Factcheck: blootsvoets lopen kan prima, maar dan wel op gezonde en getrainde voeten

‘Vaak blootsvoets lopen is niet goed voor voeten en enkels’, zo lazen we op Huffpost. Wie normaal altijd schoenen draagt, kan overbelasting ervaren op blote voeten. Maar met gezonde en getrainde voeten kan blootsvoets lopen perfect. We beoordelen de stelling als eerder onwaar.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op de website HuffPost lazen we een artikel met als kop: ‘Podologen vertellen wat zij nooit zouden doen (en hopen dat jij het ook niet doet)’. Ze raden bijvoorbeeld af om altijd Crocs of hoge hakken te dragen, maar ook om blootsvoets te lopen. ‘Tijdens covid begonnen mensen veel meer dan ooit thuis te werken’, vertelt een podoloog. ‘Ik ontdekte dat dit meer voet- en enkelproblemen veroorzaakte omdat mensen minder vaak schoenen droegen.’

Volgens de man is het beter om ook thuis een paar ondersteunende sneakers te dragen. ‘Als je consequent nalaat je voeten ondersteuning te bieden, zul je eelt of zelfs atrofie van de vetkussentjes ontwikkelen. Dan is blootsvoets lopen niet langer comfortabel. Bovendien zul je sommig schoeisel niet meer kunnen dragen’, zo klinkt het.

Volgens dokter Saskia Van Bouwel, hoofd van de dienst Orthopedie-Traumatologie in het UZA, klopt dat deels. ‘Het is zeker niet verkeerd om blootsvoets te lopen, in bepaalde omstandigheden en voor korte afstanden. ’s Avonds thuis op blote voeten of kousen lopen is geen probleem, maar ik zou niet aanraden het een hele dag te doen. Degelijke schoenen beschermen onze voeten niet alleen tegen externe factoren zoals hitte of scherpe voorwerpen, ze ondersteunen de voet ook tegen allerlei inwerkende krachten, zoals de zwaartekracht.

‘Elk jaar zie ik na de zomer veel patiënten die maandenlang blootsvoets of op teenslippers hebben gelopen, en daardoor kampen met voorvoet- of hielproblemen door overbelasting. Ook atrofie van de vetkussentjes kan inderdaad voorkomen: onder de hiel en voorvoetbeentjes heb je vetkussentjes die als schokdempers dienen. Als die gekwetst of overbelast raken, verlies je die beschermende tussenlaag.’

Dokter Arne Burssens, orthopedisch chirurg in het UZ Gent, wil dat toch wat nuanceren. ‘Blootsvoets lopen kan inderdaad problemen veroorzaken omdat we er niet op geoefend zijn. Onze voorouders liepen altijd blootsvoets en hadden heel sterke voetspieren en een stevige voetzool. Door dagelijks gebruik van schoenen zijn we die stevigheid verloren. Als we dan plots veel blootsvoets lopen, kan er overbelasting ontstaan. Het kan zeker geen kwaad om geregeld blootsvoets te lopen, maar dan is het ook belangrijk om de intrinsieke voetspieren te trainen. Dat doe je door − blootsvoets wandelend of zittend − grijpbewegingen te maken met je voeten. Zo zullen ze steviger worden.’

Ook professor revalidatiewetenschappen Kevin Deschamps (KU Leuven) nuanceert. ‘Voor bepaalde patiëntenpopulaties, zoals mensen met diabetes, is blootsvoets lopen uit den boze. Maar gezonde mensen mogen gerust een balans zoeken tussen activiteiten op blote voeten en activiteiten met adequaat schoeisel. Om een goede controle over je voetspieren te ontwikkelen, loop je beter blootsvoets: in de huid zitten receptoren die signalen doorgeven aan de hersenen. Door rechtstreeks contact met de ondergrond zijn die signalen veel duidelijker.’