten ernstiger worden, want de drempel voor doorverwijzing van oudere patiënten ligt hoog.

Nu bestaat er een test die  via een eenvoudig bloedonderzoek je huisarts helpt gerichter te verwijzen: NT-pro-BNP.  Kortademigheid en vermoeidheid zijn twee klachten die kunnen wijzen op chronisch hartfalen. Eén op 10 Belgen boven de 70 jaar ontwikkelt chronisch hartfalen maar de meeste mensen beseffen niet dat ze het hebben. Het is een aandoening waarbij je hart minder goed bloed doorheen je lichaam pompt, waardoor je je moe en kortademig voelt.

De NT-pro-BNP-bloedtest brengt uitsluitsel en wordt internationaal met de grootst mogelijke nadruk aanbevolen voor de diagnose en opvolging van hartfalen. Dit verklaart waarom deze test in alle Europese landen wordt terugbetaald. Behalve in België. En dat heeft gevolgen. Eén enkele test kost tussen €25 en €35, door de patiënt zelf te betalen. Veel huisartsen vinden dit te duur voor hun patiënt en gebruiken deze test dan ook niet. Dit maakt dat patiënten die verwezen worden vaak  een batterij aan specialisten bezoeken, wat nog duurder is, maar die consultaties worden wel grotendeels terugbetaald. Of er gebeurt helemaal niets…

Waarom wordt een test met zoveel potentieel niet terugbetaald? Op dit moment is ons gezondheidsbudget versnipperd in silo’s. Zo is er een gesloten budgetenveloppe voor de klinische biologie, waaruit alle testen bekostigd moeten worden. Een dure test zoals NT-pro-BNP terugbetalen, betekent dus ook dat andere testen dan niet meer of minder terugbetaald zullen worden, ook al leidt deze investering tot een besparing in een andere budgetsilo. Deze situatie leidt ertoe dat potentiële gezondheidswinst verloren gaat.

De volksgezondheid is de verliezer in dit verhaal, net als de belastingbetaler. Uit een budgetimpactanalyse blijkt dat terugbetaling van NT-pro-BNP testing een netto besparing van 5,25 miljoen euro oplevert. Al in 2005 pleitte het Federale Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg voor terugbetaling van deze test. Na bijna 20 jaar stilstand loopt er op dit ogenblik een nieuwe aanvraag voor terugbetaling. Er ligt een unieke kans om te besparen én vooruitgang te boeken in de strijd tegen chronisch hartfalen.

Dr. MsC. Rn. Karolien Baldewijns (Thomas More), Dr. Hilde Vandenhoudt (Thomas More), Prof. Dr. Miek Smeets, MD (UAntwerpen) zijn coördinatoren van HeartsConnect, het lerend netwerk hartfalen dat opgericht is om de toepassing van richtlijngebaseerde kwaliteitsvolle hartfalenzorg in Vlaanderen te ondersteunen. Het zijn zorgprofessionals en onderzoekers die geen enkel financieel belang hebben in dit dossier.