Jong Talent: Céline Wessa (27) onderzoekt waarom antidepressiva niet bij iedereen werken

Elisa Hulstaert Redacteur

Redacteur 30-03-2025, 10:00

‘Een op de vijf Belgen worstelt ooit met een depressie en een op de acht neemt antidepressiva’, zegt arts en psychiater-in-opleiding Céline Wessa. ‘Dat is veel. En wat ook frappant is: van de mensen met een depressie reageert een op de drie niet op de antidepressiva die hij daarvoor krijgt.’ Met de steun van een FWO fellowship onderzoekt Wessa aan de UAntwerpen waarom antidepressiva niet bij iedereen werken.

Hoe komt dat?

Céline Wessa: Daarvoor is wat geschiedenis nodig. In de jaren vijftig waren antidepressiva een middel tegen tuberculose. Pas later merkten artsen dat ze ook hielpen om de stemming te verbeteren. Ze zagen dat de medicatie een invloed had op verschillende stofjes in het brein, zoals serotonine en dopamine.

Daaruit is het idee ontstaan dat een depressie vooral veroorzaakt wordt door een tekort aan bepaalde stoffen in de hersenen. Intussen is dat idee achterhaald. Zo zijn er depressies waarbij ook andere biologische factoren de symptomen veroorzaken, zoals een afwijkend immuunsysteem.

Voor uw onderzoek focust u op die groep.

Wessa: Dat klopt. Uit onderzoek blijkt dat ongeveer een derde van de mensen met een depressie verstoorde ontstekingswaarden heeft en dat die groep ook minder goed reageert op klassieke antidepressiva. Kleinschalige onderzoeken suggereren dat ontstekingsremmers hun depressieve klachten kunnen verlichten. Enerzijds duik ik in die studies om onze doelgroep beter te selecteren, anderzijds onderzoek ik hoe mensen met aantoonbaar afwijkende ontstekingsmarkers in hun bloed reageren op ontstekingsremmers.

Wat als dat blijkt te werken?

Wessa: Dan zou al bij de huisarts bepaald kunnen worden of mensen met depressieve klachten baat hebben bij het nemen van ontstekingsremmers bovenop hun antidepressivum. Wij willen afstappen van de one-size-fits-all-behandelrichtlijnen en toewerken naar precisiepsychiatrie, waar de patiënt op het juiste moment de juiste behandeling krijgt.

Tot slot zou een efficiëntere behandeling niet alleen patiënten helpen, maar ook de maatschappij een stuk minder kosten. In 2020 werd in Vlaanderen maar liefst 506,7 miljoen euro aan arbeidsongeschiktheidsuitkeringen uitgekeerd aan mensen die uitvielen door een depressie.