Gert Verhulst: ‘Ik ben tegen gelijk welke vorm van cordon sanitaire’

Met Samson-shows houdt hij binnenkort op, maar op Studio 100 is Gert Verhulst nog lang niet uitgekeken. Binnenkort presenteert hij opnieuw Gert Late Night, Vlaanderens populairste talkshow. Een gesprek over politici in entertainmentprogramma’s, ladders in tekenfilms en de rokjes van K3. ‘Waarom zou Kris Peeters niet mogen zingen?’

Ons gesprek is drie minuten ver wanneer Gert Verhulst een dringende oproep krijgt vanuit de opnamestudio. Gedecideerd grijpt hij zijn gsm. ‘Kunnen we nog ergens een zomers accent in die tekst schrijven? Misschien moeten we “zomerzon” in plaats van “zon” doen? Of gaat dat niet met het metrum? Enfin, ik had dus graag nog iets zomerachtigs gewild. Oké, merci.’

Hij mag dan wel beslist hebben om Samson-shows voortaan aan zich voorbij te laten gaan, het betekent niet dat hij er niet meer bovenop zit. Ook bij de volgende K3-hit heeft hij aandacht voor alle details. ‘Het is een zomersingle, dan mag er toch wat zomer in? Anders is het maar een gewoon liefdesliedje’, werpt hij me voor de voeten terwijl hij in ijltempo een stel worsten en een soepje naar binnen werkt – de klok sluipt al richting tweeën, en Verhulst heeft nog niet geluncht. ‘Ach ja, het is geen drama als het niet lukt.’

Hans Bourlon en ik hebben een schone wedde, maar onze rijkdom zit in het bedrijf. Als ik ooit wil cashen, moet ik het van de hand doen.

Het zijn drukke dagen voor het Studio 100-boegbeeld. Sinds maandag bivakkeert hij opnieuw op de Evanna, het plezierjacht waarop hij sinds 2017 Gert Late Night presenteert, de meest bekeken talkshow van Vlaanderen. Elke week logeren er drie gasten, en met de verkiezingen voor de deur mikt het programma nadrukkelijk op politici. Die schepen maar al te gretig in: afgelopen maandag was Jinnih Beels (SP.A) te gast, volgende week is Koen Geens (CD&V) aan de beurt.

Klopt het dat u en uw sidekick James Cooke overwogen hebben om een politieke partij op te richten?

Gert Verhulst: Dat waren we eerst van plan, maar we waren te laat om aan de verkiezingen deel te nemen. Ergens vind ik dat jammer. Ik heb achteraf véél reacties gehad van mensen die graag voor ons hadden gestemd. Ik zeg niet dat we verkozen geraakt waren, maar we hadden vast een paar procent behaald.

Brengt dat u op ideeën?

Verhulst: Nee, maar het was een mooie manier geweest om aan te tonen hoe fragiel onze democratie is, en hoe gemakkelijk die ontwricht kan worden. Hoe vaak gebeurt het niet dat een komiek tot zijn eigen verbazing verkozen raakt? Als Urbanus in zijn gloriejaren had meegedaan, had die vast een enorme score behaald.

Hoe verklaart u dat?

Verhulst: Het heeft te maken met de stemplicht. Ik denk dat veel mensen gewoon geen zin hebben of niet capabel zijn om te stemmen.

Wat bedoelt u met ‘niet capabel zijn’?

Verhulst: Ga de straat op en vraag aan honderd mensen om het verschil uit te leggen tussen christendemocraten, sociaaldemocraten en liberalen. Weinigen zouden dat kunnen, maar iedereen moet wel stemmen. Dat is toch raar? Dan kan ik me perfect voorstellen dat mensen voor James of mij zouden stemmen als ze in het stemhokje staan. Dat is een leukere proteststem dan gewoon wat vetlapperij op je stembiljet tekenen.

Waaraan moeten politici voldoen om in Gert Late Night te komen?

Verhulst: We moeten het gevoel hebben dat we een week lang interessante televisie kunnen maken. Dat wil niet zeggen dat we alleen op zoek zijn naar spring-in-’t-velden. Met Koen Geens wordt het vermoedelijk niet lachen, gieren en brullen, maar er zijn andere manieren om een aangenaam programma te maken. En wie weet krijgen we een onvermoede kant van Geens te zien.

Wat wilt u beter doen dan andere talkshows?

Verhulst: In veel televisieshows gaan de makers ervan uit dat hun kijkers op een bepaald niveau starten: dat ze weten wie Koen Geens is en wat hij doet. Wij starten vanaf nul.

Voormalig Knack-redacteur Piet Piryns heeft die instelling ooit ‘verkleutering’ genoemd.

Verhulst: Kijk eens naar een televisieavond van de BRT in de jaren zeventig of tachtig. Toen werd televisie voortdurend boven de hoofden van het publiek gemaakt. Zelfs in zogezegd humoristische programma’s keken de intellectuelen neer op het gepeupel. Gaston en Leo zijn bij de BRT buitengezet, omdat wat zij deden zogezegd te plat was. Dat is het grote succes van VTM geweest: eindelijk eens iets voor ons, dachten veel mensen. Eindelijk eens Gaston en Leo, zonder complexen en excuses.

Ik denk dat veel mensen gewoon geen zin hebben of niet capabel zijn om te stemmen. Maar iedereen moet wel stemmen. Dat is toch raar?

Maken talkshows die fout nog altijd?

Verhulst: Ik vind dat het verbeterd is, omdat er nu voldoende alternatieven zijn. Mensen die naar Terzake kijken, weten dat ze op de hoogte moeten zijn van de actualiteit om de gesprekken te kunnen volgen. Zolang er genoeg diversiteit is, is dat toch prima? Ik heb vorige week met enorm veel plezier naar Nachtwacht op Canvas gekeken. Ik ben in slaap gevallen, maar dat lag niet aan het programma. Het is toch veel positiever dat mensen zelf kunnen kiezen wat ze interessant vinden?

Gert Late Night is natuurlijk geen politieke talkshow. Aan de andere kant hebben wij tijdens de campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen van oktober vorig jaar wél de hamvraag gesteld aan Kris Peeters, het CD&V-boegbeeld in Antwerpen: ‘Kunt u met 5 procent van de stemmen burgemeester worden?’ Wij waren kennelijk de enigen die dat aandurfden. Tegelijk vond ik het leuk om hem Een beetje verliefd te zien zingen. Dan zie je dat hij ook gewoon een mens van vlees en bloed is.

Is dat geen kwalijke evolutie? Kris Peeters moet toch beoordeeld worden als minister van Werk en Economie en niet als operettezanger?

Verhulst: Wij dringen nooit iets op. Maar waarom zou Kris Peeters niet mogen zingen? En als Sven Gatz (Open VLD) absoluut wil optreden als Kabouter Lui, ga ik hem niet tegenhouden. Wat is daar mis mee? Of neem zijn partijgenoot Bart Tommelein, die hier als matroos verkleed aan het ontbijt zat: we hebben een fantastische tijd gehad. We wisselen nu soms nog grappige berichtjes uit.

Het is toch geen positieve evolutie dat politici entertainmentfiguren zijn geworden?

Verhulst:(blaast) Dat kun je toch niet tegenhouden.

U vindt zelf dat veel mensen onvoldoende geïnformeerd zijn. Draagt u daar op die manier niet aan bij?

Verhulst: Ach, mensen stemmen toch altijd op de populairste. Dat is altijd al zo geweest. De beste politici hebben waarschijnlijk nooit een stem behaald. Omdat ze een lelijke kop hadden, of omdat ze het niet konden uitleggen. Ook dat is democratie. Donald Trump heeft de Amerikaanse presidentsverkiezingen ook niet gewonnen omdat hij de slimste was. Televisie speelt gewoon altijd een cruciale rol.

Maar wat is de relevantie? Waarom moet ik weten hoe het met de kinderen van pakweg Kris Peeters gaat?

Verhulst: Wij stellen echt wel andere vragen. Bovendien zegt hoe je met kinderen omgaat veel over wat voor politicus je bent. Of stel dat een van onze gasten valsspeelt tijdens een gezelschapsspelletje. (grijnst) Dat hij de bank berooft terwijl we Monopoly spelen. Dat zegt veel meer dan een politiek interview waarvan alle antwoorden op voorhand zijn ingestudeerd. Dat politici pakweg als Kabouter Lui aan de ontbijttafel zitten, maakt duidelijk dat ze met zichzelf kunnen lachen. Dat het leuke mensen zijn. En wat is er mis met zeggen dat je voor een leuk mens stemt?

Eigenlijk doet u met Gert Late Night aan journalistiek.

Verhulst:(haalt de schouders op) Ach, wat is journalistiek?

