De voordelen van tai chi: ‘Elke les is een les in gezondheid’
Interne krijgskunsten zoals tai chi stellen je in staat om naar je lichaam te luisteren en ermee in harmonie te zijn. Zo helpen ze om valpartijen te vermijden of om vooruitgang te boeken in andere sporten.
Tai chi is een ‘interne’ krijgskunst, in tegenstelling tot karate of judo. Het vindt zijn oorsprong in het taoïsme en werd eeuwen geleden in China tijdens de Ming-dynastie ontwikkeld. Tai chi is een combinatie van oude technieken die de flexibiliteit, de ademhaling en de meditatie stimuleren. De bewegingskunst omvat ook verdedigings- en aanvalstechnieken, maar de belangrijkste betekenis ligt in het vrijmaken van de ‘chi’, de innerlijke energie. Tai chi is gebaseerd op een opeenvolging van vloeiende bewegingen, en is geschikt voor alle leeftijden en alle niveaus, net als qi gong en de Japanse versie ervan, kiko.
In tijden van stress, lange uren achter de computer en langdurig zitten kan tai chi een bron van ontspanning en zelfontdekking zijn. Tai chi richt zich op het ‘nu’.
De regelmaat van de bewegingen werkt kalmerend, verbetert de flexibiliteit, de controle over de bewegingen en het evenwicht, en neemt de spanning weg. Je leert je ademhaling vanuit de buik te controleren. Lichaam en hoofd handelen in harmonie. Een tai-chi-sessie is een rustpunt in een hectisch leven.
Tai chi vermindert het valrisico bij ouderen met de helft.
Tai-chi-leraar Pierre Billiet legt uit. ‘Je bent gefocust op je lichaam, je luistert ernaar of je herontdekt het tijdens een tai-chi-sessie. Er zijn heel wat voordelen. Zo vermindert tai chi het valrisico bij ouderen met de helft. De kunst is toegankelijk voor iedereen, vanaf 6 jaar. Het is een zeer complete bewegingskunst. Hoewel tai chi zich minder specifiek richt op kracht en conditie dan andere sporten, zorgt de veelheid aan oefeningen ervoor dat je lichaam versterkt en hebben sommige van de snellere bewegingen een positief effect op hart en bloedvaten. Tai chi volstaat om een goede gezondheid en mentale fitheid te behouden. Ook een topsporter kan er zijn voordeel mee doen in zijn of haar discipline.’
Ongelofelijke snelheid
‘De bewegingen zijn eenvoudig’, weet Billiet. ‘Je kunt thuis herhalen wat je in de sessie hebt geleerd. Ik adviseer 1 of 2 sessies per week in de club en 1 of 2 sessies per dag thuis. De duur van de sessies hangt af van je niveau. Als beginner kun je starten met een sessie van ongeveer 10 minuten, terwijl je als pro zeker 2 uur oefent.’
Je haalt er snel winst uit. ‘Elke les is een les in gezondheid. De eerste sessie levert al iets op, omdat we op veel verschillende aspecten werken.’
Het uitvoeren van de bewegingen kan traag lijken, maar eens je de basistechnieken onder de knie hebt, kun je een ongelofelijke snelheid bereiken. Tai chi is een krijgskunst en ‘nuttig, ongeacht je niveau. Zo drukte een door een dronken tafelgenoot gepeste obese dame van rond de 60 jaar haar belager met 1 hand tegen de muur, terwijl ze pas een 3- à 4-tal jaar tai chi beoefende, in haar eigen tempo.’
En Pierre Billiet geeft nog een voorbeeld van de voordelen van tai chi. ‘Ik ben verre van struis. Toen ik een leerling aanbood om hem voor te gaan op de trap voor het geval hij zou vallen, lachte hij me in mijn gezicht uit. Ik daagde hem uit me te duwen en hield hem met 1 hand tegen.’
‘Het lichaam als huis’
Sommige vormen van tai chi gebruiken elementen van qi gong en zijn Japanse variant kiko, een vechtkunst die complementair is aan tai chi. Richard Prospero, karate-expert en kiko-trainer, geeft een interessant voorbeeld. ‘We voeren de bewegingen langzaam uit, maar ook heel snel als dat nodig is. Het is een beetje zoals bij hoogspringen: de atleet bereidt zijn ‘explosie’ voor. In zijn hoofd oefent hij de opeenvolging van bewegingen die hij zal uitvoeren om over de lat te geraken. Daarna neemt hij een trage en zeer ritmische ‘swing’ om op het juiste moment te ontspannen.’
De complementaire disciplines verbeteren het gebruik van steunpunten en innerlijke kracht. Prospero is het eens met Billiet, maar verwoordt het anders. ‘Ze activeren het hele lichaam: als je met je vinger naar de zon wijst, beweegt het hele lichaam. Het verbetert de controle over je lichaam. Mijn leraar is als het ware mijn kat. Haar bewegingen zijn vloeiend en volledig ontspannen, zonder blokkades. Dankzij deze technieken haal je sneller uit met je vuist, in 1 keer in plaats van 2.’
Prospero is gespecialiseerd in kiko en de Belgische GDS-spierkettingmethode. Maar voor hem is het skelet het belangrijkste. ‘Het lichaam is als een huis. Een architect begint met het ontwerpen van de structuur van een huis. Kiko verbindt mensen met hun bekken. Het bekken stuurt de benen en de romp. Als ik jongeren vraag hun voeten aan te raken, dan buigen ze voorover met de benen recht, zonder hun bekken te bewegen. Kiko is traag, het verbetert de proprioceptie. We werken langzaam, maar zijn steeds in beweging, in de hoogte, de lengte en de diepte. Vooral dit aspect wordt tegenwoordig sterk onderbenut. De oefeningen gebeuren staand en op handen en voeten, in harmonie met het hele lichaam.’
Bronnen: taichi-belgium.com, richard-prospero.com.
Pascale Pierard
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier