800.000 Vlamingen horen een piep: 10 tips om met tinnitus om te gaan 

Er is hoop voor mensen die kampen met tinnitus, zegt audiologe Karen Stalpaert. ‘Je kunt eraan wennen.’

Tinnitus of oorsuizen treft 15 procent van de bevolking. Omdat patiënten niet altijd weten hoe ze het beste geholpen kunnen worden, lanceerde audiologe Karen Stalpaert van Audiks een tinnitusbarometer. ‘Op basis van verschillende vragen breng ik in kaart hoe acuut het probleem van de patiënt is. Na afloop ontvang je meteen concrete tips die passen bij hoe dominant de tinnitus wordt ervaren. Sommigen zijn al geholpen met een paar doelgerichte tips, voor anderen is therapie aangewezen. Ik wil vooral een boodschap van hoop brengen, dat er iets aan te doen is.’ 

Wat zijn de belangrijkste zorgen van een tinnituspatiënt? 

Karen Stalpaert: Het psychologische aspect van tinnitus wordt vaak onderschat. 20 procent van mensen met tinnitus ervaart een grote negatieve invloed op het dagelijkse leven. Snel geïrriteerd zijn, concentratiemoeilijkheden, vermoeidheid, depressie en angst zijn vaak voorkomende gevolgen. Negatieve emoties zoals boosheid, woede en onmacht zorgen voor emotionele stress. Sommige patiënten gaan sociale activiteiten uit de weg en raken zo steeds meer geïsoleerd.  

Neemt het aantal tinnituspatiënten toe in onze luide wereld?  

Stalpaert: Een grote studie uit 2022 in verschillende Europese landen toonde aan dat 15 procent van de Europeanen aan tinnitus lijdt. Daaruit blijkt dat het meer voorkomt naarmate de leeftijd stijgt en het gehoor slechter wordt. Zo’n studie werd in het verleden nooit op dezelfde manier uitgevoerd, dus over een stijging of daling kunnen we geen conclusies trekken.

Toch merken we dat tinnitus meer voorkomt. Dat komt omdat er meer sensibilisering is over preventie van gehoorverlies in de vrije tijd. Denk maar aan oordoppen bij het feesten, of het beperken van het gebruik van oortjes om naar muziek te luisteren. Maar tegelijkertijd zijn we ook meer dan vroeger beschermd dankzij een strengere regulering van lawaai op de werkvloer.  

Dankzij tinnitustherapie leren patiënten om de tuut niet langer te horen. Werkt het bij iedereen?

Stalpaert: Ik combineer tinnitus-retraining met cognitieve gedragstherapie. Ik leer het brein van de patiënt via de juiste technieken om het tinnitusgeluid weg te filteren. Vergelijk het met mensen die vlak naast een spoorweg of drukke snelweg wonen: de eerste paar weken horen ze het lawaai en daarna niet meer. Hetzelfde effect bereiken we met tinnitustherapie.

Meer dan 80 procent heeft na de therapie geen last meer van het geluid dat hen vroeger op de kast joeg. Dat zijn enorme cijfers, terwijl mensen met tinnitus vaak het advies krijgen dat ze er maar mee ‘moeten leren leven’. Patiënten verliezen tijd en energie met hun frustratie, boosheid, verdriet of moedeloosheid. Zonde, vind ik dat.

De slaagkansen hangen van verschillende factoren af, maar ik merk dat therapietrouw heel belangrijk is. Als cliënten met een open geest naar de sessies komen en met de opdrachten aan de slag gaan, zie ik zelden dat er geen verbetering optreedt. 

10 tips om de impact van tinnitus te verminderen 

1. Raadpleeg altijd een NKO-arts. De neus-keel-oor-arts is een essentieel onderdeel van uw tinnitustherapie. De oorarts heeft een gedetailleerd zicht op het trommelvlies en het middenoor. 
   
2. Zoek binnen de drie dagen hulp. Wanneer tinnitus plots ontstaan is door een duidelijke lawaaitrauma en gepaard gaat met een plots gehoorverlies, is het best om binnen de drie dagen een NKO-arts te raadplegen. Hoe hard of zacht de pieptoon ook is. Zo kan de gehoorschade teruggedraaid worden met medicatie of zuurstoftherapie.
   
3. Help het oor. Bij meer dan 80 procent van de patiënten ligt gehoorverlies mee aan de basis van de tinnitusklachten, samen met andere factoren. Wanneer dat het geval is, kan correctie van het gehoor door hoortoestellen beterschap brengen.
   
4. Behandel spanningen. Spierspanningen ter hoogte van de nek-, kaak- en schouderregio kunnen tinnitus negatief beïnvloeden. Als hiervan sprake is, is een kinesitherapeut aangewezen die via massage en mobilisatie van deze regio beterschap kan brengen. 
   
5. Laat naar uw kaken kijken. Soms is er een verwijzing naar een stomatoloog nodig, want kaakproblemen door bijvoorbeeld langdurig tandenknarsen of tandenklemmen beïnvloeden tinnitus ook negatief.   
   
6. Verrijk uw omgeving met geluid. Tal van geluiden kunnen helpen om minder last van tinnitus te ervaren. Vooral bij acute last van tinnitus kan geluid aan uw omgeving toevoegen een hele verademing zijn. 
   
7. Degradeer de piep tot iets onbelangrijks. Om het geluid dat u hoort te degraderen tot iets onbelangrijks, hebt u er kennis over nodig.  Informeer uzelf dus grondig over tinnitus.
   
8. Deel uw leed. Het is verstandig om aan uw omgeving uit te leggen wat tinnitus voor u betekent. Misschien slaapt u door de tinnitus minder makkelijk in en bent u door het slaaptekort prikkelbaar. Misschien lukt concentreren minder goed en doet u daardoor langer over een taak. Het is heel belangrijk om dit soort bijeffecten van tinnitus uit te leggen. De mensen rondom u kunnen alleen rekening met u houden als ze weten welke problemen u ervaart door de tinnitus. 
   
9. Kijk neutraal naar uw klacht. De negatieve lading van uw tinnitus halen en de klacht neutraal behandelen is een goede stap om te zetten. Probeer vanaf vandaag eens ‘Ik heb tinnitus’ en laat de woordjes ‘last van’ weg. 
   
10. Geloof erin. Hoe moeilijk het op dit moment ook is, verlies nooit het geloof dat samen met de juiste mensen uw tinnitus als klacht ooit zal verdwijnen.