Journalistiek is het proces waarbij je aan de hand van kritische vragen en de controle van bronnen de waarheid probeert te achterhalen.

Verhulst: Bon, dat doet de Story ook.

Zijn alle politieke strekkingen welkom in uw programma?

Verhulst: (denkt na) Ja.

Ook extreemrechts en extreemlinks?

Verhulst: Dat is een delicate kwestie, waarover we op de redactie veel discussiëren. Het is gelukkig nog niet tot dat punt gekomen. Je bent toch vooral op zoek naar populaire politici, met wie je graag een week omgaat. Voorlopig zijn dat nog politici uit het centrum.

Maar de dag waarop blijkt dat Vlaams Belang-boegbeeld Filip Dewinter een toffe peer is, mag hij inschepen?

Verhulst: Ik zou daar geen enkel probleem mee hebben.

Geldt dat ook voor PVDA-voorzitter Peter Mertens?

Verhulst: Natuurlijk. Waarom zou iemand niet welkom zijn? Voor mij mag iedereen zijn ding komen zeggen. Het is aan ons om daar kritisch over te zijn.

U zou ook kunnen zeggen dat bepaalde denkbeelden van bijvoorbeeld Vlaams Belang ingaan tegen de grondrechten.

Verhulst: Het zijn wettelijk toegestane partijen. Ze nemen deel aan verkiezingen, zeggen niets illegaals.

Politici als Dewinter of Mertens hebben wel…

Verhulst: … extreme ideeën, inderdaad. Maar dat wil toch niet zeggen dat we geen geweldige week kunnen hebben?

Is er geen risico dat we extreme denkbeelden normaliseren door iemand als Dewinter of Mertens als een sympathieke gozer neer te zetten?

Verhulst: Wel, voor mij kan dat dus perfect. Er zijn nog geen Vlaams Belangers of PVDA’ers te gast geweest, maar er is ook geen voorbehoud. Ik ben tegen gelijk welke vorm van cordon sanitaire. Ik vind het per definitie een democratie onwaardig dat je mensen laat meedoen met verkiezingen, maar ze bij voorbaat uitsluit om mee te regeren. Het zijn toch geen misdadigers?

Bent u zelf ooit gevraagd door een politieke partij?

Verhulst: Ik heb nooit oprecht die vraag gekregen. Het zou me ook niet interesseren. Ik denk dat ik me dood zou ergeren. Als je een idee hebt, duurt het minstens acht jaar eer je het gerealiseerd krijgt. Dat is niets voor mij. De meeste ondernemers die in de politiek gaan, sneuvelen al voor het einde van hun eerste ambtstermijn.

U bent naast presentator natuurlijk mede-eigenaar van een robuust bedrijf. Is uw laatavondshow ook een manier om te netwerken?

Verhulst: Onrechtstreeks zorgt het er natuurlijk voor dat je heel wat mensen kent. Maar ik heb nog nooit naar een politicus gebeld om een gunst te vragen of een vergunning rond te krijgen. Het grote voordeel daarvan is dat ik niemand iets verschuldigd ben. Had ik het wel gedaan, dan hadden de terreinen van Katoen Natie in Antwerpen misschien toch de locatie voor onze musical 40-45 kunnen zijn. We hadden alles officieel aangevraagd, maar we kregen finaal geen vergunning. Soms lukt het gewoon niet. Dan ga ik niet bellen naar burgemeester Bart De Wever (N-VA) omdat hij een week op mijn boot heeft gezeten.

Hebt u als ondernemer het oor van politici? U stelt honderden mensen tewerk.

Verhulst:(afgemeten) Dat valt heel goed mee.

Hebt u het gevoel dat ze u niet serieus nemen?

Verhulst: (grijnst) Politici hebben doorgaans het idee dat ze genoeg weten. Ik heb ook niet de pretentie dat ik hun veel zou kunnen leren. Ze hebben mij niet nodig om te beseffen dat iedereen in de file staat en dat dat een enorm probleem is. Het is als bondscoach zijn, of programmadirecteur van Vier: die mensen krijgen ook alleen maar te horen dat het voetbal niet goed is, of dat er geen goede programma’s te zien zijn. Ik wil niet de duizendste zagevent zijn die zijn mening komt geven.

U bent voor 33 procent eigenaar van Studio 100. Bent u van plan dat tot het einde van uw dagen te blijven?

