Witold Szablowski
Heimwee naar het communisme
Nieuw Amsterdam, Amsterdam 2018 Vert. Goverdien Hauth-Grubben
236 blz., ? 19,99 ISBN 978 90 468 2341 5
Hij gebruikt beren, die dansen en andere trucjes moeten doen, als metafoor voor de ontheemde mensen, die door communistische systemen hun zelfstandigheid ontnomen was. Hoe moeilijk het voor beren en (oudere) mensen omschakelen is als ze opeens ‘in vrijheid’ moeten leven. De beren, sinds een EU-verbod ze te temmen, in een opvang-reservaat, waar ze vanwege een elektrische omheining weer niet echt vrij zijn; de ex-communisten in kapitalistischer systemen, waar zelfredzaamheid wordt geëist om te overleven. De Poolse onderzoeksjournalist Witold Szablowski praatte tijdens zijn reizen met Bulgaarse berentemmers en inwoners van Cuba, Polen, Georgië, Albanië en Estland. Zo bezocht hij het Stalinmuseum in Georgië, waar baboesjka’s geen kwaad woord over de dictator willen horen en bewoners van het huizenblok in Belgrado waar vanuit Karadzic als alternatief genezer Dragan David jarenlang kon werken, vermomd met lang haar en baard. Bij een station in Engeland ontmoet hij een oude Poolse dakloze, die hoopte dat de EU haar redding zou zijn. Op de grens van Oekraïne en Polen worden niet alleen auto’s verhandeld met goede winsten, maar smokkelen oudjes ook pakjes sigaretten (enkele per keer, meer geld om te investeren hebben ze niet). In Polen overleven sommigen door als hobbits in hun ‘sprookjesdorp’ toeristen te trekken en een man in Albanië schnabbelt bij door kleine bunkertjes te vernietigen. Mensen, vooral ouderen, die ‘kapitalistisch ontheemd’ zijn geraakt en beren die niet meer hoeven te werken, maar nog rechtop gaan staan en dansen als mensen in hun buurt komen. Een mooie metafoor, melancholisch, met warmte en op originele wijze beschreven.
G/Geschiedenis
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
