Het Rode Kruis organiseert zaterdag 9 juni opnieuw een grootschalige inzamelactie: ‘Dat is nodig om de bloedvoorraden op peil te houden tijdens de zomermaanden’, legt Ine Tassignon van Rode Kruis-Vlaanderen uit.
Ondanks de recente versoepeling van de wetgeving omtrent bloeddonaties, blijft het Rode Kruis actief zoeken naar nieuwe donors. Daar gelden nog steeds enkele belangrijke uitsluitingscriteria. Bovendien doneert slechts 3 procent bloed terwijl 70 procent van de Vlamingen het wel eens nodig heeft.
Vandaar dat het Rode Kruis aankondigde om vandaag al de donorcentra in Vlaanderen te openen. ‘Niet iedereen werkt tijdens het weekend, dus de opkomst is veel groter’, aldus Ine Tassignon. ‘Op die manier bouwen we een reserve op voor de zomer. Dat is traditiegetrouw een periode waar het moeilijk is om onze bloedvoorraad op peil te houden. Donoren zijn dan vaak met andere dingen bezig zoals vakanties en terrassen waardoor ze geen tijd vinden om bloed te geven.’
Uitsluitingscriteria
Voor zo’n bloeddonatie vullen donors een vragenlijst in. ‘De bedoeling is dat ze ons daar op de hoogte brengen van eventuele uitsluitingscriteria die de donor zelf of de ontvanger in gevaar kunnen brengen’, legt Tassignon uit. ‘Zo mag een persoon die minder dan vijftig kilogram weegt niet doneren, maar ook voor zwangere vrouwen is het niet veilig om een halve liter bloed te doneren.’
Anderzijds mogen personen die zich lieten tatoeëren de eerste vier maanden geen bloed geven: ‘Na het plaatsen van een tattoo bestaat de kans dat het bloed geïnfecteerd werd. Het kan tot vier maanden duren voordat de infectie uitbreekt. Vandaar de ruime tijdspanne.’
Verschillende sekspartners of een homoseksuele relatie verhogen de kans op seksuele aandoeningen en zijn ook uitsluitingscriteria. Verder duiden nieuwe donors op hun vragenlijst aan of ze nog maar pas een bezoek aan de tandarts brachten. Wanneer je een gaatje hebt laten vullen, mag je ook geen bloed geven.
Ook na het vullen van een tand mag je geen bloed geven
‘In het tandvlees liggen de bloedvaten dicht tegen de oppervlakte. Bij het verwijderen van tandsteen worden er daar vaak kleine wondjes gemaakt. De mondholte zelf zit vol bacteriën die zo in het bloed kunnen terechtkomen’, aldus Ine Tassignon. Donors zullen daar geen hinder van ondervinden, maar dat betekent niet dat er geen probleem bij de ontvanger kan optreden: ‘De bacteriën in het gedoneerde bloed kunnen voor een ziek persoon zonder goedwerkend afweersysteem erg schadelijk zijn.’
Controletests
Na het invullen van de vragenlijst en voordat een dokter of verpleger bloed aftapt ter donatie, worden vijf verschillende staaltjes gevuld. Die staaltjes worden getest: ‘Hoe vaak je ook doneert, we testen het bloed, plasma of de bloedplaatjes grondig. Zo garanderen we veilig bloed.’ Bij het analyseren van bloedstalen wordt in de eerste plaats de bloedgroep bepaald. Verder testen onderzoekers op de aanwezigheid van hiv, hepatitis B en C en syfilis.
‘We gaan op zoek naar bepaalde antistoffen voor deze aandoeningen in het bloed. Die antistoffen kunnen we pas opsporen na de zogenaamde vensterperiode. Dat is de periode tussen de besmetting en het moment dat de besmetting aantoonbaar is in het bloed. Daarom onderwerpen we elke donatie aan een bijkomende NAT-test, die de infectie in een vroeg stadium kan aantonen’, legt Tassignon uit. Toch rest er nog een kleine vensterperiode. Het Rode Kruis benadrukt daar het belang van de vragenlijsten die eerlijk dienen ingevuld te worden.
Hemochromatose en maximumleeftijd
Sinds kort mogen patiënten met de erfelijke bloedziekte hemochromatose bloed geven. Erfelijke hemochromatose is een ziekte waarbij het lichaam te veel ijzer uit de voeding opneemt. Ongeveer 1500 patiënten ondergaan daar regelmatig aderlatingen voor. Die aderlatingen zorgen ervoor dat het ijzergehalte in hun organen en bloed terug de normale bloedwaarden bereikt.
Tot voor kort gebeurde er niets met het bloed dat tijdens de aderlatingen werd afgenomen, maar sinds 22 mei kunnen patiënten kiezen om hun behandeling in een donorcentrum van het Rode Kruis te laten uitvoeren. Ook de maximumleeftijd van 71 jaar wordt in het najaar afgeschaft. Dat alles zou zo’n 9500 extra donoren kunnen opleveren.
Jong bloed
Ook jong bloed is interessant. ‘Jongeren hebben een langere houdbaarheidsdatum’, aldus Tassignon. ‘Daarmee willen we niet zeggen dat het bloed langer goed blijft. Bloed afkomstig van eender welke leeftijdscategorie is tot veertig dagen houdbaar, maar jongeren zijn de toekomst. Zij kunnen nog tientallen jaren bloed doneren.’ Om die doelgroep aan te moedigen, organiseert het Rode Kruis regelmatig bloedinzamelacties op de Vlaamse universiteiten en hogescholen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier