Condoom gescheurd? Je hebt langer tijd dan de morning-after om bescherming te zoeken

“Een ongelukje” hoorde je vroeger als uitleg wanneer een vrouw jaren na haar laatste kind plots weer zwanger was. De morning-afterpil bestaat al sinds 1966 en toch blijven we sukkelen met nieuwe ongelukjes. Onder andere omdat er zoveel misverstanden over die morning-afterpil bestaan.

Dat je die eerste ochtend na onbeschermde seks niet hals over kop achter die pil aan moet, is al een eerste groot misverstand. Je hebt best wel even de tijd om rond te vragen en uit te vissen wat voor jou de beste oplossing is uit de verschillende middelen die je tot enkele dagen na de vrijpartij kan gebruiken. Je hoeft dus echt niet in paniek te schieten als het je overkomt.

Dat is dan ook de reden waarom je steeds vaker van de noodpil of noodcontraceptie hoort en minder van de morning-afterpil. noodcontraceptie geeft bovendien veel beter weer dat je kunt kiezen.

Je hoeft echt niet in paniek te schieten als het je overkomt.

Dat je even de tijd hebt, betekent echter niet dat je slordig mag zijn. Voor alle noodmiddelen geldt dat je ze best zo snel mogelijk na de seks gebruikt. Een kwestie van zeker te zijn.

Oeps! Euhh…

Laten we even jouw avontuur opnieuw aflopen.

Je hebt lekkere seks gehad – laten we daar toch van uitgaan – maar de bescherming tegen zwangerschap heeft het laten afweten. Dat kan gebeuren.

Volgens een recente online-enquête van de online-apotheek, Newpharma, grijpt 34% van de vrouwen naar noodcontraceptie omdat ze hun gewone contraceptiepil vergeten zijn, een 31% omdat een condoom het heeft laten afweten, iets wat je nu eenmaal nooit in de hand hebt en een 28% omdat ze onbeschermde seks hadden (waarom doet er hier niet toe).

Bijna elke vrouw heeft ooit noodhulp tegen zwangerschap nodig.

Je weet bovendien dat je volop in of zeer dicht bij je vruchtbare dagen zit. De kans op zwanger worden loopt dus behoorlijk op. Of je hebt helemaal geen idee over dat risico, maar wil echt wel voorkomen dat je zwanger raakt.

Wat doe je dan? Naar de huisarts? Naar de apotheker? Kijken op internet? Alle opties goed, maar dat laatste alleen als je op betrouwbare websites kijkt. Zoals die van Sensoa, het Vlaams expertisecentrum voor seksuele gezondheid dat ook de websites Alles over seks en Seksualiteit.be beheert. Uitstekende websites die alles helder en duidelijk uitleggen en over véél meer gaan dan noodpillen en dus zeker het bezoeken waard als je iets wil weten over seks. Bovendien het is altijd goed je eerst grondig te informeren voor je iemand anders om raad vraagt, zelfs al is dat een arts of apotheker.

Je hebt de keuze

Welke bron je ook raadpleegt, telkens zou je uitgelegd moeten worden dat je na onbeschermde seks kunt kiezen uit verschillende mogelijkheden.

Een koperspiraaltje is een van de meest betrouwbare contraceptiva die er bestaan.

Er bestaat bijvoorbeeld een noodspiraal. Dat is een koperspiraaltje, een van de meest betrouwbare contraceptiva die er bestaan, dat je jarenlang beschermt, voor de overgrote meerderheid van de vrouwen niet de minste klachten oplevert en geen problemen geeft wanneer je nog andere geneesmiddelen gebruikt.

Jonge vrouwen denken vaak dat spiraaltjes alleen geschikt zijn voor vrouwen die al bevallen zijn. Fout. Er bestaan ook kleine spiraaltjes voor vrouwen die nog geen kind op de wereld gezet hebben. Er is dus keuze voor iedereen.

Je moet het spiraaltje binnen de 5 à 7 dagen na de onbeschermde seks laten plaatsen. Je hebt dus even de tijd om voor en tegen af te wegen.

Een andere mogelijkheid zijn noodpillen. Bij de ene soort, op basis van levonorgestrel, heb je slechts 3 dagen de tijd. Bij de andere, Ella One®, heb je tot 5 dagen tijd.

