Een artikel van Nederlandse kinderoncologen werd door antivaxers op gejuich onthaald. Maar toen bleek er van alles aan te schorten.
Waarschijnlijk een van de meest besproken recente wetenschappelijke publicaties is een artikel in het tijdschrift BMJ Public Health. Drie Nederlandse kinderoncologen en een onbekende ‘onafhankelijke onderzoeker’ bespreken daarin de oversterfte – een hoger aantal sterfgevallen dan verwacht kan worden – tijdens de periode 2020-2022. Tot verklaringen komen de auteurs niet, al wijzen ze wel héél opvallend in de richting van coronavaccins en coronamaatregelen als oorzaak van sterfgevallen.
De Britse krant The Telegraph schreef een artikel over de publicatie met als titel: ‘Coronavaccins droegen mogelijk bij aan de toename van het aantal sterfgevallen’. Dat leidde tot gejuich op alle banken bij antivaxers en vaccinsceptici, die al jaren beweren dat de coronavaccins gevaarlijk waren. Eindelijk, zo klonk het, viel er daarover iets te lezen in ‘mainstreammedia’. De dam was gebroken!
‘Verkeerde berichtgeving’
Lang duurde dat niet. Op 6 juni kwam de hoofdredactie van BMJ met een statement waarin ze de ‘verkeerde berichtgeving’ in The Telegraph betreurde: ‘Het onderzoek ondersteunt niet de bewering dat vaccins een belangrijke factor zijn die bijdraagt aan het overmatige aantal sterfgevallen sinds het begin van de pandemie. Vaccins hebben integendeel een belangrijke rol gespeeld bij het terugdringen van de ernstige ziekte en sterfgevallen […].”
Kort daarna nam ook het Prinses Máxima Centrum voor Kinderoncologie, waar drie van de onderzoekers werken, afstand van de publicatie. En de Nederlandse stichting World Child Cancer verspreidde op 12 juni een persbericht waarin het betreurde dat het in het onderzoek ‘ten onrechte als financier genoemd’ was.
Van klassiek antivax tot complottheorieën: wie zijn de buitenlandse sprekers op de coronabetoging?
‘Flagrant kopiëren’
Er schorten ook enkele zaken aan het onderzoek zelf. Zo besteedt het artikel weinig aandacht aan het coronavirus als oorzaak van oversterfte. Integendeel: de auteurs betwijfelen of de officiële dodencijfers te vertrouwen zijn. Ze pleiten voor extra onderzoek, maar zwijgen over publicaties die aantonen dat de oversterfte grotendeels gelijkloopt met de opeenvolgende coronagolven. Lange paragrafen zijn gewijd aan bijwerkingen van coronavaccins en -maatregelen. Daarbij wordt geregeld verwezen naar controversiële publicaties van vaccinsceptici.
En dan is er nog de Israëlische statisticus Ariel Karlinsky: hij noemt de paper ‘flagrant kopiëren en plakken’ van zijn werk – de World Mortality Dataset – met passages die ‘bijna woordelijk en misleidend’ zijn overgenomen. Hij vroeg het tijdschrift het artikel in te trekken, een onderzoek te openen en zich te excuseren.
BMJ hechtte op 13 juni zelf een ’expression of concern’ aan het artikel vast. Dat houdt in dat er vragen gerezen zijn over ‘de kwaliteit en de boodschap’ van het onderzoek. Die vragen moeten de auteurs nu beantwoorden. De kans bestaat dat de publicatie als gevolg daarvan ingetrokken wordt.
Waarom weigeren intelligente mensen een prik? ‘Antivaxers zijn niet dom of ongeïnformeerd’
