Volgens oncoloog Wim Distelmans stuurt zijn collega Lieve Thienpont patiënten door met ‘onrealistische verwachtingen’ over euthanasie bij psychisch lijden. ‘Clash over euthanasie bij psychisch zieken,’ kopt The Washington Post.
Een via het persagentschap AP uitgelekte brief, overgenomen door onder meer de krant The Washington Post, legt de spanning bloot tussen professor en oncoloog Wim Distelmans, voorzitter van de Federale Euthanasiecommissie, en de bekende psychiater Lieve Thienpont. Beiden zijn grote voorvechters van euthanasie, ook op grond van psychisch lijden. Ze werkten jarenlang intensief samen maar sinds begin dit jaar zit er kennelijk een haar in de boter. ‘Clash over euthanasie bij psychisch zieken,’ kopt The Washington Post.
De sleutelrol die Lieve Thienpont speelt in euthanasie bij psychiatrische patiënten en de manier waarop de psychiater met euthanasieverzoeken omgaat, roepen al langer vragen op bij collega-psychiaters. Die vragen hebben betrekking op de extreem jonge leeftijd van de patiënten, de betrouwbaarheid van de diagnoses en de snelheid en het vermeende gemak waarmee Thienpont positieve adviezen afgeeft. Nu blijkt ook Wim Distelmans, de meest notoire verdediger van de Belgische euthanasiewet, bezorgd over de aanpak van Thienpont.
Het geven van een onafhankelijk advies wordt onmogelijk wanneer patiënten met onrealistische verwachtingen naar ons worden doorverwezen.
In zijn brief van 13 februari gericht aan ‘geachte collega Thienpont, beste Lieve’ staat onder meer het volgende te lezen: ‘In naam van het voltallige ULM-team laten wij u weten in de toekomst geen euthanasiecasussen meer van u te zullen behandelen binnen onze werking. De aanleiding is een verschil in visie op de wijze waarop een euthanasieverzoek dient te worden uitgeklaard. Wij hebben dit reeds diverse keren mondeling meegedeeld, echter zonder resultaat. Daarom hopen we dat het duidelijker wordt via een formeel schrijven: het geven van een onafhankelijk advies wordt onmogelijk wanneer patiënten met onrealistische verwachtingen naar ons worden doorverwezen. Meermaals werd door ons vastgesteld dat reeds vooraf in onze naam door u beloftes werden gedaan aan de patiënt die door ons niet konden worden waargemaakt. Deze manier van verwijzen laat geen correcte arts-patiënt-relatie toe.’
Distelmans vervolgt dat het zo wel heel lastig wordt om te bepalen of euthanasie gerechtvaardigd is en patiënten goed te adviseren, als die de indruk hebben dat ze niet meer dan een pro-formabezoekje afleggen. ‘Wij willen ons distantiëren van deze manier van werken.’
Het gaat er Distelmans dus niet om dat patiënten onterecht euthanasie zouden hebben gekregen, wel dat de wettelijke criteria voor het verlenen van euthanasie bij psychisch lijden mogelijk niet altijd netjes zijn nageleefd. Op grond daarvan weigeren Distelmans en zijn team nog langer patiënten te aanvaarden die door Thienpont zijn doorverwezen.
Distelmans heeft zijn bezorgdheden over de praktijken van Thienpont echter nooit publiek gemaakt, ook al gaat het om de erg gevoelige materie van euthanasie bij mensen die niet terminaal ziek zijn. België is een van de weinige landen in de wereld waar euthanasie voor psychiatrische patiënten is toegelaten. Behalve een goedkeurende arts, zijn daarvoor wel twee adviezen nodig van onafhankelijke artsen, al hoeven die extra artsen het niet met elkaar eens te zijn.
Tine Nys
Het artikel in The Washington Post komt ook terug op de zaak Tine Nys, een jonge vrouw met een psychiatrisch verleden, wiens behandelende arts haar euthanasieverzoek had geweigerd. Ze vond echter gehoor bij Thienpont. Nadat bij de vrouw het aspergersyndroom werd vastgesteld, een vorm van autisme, keurde Thienpont na ‘2 of 3 sessies’ haar euthanasieverzoek alsnog goed. Twee maanden later en zonder nieuwe behandeling of begeleiding kreeg de 38-jarige vrouw euthanasie. De familie diende een klacht in en kon naderhand ook het medisch dossier van Tine Nys inkijken. Daarin zouden, aldus AP, mails zitten waaruit blijkt dat haar artsen pogingen hebben gedaan om het onderzoek naar de dood van Tine Nys tegen te werken. ‘We moeten deze mensen (de familie van Tine Nys, nvdr.) stoppen’, zou Thienpont in een mail aan collega-artsen hebben geschreven.
Tegenover AP weigerde Distelmans iedere commentaar.
In een reactie aan onze redactie zegt Wim Distelmans dat hij niet twijfelt aan ‘de competentie van Lieve Thienpont’, maar dat het probleem inderdaad is dat Thienpont geregeld ‘patiënten die niet thuis maar in het ziekenhuis euthanasie wilden krijgen’ naar zijn UL team (Uitklaring Levenseindevragen) doorstuurde met de boodschap ‘daar zullen ze je wel helpen.’
Problematisch, want Distelmans en zijn team, die de doorverwezen patiënten niet kennen, willen het hele proces van het onderzoeken van de euthanasieverzoeken vanaf nul kunnen overdoen, terwijl de patiënten in de waan verkeerden dat de zaak in kannen en kruiken was. Of het misverstand is toe te schrijven aan de patiënten of aan foute informatie van Lieve Thienpont, laat Distelmans in het midden. ‘Maar feit is: die mensen werden dan heel erg boos op ons of raakten verstuur en dat was vreselijk. En dus hebben we Thienpont laten weten: dat doen we niet meer. We behandelen geen patiënten meer die jij doorverwijst.’
Over het verwijt van collega-psychiaters dat Thienpont te gemakkelijk positieve adviezen voor euthanasie op grond van psychisch lijden zou verstrekken, wil Distelmans zich niet uitspreken. ‘Ik heb daar in elk geval geen weet van.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