De noodpillen werken zeer goed, maar geven geen 100% zekerheid. Hun bescherming tegen een zwangerschap ligt iets onder die van een koperspiraal en je moet er nog 1 à 2 weken lang andere beschermmiddelen bij gebruiken bij nieuw seksueel contact.

Noodpillen kan je zonder doktersvoorschrift verkrijgen in de apotheek.

Beide noodpillen kan je zonder doktersvoorschrift verkrijgen in de apotheek.

Noodpillen kunnen klachten veroorzaken, zoals hoofdpijn, veranderingen in de maandelijkse bloedingen, misselijkheid, pijn in buik of rug, gevoelige borsten, duizeligheid en vermoeidheid. Deze verdwijnen vanzelf binnen enkele dagen. Sommige vrouwen denken dat zulke klachten een bewijs zijn dat de pillen hun werk doen, maar ook dat is fout. Je bent evengoed beschermd wanneer je geen klachten hebt en al bij al is dat ook veel prettiger.

Wanneer je binnen de twee uur na de inname van een noodpil braakt dan moet je een nieuwe pil innemen.

Je hoeft niet bang te zijn dat je later moeilijker kinderen zal krijgen. De noodpillen hebben daar geen enkele invloed op.

Moet ik dit? Mag ik dat? Waarom? Of toch niet?

De maandelijkse cyclus wordt vaak naïef voorgesteld als strikt maandelijks, alsof hij exact 4 weken zou duren. Die voorstelling komt vooral handig uit voor de verkopers van de pil: 3 weken lang slikken en dan 1 week niets. Uiteraard zit de natuur zo niet in elkaar. De natuur is één en al variatie. Slechts 13% van de menstruele cycli zijn exact 28 dagen lang. Bij een 45% van alle vrouwen duurt hij tussen 29 en 33 dagen en bij meer dan 10% zelfs 33 dagen of nog langer.

Slechts 13% van de menstruele cycli zijn exact 28 dagen lang.

Nog belangrijker, slechts heel weinig vrouwen hebben een heel regelmatige cyclus. Bij 60% loopt de ene cyclus gemakkelijk 8 dagen of meer langer of korter dan de vorige. Bij 1 op de 5 vrouwen is het verschil met de vorige cyclus zelfs groter dan 2 weken.

Gewoon je dagen tellen, is dus zéér gevaarlijk om uit te maken of je in je vruchtbare periode bent of niet en om uit te maken. Om op basis daarvan te beslissen of je nu al dan niet best noodcontraceptie gebruikt, moet je je lichaam zéér goed kennen, en dan nog.

Dat veel vrouwen minder vertrouwd zijn met hun lichaam heeft ongetwijfeld te maken met onze katholieke opvoeding en de schaamte die zo lang heerste over lichamelijkheid en seks. Ondanks al die jaren met Goedele durven we nog altijd niet goed over deze onderwerpen praten en blijven veel vrouwen met vragen zitten.

Gelukkig lijken de jongere generaties toch al ietwat luchtiger met het onderwerp om te gaan. Positief is alvast dat hun contraceptiegebruik fors stijgt. In 2015 (de meest recente cijfers) gebruikte zowat 58% van alle jongeren (15-21 jaar) een betrouwbaar contraceptief middel.

Spiraaltjes, de meest betrouwbare contraceptie buiten sterilisatie – maar voor jongeren is dat laatste geen optie – winnen bij hen eveneens aan populariteit. In 2013 werden ze gratis voor jongeren en op 2 jaar tijd nam het gebruik ervan met bijna 40% toe. Over het gebruik ervan in 2017 of 2018 vonden we geen gegevens.

Bijna elke vrouw heeft ooit noodhulp nodig

Denk niet dat het allemaal niet aan jou besteed is en dat het jou toch nooit zal overkomen. Het aantal vrouwen dat elk jaar naar noodcontraceptie grijpt, is klein (zie kader), maar toch moeten heel vrouwen er ooit in hun leven een beroep op doen. Volgens Newpharma is dat voor bijna 6 op de 10 vrouwen minstens éénmaal het geval en voor 36% zelfs 2 à 3 maal. Slechts voor een miniem aantal ligt dat nog hoger.