Dagen zonder vis? Hoe nodig is vis voor een gezond eetpatroon?

Volgens diëtiste Erika Vanhauwaert is variatie een van de belangrijkste pijlers van een evenwichtige voeding. Tobias Leenaert van EVA zegt dan weer dat vegetariërs het levende bewijs zijn dat je perfect gezond kunt leven zonder vis.

JA

Naam Erika Vanhauwaert

Functie Diëtiste, onderzoekscoördinator voeding Katholieke Hogeschool Leuven

Mening In een evenwichtige voeding is variatie een van de belangrijkste pijlers, naast matigheid. Vis is lekker, licht en biedt variatie. Vis is de beste natuurlijke bron van EPA en DHA, 2 van de 3 omega-3-vetzuren die ons lichaam nodig heeft. Daarnaast is vis rijk aan hoogwaardige eiwitten, mineralen, waaronder selenium, jodium en zink, en vitamines A, D en B12. Je eet het best 1 tot 2 keer per week vis, ongeveer 100 gram per keer en minstens 1 keer vette vis. Vis vervangen door plantaardige producten, voor de aanbreng van EPA en DHA, is niet vanzelfsprekend. Je hebt veel grotere hoeveelheden nodig en vaak bevatten plantaardige producten omega-3-vetzuren in de vorm van alfalinoleenzuur (ALA), de voorloper van EPA en DHA. Walnoten en bepaalde oliën, zoals lijnzaadolie en sojaolie, zijn plantaardige bronnen van omega-3-vetzuren, maar vormen geen volledig alternatief voor vis. Ze zijn veeleer aanvullend. Noten zijn erg vetrijk, daar eet je er dus beter niet te veel van. Soja en lijnzaadolie mag je niet verhitten, waardoor je ze enkel in koude bereidingen kunt gebruiken, in een slaatje bijvoorbeeld.

Spinazie en waterkers bevatten ook ALA, maar je kunt er evenmin massa’s van eten. Wil je duurzaam vis eten, raadpleeg dan een lijst met aanbevolen vis voor consumptie, waarover je informatie vindt op het internet of die je als app kunt downloaden op je smartphone. Beperk de vette vis, die het sterkst vervuild is, tot 1 keer per week.

NEE

Naam Tobias Leenaert

Functie Directeur Ethisch Vegetarisch Alternatief (EVA)

Mening Vegetariërs zijn zelf het levende bewijs dat je perfect gezond kunt leven zonder vis. Ze worden zelfs ouder dan niet-vegetariërs, zo toont recent onderzoek. Vis bevat wel nuttige stoffen, zoals omega-3-vetzuren, maar die kunnen vervangen worden door plantaardige voedingsproducten. Langeketenvetzuren, waaronder omega-3, halen vegetariërs vooral uit olie en noten. Alfalinoleenzuur, het essentiële omega-3-vetzuur, wordt in het lichaam omgezet in DHA en EPA. Omdat die conversie makkelijker verloopt bij een juiste verhouding omega-6/omega-3, moet voldoende omega-3 worden ingenomen via de voeding en zo min mogelijk omega-6. Belangrijke bronnen van omega-3 zijn lijnzaad en -olie, koolzaadolie en walnoten. Om de hoeveelheid omega-6 naar beneden te brengen, moet je zuinig zijn met maïsolie, zonnebloemolie en smeer- en bereidingsvetten op basis van deze oliën.

Volgens sommige vegetarische diëtisten volstaan die voedingsmaatregelen om de omega-3-toevoer te garanderen, andere raden toch supplementen met EPA en DHA aan. Bij vegetariërs blijken deze vetzuren inderdaad minder voor te komen, maar over het belang daarvan tast men nog in het duister. Als iedereen die aanbeveling voor vis volgt, is dat een ecologische ramp. Als je even gezond kunt leven zonder vis, waarom niet? Voedingsaanbevelingen op bevolkingsniveau moeten rekening houden met de ecologische gevolgen.