De verkoop van chocolade zit in de lift, in tegenstelling tot de verkoop van ander snoepgoed. Dat is een gevolg van de perceptie dat vooral zwarte chocolade net iets meer is dan gewone snoep. Helaas klopt dat niet.
Chocoladefabrikanten hebben de voorbije decennia miljoenen geïnvesteerd in onderzoek naar de heilzame effecten van chocolade. Daarmee zijn ze erin geslaagd ons te doen geloven dat deze vette, suikerrijke snack goed is voor de gezondheid. De reden: er zitten gezonde antioxidanten (flavanolen) in, meer in zwarte dan in melkchocolade (en zeker dan in witte).
Studies over flavanolen – overwegend laboratoriumonderzoek – tonen gunstige effecten op bloeddruk, bloedvaten, geheugen, afweersysteem en zelfs op de tanden. Daarnaast zijn er enquêtes die moeten aantonen dat chocolade-eters gezonder zijn dan mensen die er niet van houden. Een toevallig verband, vermoedelijk te verklaren door de vaststelling dat mensen die graag chocolade eten vaker hoogopgeleid zijn. Van hen is geweten dat ze minder roken, gezonder eten en meer sporten. Krantenkoppen zoals ‘van chocolade word je slimmer’ zijn een foutieve weergave van een toevallig verband, dat op de koop toe nog eens omgedraaid wordt. Slimme mensen eten blijkbaar ietsje vaker chocolade. Puur toeval.
Gepimpte effecten
De motor achter het idee dat een dagelijks stukje zwarte chocolade gezond is, is het onderzoeksinstituut Mars Center for Cocoa Health Science, in de jaren 80 in Brazilië opgericht door de Amerikaanse chocoladeproducent Mars. Daar bestuderen wetenschappers de heilzame effecten van cacao op de gezondheid, op vraag van de fabrikant zelf. Het leverde al meer dan 150 wetenschappelijke publicaties op, waarvan 98% positieve effecten van cacao op de gezondheid vindt en slechts 2% geen of ongunstige effecten. Andere grote chocoladeproducenten volgen de strategie van Mars en investeren in voedingswetenschap en leerstoelen aan befaamde onderzoeksinstituten en universiteiten. De vele publicaties over de gunstige effecten van cacao en flavanolen worden in één adem in verband gebracht met zwarte chocolade. Die publicaties halen makkelijk de media, en chocoladeliefhebbers lezen graag dat hun favoriete snoep net dat tikkeltje gezonder is dan andere snoep.
Slimme mensen eten blijkbaar ietsje vaker chocolade. Puur toeval.
Klopt het ook? Helaas niet. Chocolade bevat, behalve mogelijk gezonde flavanolen, 20 gram verzadigd vet per 100 gram en een hoop suiker. Dat vet verhoogt de LDL-cholesterol (de ‘slechte’ cholesterol) en daarmee het risico op hart- en vaatziekten. De milligrammen flavanolen in chocolade kunnen dat niet compenseren.
Voor een heilzame werking zou je dagelijks 600 tot 750 mg flavanolen moeten binnenspelen en daar heb je dan minstens 100 gram zwarte chocolade voor nodig. Behalve cacaopoeder en vet bevat chocolade ook veel suiker. Melkchocolade bestaat voor meer dan de helft uit suiker. Zwarte chocolade bevat wel minder suiker, en dat percentage wisselt, afhankelijk van het gehalte cacaopoeder: hoe meer cacaopoeder, hoe minder suiker.
Af en toe een stukje chocolade – zwart, melk of wit – kan natuurlijk geen kwaad, maar het voegt niets toe aan de gezondheid.
