Wandelen is niet alleen goed voor ons lichaam, maar ook voor onze geest. Een regelmatige wandeling in de frisse buitenlucht helpt ons om de dag goed door te komen. En wist je dat wandelen je kans op borstkanker én je kans op herval na borstkanker verkleint?
Actieve mensen lopen minder kans op vroegtijdige sterfte, zowel door kanker als door hart- en vaatziekten. Dat verband is in tal van studies aangetoond. Wie weinig beweegt, heeft vaker overgewicht, diabetes type 2 en andere kwalen. Ook wie borstkanker heeft, herstelt sneller en heeft minder kans op herval. Daar is geen duidelijke verklaring voor, maar grote studies wijzen wel allemaal in die richting.
Recentelijk verzamelden en analyseerden Canadese onderzoekers alle studies die het effect van leefstijlfactoren bij vrouwen met een borstkankerverleden onderzochten. Er waren studies bij over de effecten van roken, alcoholconsumptie, gewicht, diëten en sporten. Uit hun analyse komt bewegen naar voren als het beste wat je zelf kunt doen om herval na borstkanker te voorkomen: het risico om vooralsnog te sterven door borstkanker vermindert met 40% als vrouwen minstens 150 minuten per week met een matige intensiteit bewegen.
Concreet kun je bijvoorbeeld 5 keer per week een halfuur stevig wandelen of maak je langere wandelingen in het weekend en enkele korte op weekdagen. Het maakt niet uit hoe je de 150 actieve minuten verspreidt over de week, op voorwaarde dat je stevig doorwandelt, waarbij je lichtjes zweet en je hartslag omhoog gaat. Windowshoppen hoort daar dus niet bij, net zo min als wandelen van je bureau naar de koffieautomaat.
Lichaamsbeweging heeft een grotere impact op je herstel en op je risico op herval dan gezonde voeding en matige alcoholconsumptie. Al moet gezegd dat niet alle vrouwen na of tijdens een borstkankerbehandeling in staat zijn om grote wandelingen te maken. Het is echt niet abnormaal dat je niet meteen de geadviseerde 150 minuten per week haalt. Vermoeidheid, lymfoedeem en andere klachten kunnen hinderen. Daarom is het goed om een wandelcoach in te schakelen die je op weg helpt, een service die Pink Ribbon en Wandelsport Vlaanderen aanbieden.
Meer veerkracht
Er bestaat ook veel onderzoek naar de impact van lichaamsbeweging op de geestelijke gezondheid. Doorgaans wijzen die studies op een gunstige invloed. Zo vinden bijna 50 studies een verband tussen een actieve levensstijl en een lager risico op depressie. Een andere zeer grote opvolgstudie, waaraan meer dan 1,2 miljoen volwassen Amerikanen deelnamen, bevestigt dat regelmatig bewegen, 3 tot 5 keer per week gedurende 30 tot 45 minuten, het mentale welzijn duidelijk verbetert.
Bovendien is dat effect vergelijkbaar voor alle sporten, ongeacht de intensiteit. Wandelen is net zo goed voor de mentale weerbaarheid als fietsen of lopen.
Wandelen vermindert je risico op borstkanker
Wie iedere dag wandelt, loopt minder risico op borstkanker. Zo luidt de conclusie van de Amerikaanse Cancer Prevention Study, die 73.615 vrouwen na hun menopauze (gemiddelde leeftijd 62,7 jaar) gedurende 17 jaar opvolgde (1992?2009). De onderzoekers zagen een verband tussen lichaamsbeweging en een daling van het risico op borstkanker. Gemiddeld 1 uur wandelen per dag volstond al om het kankerrisico met 14% te doen dalen. Fysiek zeer actieve vrouwen hadden zelfs een 25% lager risico op borstkanker. De onderzoekers suggereren op basis van hun resultaten dat lichaamsbeweging een gunstige invloed heeft op hormoonspiegels, gewicht, suikermetabolisme, insulinegevoeligheid en ontstekingen, allemaal factoren die een rol spelen in de ontwikkeling van borstkanker na de menopauze. Recreatief wandelen is een zeer toegankelijke vorm van lichaamsbeweging die je gemakkelijk in de dagelijkse routine kunt inbouwen. Voor wie niet houdt van andere sporten, is het zelfs een gedroomd alternatief. Weet je niet hoe eraan te beginnen, schakel dan een wandelcoach in.
