Factcheck: ‘Slechts de helft van de volwassenen gaat naar de tandarts’

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Dat lazen we onlangs in De Morgen. Maar klopt het wel?

‘Ondanks de richtlijn van (de leeftijd van, nvdr) twee jaar, die volgens het Vlaams Instituut Gezonde Mond nochtans goed gekend is, bleken in 2016 slechts 17 procent van de tweejarige CM-leden een tandarts bezocht te hebben’, lazen we onlangs onder de citaatkop ‘Kinderen gaan veel te laat naar de tandarts’ in De Morgen. ‘In de groep twee- tot zesjarigen ging het om 54 procent. Bijna een op de vijf kinderen in die groep had wel al gaatjes.’

‘De cijfers verbazen niet echt’, zei daarop professor tandheelkunde Dominique Declerck (KU Leuven). ‘Als je weet dat maar de helft van de volwassenen naar de tandarts gaat, dan weet je ook dat niet iedereen zijn kind meeneemt.’

Gaat maar een op de twee volwassenen naar de tandarts? En een op de twee nooit?

‘Vooreerst: de stelling is in mijn mond gelegd na een telefonisch interview dat ik niet heb kunnen nalezen’, laat professor Declerck per e-mail weten. ‘Maar de essentie is correct.’

Zowat de helft van de volwassenen – en ook jongeren en kinderen – heeft niet elk jaar een contact (geregistreerd door het RIZIV) met de tandarts. Dat blijkt uit een analyse over 2014 van het Intermutualistisch Agentschap, dat data van alle zeven ziekenfondsen in België verzamelt, zegt Declerck. ‘Ook de Mondgezondheidsenquête 2012-2014, in opdracht van het RIZIV, leert dat regelmatig tandartsbezoek geen gevestigde gewoonte is voor een belangrijk deel van de bevolking.’

Vier op de vijf volwassenen gaan minstens één keer in vijf jaar, zegt professor tandheelkunde Peter Bottenberg (VUBrussel) op basis van die enquête. ‘Maar slechts 40 à 50 procent gaat regelmatig. Concreet: in vijf jaar minstens drie keer, in een verschillend jaar.’

Omdat je tandartsbriefjes bij het ziekenfonds kunt binnenbrengen tot twee jaar nadat je met opengesperde mond onder de lamp hebt gelegen, zijn er nog geen definitieve cijfers over 2017.

Voorlopige cijfers over leden van de Christelijke Mutualiteit bevestigen evenwel volgens CM-woordvoerder Dieter Herregodts de stelling. En Stefaan Hanson, die spreekt namens het Verbond der Vlaamse Tandartsen, beaamt ze met RIZIV-cijfers voor 2016.

De standaardcontrole achterwege laten kan nochtans pijn doen. In je mond én in je portefeuille.

‘Een uitgebreid jaarlijks mondonderzoek, inclusief hygiëneadvies en indien nodig radiografie, kost 63 euro’, zegt Hanson. ‘Daarvan krijg je 59,50 euro terug.’

‘Wie een jaar overslaat, betaalt meer remgeld. En peperduur dreigt het te worden als je pas komt wanneer de pijn opsteekt. Dan is het al laat en heb je vaak een ingewikkeldere behandeling nodig. Een diep aangetaste tand moet ik misschien ontzenuwen. Dat maakt hem brozer. Breekt hij, later, en wil je een degelijke oplossing? Dat kost algauw 600 euro, als je een implantaat wenst tot zelfs 2000 euro. Voor één tand. Uit eigen zak. Want het ziekenfonds betaalt dat niet terug.’

De ‘drie pijlers van een gezonde mond’ zijn gezond eten, tweemaal daags poetsen, en jaarlijks op controle, zegt Hanson. ‘Als je die volgt, behoud je je tanden levenslang.’

Volgens tandheelkundige Luc Martens (UGent) vormt 20 procent van de bevolking een risicogroep. ‘Die mensen met gevoelige tanden hebben vroeg of laat extra zorg nodig. Maar de andere 80 procent zou eigenlijk nooit tandpijn mogen hebben. Wij zien veel mensen veel te laat.’