Alzheimer Liga Vlaanderen heeft sinds 25 oktober een nieuwe directeur. Rudy Poedts wil de organisatie verder uitbouwen tot de beste bron voor ondersteuning, vorming, begeleiding en informatie voor mensen met dementie en hun omgeving.
Voor de kersverse directeur ligt er een hoop werk klaar. ‘Vlaanderen en het Brusselse Gewest tellen momenteel ongeveer 141.000 mensen met een vorm van dementie. We verwachten dat dit aantal de komende decennia zal verdubbelen. Dat heeft uiteraard te maken met de vergrijzing: door de stijgende levensverwachting worden steeds meer mensen getroffen door dementie’, zegt Rudy Poedts. Omdat vrouwen gemiddeld langer leven dan mannen, komt dementie bij hen vaker voor. ‘Het risico om als vrouw dementie te krijgen is groter dan het risico op borstkanker’, vertelt Poedts. ‘Het verschil is dat borstkanker vandaag in veel gevallen kan worden genezen. Voor dementie bestaat nog geen behandeling.’
Gemiddeld is de levensverwachting bij de ziekte van Alzheimer, de meest voorkomende vorm van dementie, acht tot tien jaar nadat de diagnose gesteld wordt. Mensen overlijden meestal niet aan alzheimer zelf, maar aan aandoeningen die ze door de ziekte krijgen.
In Vlaanderen en Brussel zijn er ongeveer 8.400 mensen met jongdementie, een vorm van dementie die optreedt vóór de leeftijd van 65 jaar. Mensen met de erfelijke vorm ontwikkelen de eerste symptomen vaak al rond het 40e of 50e levensjaar.
Dementie treft ook omgeving
Omdat dementie onomkeerbaar is, heeft ze een zware impact, ook op de omgeving. ‘70% van de mensen met dementie woont nog in de vertrouwde thuissituatie – wat een goede zaak is’, zegt Rudy Poedts. ‘Ze worden daar bijgestaan door mantelzorgers, vaak hun partner of kinderen.’
Gemiddeld besteedt een mantelzorger 40 uur per week aan de zorg: zorg voor een persoon met dementie is een voltijdse bezigheid. De doorsnee leeftijd van een mantelzorger is 65 jaar en twee op drie zijn vrouw. ‘Dat zijn mensen die gehoopt hadden van hun pensioen te kunnen genieten, maar in plaats daarvan een fulltime zorgtaak hebben’, verduidelijkt Rudy Poedts. ‘In het nieuwe dementieplan van Vlaanderen is er – na jarenlang lobbywerk door de Liga – eindelijk aandacht voor de noden van mantelzorgers en mensen met dementie in hun thuissituatie.’
Alzheimer Liga Vlaanderen zelf ondersteunt mantelzorgers via 70 regionale familiegroepen. Daar vinden familieleden en mantelzorgers van personen met dementie een luisterend oor en wisselen ze tips en informatie uit. Omdat elke persoon en elk ziekteverloop anders is, zijn die specifieke lotgenotencontacten zo krachtig en leerrijk. Personen met (jong)dementie worden ook bijgestaan door vrijwillige buddy’s.
Alzheimer Liga Vlaanderen verzorgt ook een luister- en infolijn voor vragen over dementie. ‘Bellers kunnen zowel mensen zijn die bij zichzelf symptomen opmerken als familieleden’, verduidelijkt Rudy Poedts. ‘Op heel wat vragen kunnen we zelf antwoorden, en anders verwijzen we door andere hulpverleners of organisaties.’
Vorig jaar steeg het aantal oproepen naar de hulplijn fors. Door de coronamaatregelen geraakten veel mensen met dementie en hun omgeving geïsoleerd. De uren waarop de hulplijn beschikbaar is werden uitgebreid.
Inzet van vrijwilligers
De luister- en infolijn, familiegroepen en buddywerking van de Alzheimer Liga Vlaanderen draaien op vrijwilligers. Vandaag zijn dat er zowat 300. In de toekomst zullen meer vrijwilligers nodig zijn. ‘We zijn daarom steeds op zoek naar mensen die hun talenten willen inzetten voor mensen met dementie en hun familie’, zegt Rudy Poedts. ‘Met zelfs maar een paar uurtjes maak je al een verschil in hun gevecht.’
Gezonde levensstijl verlaagt risico op dementie
Uit epidemiologisch onderzoek blijkt dat een gezonde leefstijl op middelbare leeftijd het risico op dementie op hoge leeftijd verlaagt. Het gaat dan om voldoende bewegen, overgewicht vermijden, een evenwichtige voeding en cognitief en sociaal actief blijven. Tot 40% van toekomstige dementie zou zo vermeden kunnen worden.
Dreigende bestaanszekerheid
Voor zijn werkingsmiddelen is Alzheimer Liga Vlaanderen volledig afhankelijk van giften, legaten en sponsoring. ‘Er zijn gelukkig veel mensen die mensen met dementie en hun omgeving substantieel willen ondersteunen’, zegt Rudy Poedts. ‘Maar er is een dringende nood aan een structurele financiering voor de directe en indirecte kwalitatieve begeleiding en opvang van mensen met dementie en hun mantelzorgers.’
Alzheimer Liga Vlaanderen start om die reden een campagne om geld in te zamelen. ‘Met de afschaffing van duolegaten is meer dan 60% van de inkomsten van onze organisatie weggevallen. Het geld dat momenteel via schenkingen en giften binnenkomt, volstaat niet om het sterk gewaardeerde werk van de Liga te kunnen blijven leveren’, besluit Rudy Poedts.
In afwachting dat de overheid haar rol opneemt, kan iedereen Alzheimer Liga Vlaanderen steunen door een gift, door lid te worden of een rol op te nemen als vrijwilliger of buddy.
Erik Derycke
Meer info: www.steunhetgevecht.be
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