‘Een wandelcoach motiveert mensen die willen starten’
‘Als gepassioneerde wandelcoach begeleid en ondersteun je een wandelgroep’, vertelt Floor Devriendt (Wandelsport Vlaanderen). ‘Wie borstkanker heeft (gehad) worstelt vaak met fysieke en mentale moeilijkheden. Wandelen blijkt een prima remedie te zijn. Het verbetert je algemene conditie en vergroot je spierkracht. Wandelen heeft bovendien een positief effect op vermoeidheid, iets waar veel borstkankerpatiënten onder lijden. Ook je slaapkwaliteit en mentale gezondheid varen er wel bij. We merken bijvoorbeeld dat angstgevoelens verminderen en dat mensen energie halen uit het samen onderweg zijn. Zo draagt wandelen bij tot je levenskwaliteit in algemene zin.’
De eerste stap is vaak de moeilijkste, zeker bij dames die herstellen na borstkanker. Devriendt: ‘Een coach motiveert en verbindt mensen die willen starten. Tijdens de wandelingen coacht hij of zij de groep. Dat betekent: plezier maken onderweg maar ook een luisterend oor bieden als het nodig is.’
In de opleiding (één volledige dag) krijg een je een EHBO-cursus en leer je hoe je veilig kan wandelen. Je denkt ook na over mogelijke spel- en oefenvormen voor onderweg. An Suys nam deel en mag zichzelf intussen wandelcoach noemen. Haar wandelclubje breidde gestaag uit van 2 naar 16 deelnemers. ‘Elke maandag verzamelen we om 20u aan het sportplein van Galmaarden’, vertelt ze. ‘Eerst stappen we onze benen een kilometer warm op de Finse piste, daarna vertrekken we voor een tocht van 5 tot 7 kilometer.’
‘In 2019 kon ik amper 3 km aan één stuk wandelen’, blikt An terug. ‘Twee vriendinnen overtuigden me om samen op pad te gaan. Als je in iets gelooft en doorzet, is er veel mogelijk. Geleidelijk aan groeide ons wandelclubje uit tot een vaste waarde in m’n leven. Ik wandel heel graag, het geeft me energie en houdt me gezond.’
‘Toen ik de oproep voor wandelcoach zag, twijfelde ik geen seconde. Hier lag dé kans om onze groep officieel te maken. Het geeft me veel voldoening dat ik kandidaat-wandelaars nu zélf een duwtje in de rug kan geven. Angst houdt veel mensen tegen. Ook ik was aanvankelijk bang om uit te glijden op onverharde wegen. Maar met goede begeleiding is er veel mogelijk.’
‘Als coach neem ik steeds EHBO-materiaal en een afgeprinte routekaart mee. We lachen veel samen maar er is ook ruimte voor verdriet. Vorig jaar stierf een goede vriendin, die ook meewandelde, aan kanker. Als eerbetoon namen we deel aan de wintereditie van de dodentocht, verspreid over drie maanden. Dat hielp ons haar heengaan te verwerken.’
Thomas Detombe
Zelf wandelcoach worden?
Mail naar info@pink-ribbon.be en beantwoord de volgende vragen:
1. Waarom ben je de ideale Pink-Ribbon-coach?
2. Hoe zou jij een wandelgroep oprichten en 20 leden rekruteren?
3. Hoe vaak zal je er samen met je groep op uit trekken?
Oktober, borstkankermaand: hoe ga je om met de ziekte?
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