Verhulst: Absoluut niet. De kans bestaat dat ik ooit verkoop, gedeeltelijk of helemaal. Men zegt vaak dat Hans (Bourlon, mede-eigenaar van Studio 100, nvdr) en ik rijk zijn, en ik ontken ik niet dat we een schone wedde hebben, maar onze rijkdom zit natuurlijk in ons bedrijf. Als ik ooit wil cashen, moet ik het inderdaad van de hand doen.

Denkt u daarover na?

Verhulst: Ik probeer mezelf zo veel mogelijk overbodig te maken. Het kan niet de bedoeling zijn dat Studio 100 ineenstort als ik wegga. Ik denk dat we daar al behoorlijk in geslaagd zijn.

Hebt u ooit al met een kandidaat-overnemer gepraat?

Verhulst: Nee. Het zou een ander verhaal zijn als ik de enige eigenaar zou zijn. Dan zou ik het waarschijnlijk gewoon aan mijn zoon overlaten. Met drie aandeelhouders is de kans groter dat je er eens uit gaat. Maar ik voel momenteel geen enkele aandrang om te verkopen.

Ik krijg voortdurend aanbiedingen om voetbalclubs over te kopen. Als dat verstandig zou zijn, zouden ze niet allemaal te koop staan.

Hebt u al eens nagedacht over wat u dan zou doen? Een voetbalclub kopen, zoals Marc Coucke?

Verhulst:(lacht) Ik ben geen voetbalfan, ook al heb ik nog gesjot bij den Beerschot. Voor de rest hou ik me ver van voetbalzaken. Ik krijg voortdurend aanbiedingen om clubs over te kopen.

Over welke clubs gaat het dan?

Verhulst:(blaast) Het zou gemakkelijker zijn om te zeggen welke clubs het nog níét gevraagd hebben. Ik noem geen namen, maar het zijn er veel, ook uit de eerste klasse. Dat is meteen een goede reden om het niet te doen. Als een voetbalclub een verstandige investering zou zijn, zouden ze niet allemaal te koop staan. En als ik zie wat Coucke nu meemaakt bij Anderlecht… Je verliest vier keer en ze staan al aan je bureau om te reclameren. Daar heb ik echt geen zin in.

Uw bedrijf is tegenwoordig een echte multinational. Is het moeilijk om kinderseries internationaal aan de man te brengen?

Verhulst: Het wordt almaar moeilijker. In Amerika zijn er enorme restricties. Je mag in tekenfilms bijvoorbeeld geen ladders tonen die tegen een boom staan, omdat kinderen dan gaan denken dat het oké is om op een ladder te klimmen. Dat is dus een bezwaar als je Maya de Bij wilt uitbrengen. Bij Bumba zijn de circusdieren een probleem, want die leven in gevangenschap. Er is véél meer gevoeligheid dan vroeger. Ik denk niet dat je vandaag nog iets als Tom & Jerry zou kunnen maken: véél te gewelddadig. En als ik kijk naar wat Pippi Langkous vroeger allemaal uitspookte… Ook dat zou niet meer lukken.

Hoe gaat Studio 100 daarmee om?

Verhulst: Wij hebben daar ondertussen een zesde zintuig voor. Je zult bijvoorbeeld nooit pillen of alcohol zien in Samson & Gert. We hebben ooit wel een aflevering gemaakt waarin de burgemeester per ongeluk advocaat eet in plaats van pudding. Daar hebben we toen een zware discussie over gevoerd. Ik weet niet of we dat nu nog zouden doen.

En hoe gaat u om met pakweg het lgbt-thema?

Verhulst: Ik heb uiteraard niets tegen lgbt-rechten, maar de slinger mag ook niet doorslaan. Als wij bij zenders een idee pitchen voor een kinderserie, krijgen we direct de vraag of het wel een traditioneel gezin moet zijn. Op den duur moet je je excuseren als je iets maakt over een gezin met ‘gewoon’ een mama en een papa. Natuurlijk heb ik geen probleem met een serie over twee homovaders die kinderen adopteren, of over twee lesbische mama’s. Of over een papa die transgender is en dan plots een mama wordt. Waarom niet? Maar als televisiemaker hecht ik aan herkenbaarheid. En het traditionele gezin is nog altijd de meest voorkomende gezinsvorm.

Aan de andere kant is Studio 100 wel degelijk bezig met diversiteit. In de Bumba-filmpjes zijn meestal ook kinderen met een kleurtje te zien.

Verhulst: Ja, omdat dat gewoon een doorsnede van de bevolking is. We proberen telkens een goede mix te vinden.

