Geert Bourgeois Vlaams minister-president?

N-VA-kopstuk Geert Bourgeois gaat de onderhandelingen leiden voor de vorming van een nieuwe Vlaamse regering. Dat maakt dat hij meteen genoemd wordt als volgende minister-president van Vlaanderen.

Op dinsdag 10 juni, onmiddellijk na het Pinksterweekend, starten N-VA en CD&V met de onderhandelingen voor de vorming van een Vlaamse regering. Ze maakten dit bekend, één dag nadat de PS en CDH aankondigden dat ze onderhandelingen opstarten voor de vorming van coalities in Wallonië en Brussel.

Hoewel er bij de bekendmaking van het initiatief met geen woord gerept werd over de federale regeringsvorming, mag duidelijk zijn dat het initiatief van beide Vlaamse partijen een reactie is op wat in Wallonië is gebeurd.

Elio Di Rupo heeft Bart De Wever in snelheid gepakt en dat heeft verregaande gevolgen voor de formatie van een federale regering. De vorming van een centrum-rechtse regering – de wens van Bart De Wever – wordt nu wel bijzonder moeilijk.

Ironisch genoeg geeft Di Rupo De Wever nu wel wat hij wilde voor de verkiezingen: eerst een Vlaamse regering vormen en vanuit dat blok aanschuiven voor de federale onderhandelingen. CD&V was daar een hevige tegenstander van – de partij wilde tegelijkertijd onderhandelingen voor alle niveaus – maar moet zich nu plooien naar de gebeurtenissen. Er waren bij de bekendmaking van de coalitiegesprekken voor Vlaanderen dan ook meer lachende gezichten te zien bij de delegatie van N-VA dan bij die van CD&V.

Het is zo goed als zeker dat de N-VA de volgende Vlaamse minister-president zal leveren. In de aanloop naar de verkiezingen werden de namen van Liesbeth Homans en Geert Bourgeois genoemd. Die laatste gaat nu de onderhandelingen leiden om een coalitie te vormen tussen N-VA en CD&V. Daardoor wordt hij meteen ook getipt als de volgende minister-president.

De stoel van Liesbeth Homans

Bij het begin van de persconferentie in het Vlaams parlement wees Bart De Wever Liesbeth Homans een stoel aan die niet onmiddellijk naast hemzelf stond. Dat was even wennen. Links en rechts van De Wever gingen de leiders van de onderhandelende teams zitten. Voor de N-VA is dat dus Geert Bourgeois, de founding father, die ooit nog in zijn eentje een Kamerzetel bezette en daarmee de eerste kiem legde voor een partij die zeven keer na elkaar de verkiezingen won en vandaag op het punt staat om het succesverhaal te verzilveren.

Voor de N-VA schuiven Liesbeth Homans, Ben Weyts en Philippe Muyters mee aan de onderhandelingstafel. De kans is groot dat enkelen van hen of alle drie een ministerpost krijgen in de nieuwe Vlaamse regering.

In die regering wordt CD&V het kleine broertje van de N-VA. Het is voor het eerst dat de rollen worden omgekeerd en dat is geen prettige onderhandelingspositie voor uittredend minister-president Kris Peeters. Hij leidt de onderhandelingen voor zijn partij.

Peeters liet voor de verkiezingen al weten dat hij niet als minister wil functioneren in een Vlaamse regering die wordt geleid door een minister-president van de N-VA. Hij zal naar verwachting zoveel mogelijk uit de brand willen slepen uit de onderhandelingen – de eis om als kleinste partij toch de minister-president te mogen leveren, zou dan op tafel kunnen komen – maar het wordt uitkijken naar wat hij persoonlijk gaat doen of vooral niet gaat doen op het einde van de onderhandelingen.

Het is dus toch nog niet helemaal ondenkbaar dat de CD&V de minister-president mag leveren. Al op de avond van de verkiezingen liet Kris Peeters verstaan dat er zou moeten betaald worden voor de regeringsdeelname van de CD&V. ‘Je mag niet vergeten dat wij de tweede partij van Vlaanderen zijn,’ zei Peeters. ‘Dat is nog altijd iets waard.’

De vraag is of de CD&V wel de minister-president wil leveren en of er iemand in de partij bereid gevonden wordt om die functie in te vullen. Het zou alleszins de positie zijn van een vertegenwoordiger van de kleinste partij die aan de leiband loopt van de grootste partner.

Bart De Wever volgende week weer gewoon burgemeester?

Bart De Wever bracht beide partijen samen aan de onderhandelingstafel. ‘Op 27 mei heb ik het initiatief genomen om een Vlaamse regering te vormen,’ zei De Wever. ‘Ik heb gezocht naar welke partners een stabiele meerderheid kunnen vormen. Ik heb daarvoor gesprekken gevoerd met alle Vlaamse partijvoorzitters. Op basis daarvan heb ik vastgesteld dat er voldoende inhoudelijke convergentie is tussen de N-VA en CD&V.’

Geert Bourgeois, vanaf nu dus de Vlaamse formateur, liet al een beetje in zijn kaarten kijken voor wat er op tafel komt bij de onderhandelingen. ‘Er zullen in de volgende legislatuur serieuze besparingen moeten gebeuren. Tegelijkertijd moeten er zware investeringen worden gedaan, zowel in de harde als in de zachte sectoren. Dat is voldoende aan bod gekomen in de kiescampagnes. Beide partijen hier rond de tafel staan garant voor begrotingsdiscipline.’

‘Er is met beide partijen afgesproken dat ze over de onderhandelingen de discretie zullen bewaren, zei Bart De Wever nog. ‘Dat is de beste manier om tot een akkoord te komen.’

Vermits de onderhandelingen pas dinsdag starten, zal er tijdens het Pinksterweekend nog niet veel nieuws te rapen zijn.

De Wever weigerde te antwoorden op vragen van de aanwezige journalisten over de federale informatie. ‘Ik zal mijn werkzaamheden als federaal informateur verderzetten zolang de koning dat nodig acht.’

Voorlopig is dat tot dinsdag. Dan wordt De Wever op het paleis verwacht met een eindrapport. Koning Filip zal dan naar verwachting – ongeveer op het moment dat Bourgeois met zijn werkzaamheden start – een federale formateur benoemen. Dat kan De Wever zijn, maar dat kan evengoed iemand van de PS zijn.