Chronische patiënten kunnen voortaan huisapotheker kiezen

Sinds 1 oktober kunnen patiënten met een chronische aandoening een huisapotheker kiezen. Die zal hen proactief begeleiden bij hun medicatiegebruik door hen persoonlijk advies te geven en een schema bij te houden van alle medicatie die ze gebruiken

Chronische polygemediceerde patiënten kunnen voortaan een ‘huisapotheker’ kiezen, die hen proactief begeleidt bij hun medicatiegebruik, hen persoonlijk advies geeft en een schema bijhoudt over welke medicatie ze gebruiken. De dienst, waardoor de patiënten meer controle krijgen over hun gezondheid en langer zelfstandig kunnen blijven, werd dinsdag voorgesteld door minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD) en vertegenwoordigers van de apothekers, de artsen en de patiënten.

‘Er bestaat al vaak een persoonlijke relatie tussen patiënten en hun apothekers, maar door er een naam aan te geven en er een budget aan te plakken, benadrukken we het belang van de vertrouwensrelatie tussen de patiënt en zijn apotheker en van diens expertise’, zegt minister De Block. ‘De apotheker is immers eveneens een zorgverlener van de eerste lijn en hij is het best geplaatst om de patiënt te helpen met het goed innemen van medicatie.’

Een kwart van de Belgen lijdt aan een chronische ziekte en door de vergrijzing zal dat aantal enkel nog oplopen. Daarom is alle expertise nodig om de beste zorg aan te bieden. De huisapotheker krijgt daarvoor enkele specifieke taken. Zo is hij verantwoordelijk voor het Farmaceutisch Dossier van de patiënt en stelt hij, aan de hand van een sjabloon, een up-to-date medicatieschema op dat de patiënt en zijn artsen kunnen inkijken en dat de dialoog moet bevorderen over het correcte gebruik van medicatie.

De patiënt kiest zelf zijn apotheker, met wie hij een overeenkomst ondertekent. De dienstverlening is kosteloos voor de patiënt. Huisapothekers krijgen een forfaitaire vergoeding van 31,80 euro per patiënt per jaar, rechtstreeks van het Riziv. In eerste instantie geldt dat forfait voor ambulante chronische patiënten die minstens vijf geneesmiddelen per jaar nemen, waarvan ten minste één op chronische basis.

Volgens Hendrik Zwaenepoel, de directeur van de Algemene Pharmaceutische Bond, zijn de apothekers alvast enthousiast over het project, dat op 1 oktober werd uitgerold. ‘Er zijn in de zomer informatiedagen geweest, en we hebben daar geen weerstand gemerkt. De apothekers zien de aanpassingen net als een erkenning’, aldus de directeur.

Apotheker als vertrouwenspersoon

Volgens hem zal ongeveer 10 procent van de chronische patiënten een beroep doen op de dienst, wat neerkomt op honderdduizenden mensen. De artsen bevestigen dat de apothekers eveneens een toegangspoort kunnen zijn naar het zorgsysteem en kunnen handelen als vertrouwenspersoon. ‘Artsen weten welke medicatie ze voorschrijven, maar weten niet wat er achteraf met de medicatie gebeurt’, zegt Paul De Munck van de Groupement Belge des Omnipraticiens, die eveneens het Algemeen Syndicaat van Geneeskundigen van België en de Monde des Spécialistes vertegenwoordigt. ‘Het is dan ook goed om meer kennis te hebben over de geneesmiddelen, welke geneesmiddelen zonder voorschrift patiënten nemen en wat de bijwerkingen zijn.’

De Munck is dan ook voorstander van een betere samenwerking tussen arts en apotheker, al zijn daar ook enkele voorwaarden aan verbonden. Zo moet er een wederzijdse wil zijn om meer en beter samen te werken, moeten er extra ontmoetingen zijn tussen artsen en apothekers en moet er erg veel aandacht geschonken worden aan het respecteren van de privésfeer van de patiënt, met goed beveiligde systemen. Dat is een punt waarop ook de patiënten hameren. Zij zijn al lang voorstander van een systeem dat de apotheker duidelijk erkent als vertrouwenspersoon, aldus Micky Fierens van de Franstalige federatie van patiëntenverenigingen LUSS. Ook zij plaatst enkele kanttekeningen. Voor de patiënten is het belangrijk dat het contact met de huisapothekers in aangename omstandigheden gebeurt. Daarnaast hoopt de vereniging dat de apothekers voldoende tijd zullen blijven hebben voor andere patiënten, en dat de communicatie met de artsen zal verbeteren.