Dringend nood aan plasmadonoren: ‘Slechts 0,5 procent van de Vlamingen doneert momenteel plasma’ 

De vraag naar bloedplasma stijgt jaarlijks, terwijl het product wereldwijd schaarser wordt. Waarom is het zo belangrijk dat we naast bloed ook plasma doneren?  

Plasma is een essentieel onderdeel van ons bloed om rode en witte bloedcellen en bloedplaatjes door het lichaam te vervoeren. Het houdt ons immuunsysteem sterk en voorkomt overmatig bloedverlies bij verwondingen.  

Maar plasma is ook een belangrijke grondstof voor medicijnen.voor patiënten met immuunstoornissen, hemofilie, kanker of de ziekte van Parkinson. Mensen die in het ziekenhuis behandeld worden voor ernstige brandwonden, krijgen eveneens plasma toegediend.  

Omdat kanker en immuunziektes steeds meer toenemen, ook in niet-westerse landen, is e nood aan meer plasma. Maar in tegenstelling tot de bloedvoorraden, is er op het vlak van bloedplasma in ons land onvoldoende voorraad.

‘Naar schatting zijn er in België op dit ogenblik zo’n 20.000 mensen afhankelijk van plasmageneesmiddelen om te herstellen van een ziekte of om een ziekte onder controle te houden’, weet Jan Poté, woordvoerder van Rode Kruis Vlaanderen. ‘Omdat we in België niet 100 procent zelfvoorzienend zijn voor plasma, moeten ziekenhuizen of bedrijven zich vaak wenden tot de erg commerciële internationale markt.’ 

Rode Kruis Vlaanderen schakelt daarom een versnelling hoger: om niet meer afhankelijk te moeten zijn van het buitenland, moet er tot en met 2029 jaarlijks 5 procent meer plasma opgehaald worden. Daarvoor zijn jaarlijks 5.000 tot 6.000 nieuwe donoren nodig. Om dat doel te bereiken, werkt Rode Kruis Vlaanderen aan de bouw van twee nieuwe donorcentra per jaar, 24 tegen 2029. 

Wat is het verschil tussen bloed- en plasmadonatie? 

Rode Kruis Vlaanderen wil via sensibiliseringscampagnes bloedplasma onder de aandacht brengen bij de brede bevolking. ‘Onbekend is onbemind’, aldus Poté. ‘Mensen kennen het Rode Kruis vooral van de eerste hulp op evenement en bloedophaling. Bloedplasmadonatie is minder bekend, terwijl plasma geven even levensreddend is als bloed geven. 70 procent van de Vlamingen heeft ooit in zijn leven bloed of plasma nodig. 3 procent van de Vlamingen geeft bloed, een half procent plasma.’ 

Een plasmadonatie verschilt lichtjes van een bloeddonatie. Bloedplasma wordt afgenomen door het plasma te filteren uit bloed. Na afloop worden de bloedcellen opnieuw toegediend aan de donor. 

‘In tegenstelling tot bloedcollectes die ter plaatse kunnen worden gedaan, kan bloedplasma doneren enkel en alleen in donorcentra, simpelweg omdat het filterapparaat op dit ogenblik nog niet mobiel gemaakt kan worden’, aldus Poté.

‘Bloed geven duurt doorgaans tien minuten tot een kwartier, voor plasma rekenen we vanwege de tussenbewerking 45 minuten. De frequentie voor bloed is maximaal 4 keer per jaar. Plasmadonatie kan elke 2 weken plaatsvinden omdat het bloed wordt teruggegeven en het lichaam plasma vrij snel aanmaakt.’ 

Levens redden via teambuilding 

Daarnaast richt Rode Kruis Vlaanderen zich met de campagne ‘Onderneming met een groot hart’ nu ook op bedrijven om plasmadonaties te realiseren. Werknemers kunnen dan, al dan niet in de vorm van een teambuilding, tijdens de werkuren plasma komen doneren in het dichtstbijzijnde donorcentrum van Rode Kruis Vlaanderen. De bedrijven krijgen allemaal het label ‘Onderneming met een groot hart’. 

‘Sinds de lancering in mei hebben al meer dan 150 bedrijven zich geregistreerd voor de campagne, met 600 extra plasmadonaties als resultaat’, aldus Poté. ‘Het doel is zo’n 350 bedrijven tegen mei 2025. Als we kijken naar de ons omringende landen, zien we dat in Finland bijvoorbeeld 20 procent van de bloed- en plasmadonaties via bedrijven komt. In Vlaanderen is dat vandaag 3 procent. Er is dus nog wat groeimarge.’ 

Schrijf u in voor ‘Onderneming met een hart’.