Is het moeilijk om kinderen uit minderheden naar Studio 100-programma’s te doen kijken?

Verhulst: Ik heb inderdaad de indruk dat kinderen van buitenlandse origine nog veel met hun ouders meekijken naar televisie uit het land van herkomst. Dat begrijp ik ook: als ik in het buitenland zou wonen, zou ik het ook fijn vinden als mijn kinderen met mij zouden meekijken. Voor de rest kan ik alleen constateren dat ik populair ben bij jonge gasten met Turkse of Marokkaanse roots. Programma’s als Samson zijn doorgedrongen in alle lagen van de bevolking.

Maar als er audities zijn voor de nieuwe K3…

Verhulst: … komen er weinig kandidaten van buitenlandse origine opdagen, dat klopt. Ik heb daar zelf geen verklaring voor. Wij kregen het verwijt dat we een kans gemist hadden toen we op zoek gingen naar de nieuwe K3. Ik kan alleen antwoorden dat we afhankelijk waren van het aanbod, en dat was te beperkt. Wij wilden de beste zangeressen en danseressen, los van hun afkomst.

Is het niet zo dat de teksten van K3 vroeger explicieter waren? Er wordt tegenwoordig minder gekust en geknuffeld.

Verhulst: We hebben dat teruggeschroefd, ja. K3 was oorspronkelijk niet bedoeld voor kinderen, hè. Een liedje als Heyah mama is inderdaad nogal expliciet: ‘Laat mij vanavond naar je / Kamer komen / Duizend hete dromen’. Het is een beetje raar om dat voor een publiek van jonge kinderen te zingen, toch? Grappig genoeg is dat nog altijd het populairste K3-liedje.

Ik heb niets tegen lgbt-rechten, maar op den duur moet je je excuseren als je iets maakt over een gezin met “gewoon” een mama en een papa.

Eigenlijk heeft Studio 100 maar één cultuursegment niet aangeboord: de jeugdliteratuur. Vindt u dat geen gemiste kans?

Verhulst: Ach, wat is literatuur? We publiceren sowieso leesboeken, en die zijn echt niet slecht. We zijn natuurlijk een commercieel bedrijf. Als je op voorhand weet dat je van een bepaald boek maar tweeduizend exemplaren zult verkopen, begin je er niet aan. Bovendien worden onze producten door een literair publiek niet serieus genomen.

Bart Moeyaert won vorige maand de Astrid Lindgren Memorial Award, de belangrijkste jeugdliteratuurprijs ter wereld. Is het niet jammer dat Studio 100 nooit iets met hem heeft gedaan?

Verhulst: Het zou geen verstandig huwelijk geweest zijn. Vooral niet voor hem. We zouden hem niet vooruitgeholpen hebben.

In een Knack-interview vergeleek een andere jeugdschrijver, Marc de Bel, Studio 100 vorig jaar met de praktijken van Silvio Berlusconi.

Verhulst: (lacht) Echt? Bedoelde hij dat positief of negatief?

Hij stoorde zich aan de alomtegenwoordigheid van uw producten.

Verhulst: Ik kan me voorstellen dat mensen zich daaraan storen. Tegelijk heb ik geleerd dat je mensen niets kunt opdringen. Als ze iets niet willen, kun je leuren zoveel je wilt: ze zullen het toch niet kopen. Onze producten zijn succesvol omdat ze zo goed gemaakt zijn. Ik daag u uit om de teksten van K3 naast die van gelijk welke Nederlandstalige klassieker te plaatsen. Er zit altijd een boodschap in, het is poëtisch, er zitten prachtige metaforen in: (citeert uit het hoofd) ‘Elke korrel zand is nodig om het strand / Te laten stralen in de zon’. Dat komt uit Borst vooruit. Ga de Vlaamse top 10 maar af en vind me iets van dat niveau. Wie doet ons dat na?

Nog een prangende vraag van een jonge vader. In de oudere K3-clips draagt Josje bijna altijd kortere rokjes dan de twee andere K3-meisjes. Deed u dat om de papa’s te plezieren?

Verhulst: (lacht) Daar hebben we écht nooit bij stilgestaan. Sowieso kiezen de meisjes in 90 procent van de gevallen zelf hun outfit. We bemoeien ons daar zo weinig mogelijk mee. Ervoor zorgen dat drie vrouwen met elkaar overeenkomen om hetzelfde te dragen is al moeilijk genoeg.