Sinds het begin van de coronacrisis, vijf jaar geleden, ervaren we een unicum: de winter van 2025 is de eerste waarin het coronavirus in België zo goed als afwezig is. ‘Dat is zeer fijn om te zien.’
Het coronavirus dat nu circuleert in de samenleving staat al weken op een zeer laag pitje. Het niveau in het afvalwater, het aantal nieuwe gevallen en het aantal ziekenhuisopnames zijn laag, zo blijkt uit cijfers van Sciensano.
‘Dit is zeer fijn om te zien’, zegt viroloog Steven Van Gucht (Sciensano). ‘Het coronavirus wil maar niet stijgen deze winter. Ik had gehoopt dit al twee jaar geleden te kunnen aankondigen, maar we bleven tot mijn verbazing golf na golf krijgen. Vandaag zitten we voor het eerst in een situatie waarin de context voor ademhalingsvirussen optimaal is en waarin er bijna geen sanitaire maatregelen gelden in de samenleving.
Toch blijft corona deze winter erg laag. De laatste golf die we hebben gehad, was in de zomer met een kleine opflakkering in september. Sindsdien is het aantal gevallen blijven dalen. Voorlopig lijkt daar geen verandering in te komen.’
Nieuwe covid-variant XEC
Nog opmerkelijker is dat er al enige tijd een nieuwe variant van het coronavirus de ronde doet. XEC behoort tot de omikron-variantenfamilie en werd voor het eerst geïdentificeerd in mei. Het is nu de dominante variant.
XEC ontstond uit het samensmelten van genetisch materiaal van twee andere varianten. Tests leken erop te wijzen dat XEC daardoor makkelijker de immuunbescherming van eerdere infecties of de nieuwste versies van de covidvaccins zou kunnen omzeilen. Toch lijkt de nieuwkomer niet door te breken.
‘Het is een kwestie van tijd voor een nieuwe golf aanbreekt.’
Steven Van Gucht,
viroloog (Sciensano).
Weggeconcurreerd door griep?
Hoe het komt dat covid-19 deze winter een voetnoot in het boek der infectieziekten is, is niet helemaal duidelijk. Heeft ons immuunsysteem na vijf jaar gewonnen van het virus? Of is het virus zelf wat aan het slabakken en wordt het vergelijkbaar met een gewone verkoudheid, zoals de andere coronavirussen? Niemand weet het.
Nog een mogelijkheid is dat covid deze winter wordt weggeconcurreerd door de griep. ‘We weten uit de literatuur dat het lichaam na een virusbesmetting bepaalde antivirale stoffen, zoals interferonen, aanmaakt die de weg belemmeren voor andere virussen’, aldus Van Gucht. ‘Tot nog toe hebben we een gevreesde “twindemie’” waarbij een griep- en corona-epidemie tegelijk voorkomen, nog niet meegemaakt. Meestal liggen die epidemieën wat uiteen.’
‘Toch moeten we voorzichtig zijn’, waarschuwt de viroloog. ‘De winter is nog niet voorbij. Er kan nog altijd een nieuwe opflakkering komen in maart. Het is een kwestie tijd voor een nieuwe golf aanbreekt.’
Vijf jaar na corona: hoe de pandemie ook voordelen met zich meebracht