‘Geert Bourgeois faalde als onderhandelaar. Kan hij het wel?’

‘Is de N-VA wel in staat om communautaire akkoorden te sluiten, of zelfs maar gewoon samen te werken met de andere regeringen in dit land?’ vraagt Björn Rzoska (Groen). ‘Het lijkt er sterk op dat de ware aard van de N-VA de overhand heeft genomen op het algemeen belang.’

Met N-VA, CD&V en Open VLD zowel in de Vlaamse als de federale regering, zal samenwerken tussen de regeringen makkelijker zijn. Dat was het mantra dat de drie partijen gebruikten in de zomer van 2014 om hun ‘afspiegelingscoalities’ op Vlaams en federaal niveau te rechtvaardigen.

Vandaag is bewezen dat dat niet klopt. Dezelfde partijen slaagden er niet om samen een klimaatakkoord te sluiten.

Nochtans was een akkoord over de verdeling van de klimaatinspanning dé lakmoesproef voor samenwerking tussen de verschillende regeringen in ons land. Ten eerste omdat de rest van de wereld ongeduldig toekijkt. Daarnaast omdat talrijke positieve klimaatprojecten van bedrijven, steden en gemeenten vol spanning wachten op de financiële steun, meer dan 300 miljoen euro, die nu samen met het klimaatakkoord geblokkeerd zit.

Groen waarschuwde minister-president Geert Bourgeois meermaals dat zijn starre boekhoudershouding dreigde uit te lopen op de totale afgang in Parijs. Dat risico heeft de Vlaams-nationalistische regeringsleider niet aangespoord om tot een akkoord te komen. De N-VA heeft het duidelijk moeilijk om tot een akkoord met de andere gewesten en het federale niveau te komen. Daardoor is Vlaanderen vandaag wel de risée op de Klimaattop, en is de imago-schade ook groot voor de Vlaamse bedrijven groot.

N-VA gaat in tegen de Vlaamse economie

De verontwaardiging is algemeen. De starre houding van de N-VA stuit ook op onbegrip. Zelfs de beide partners van de N-VA in de Vlaamse regering, CD&V en Open VLD, applaudisseerden woensdag lang en luid voor de kritiek op de N-VA-minister-president.

Gisterenavond kwam de klap op de vuurpijl: de Vlaamse regering keurt het Uplace-project goed. Zelfs uit de parlementaire rangen van de regeringspartijen stijgt er protest op.

Hoe is het mogelijk dat de N-VA, een partij die zich graag als modern en pragmatisch voordoet, weigert om de Vlaamse economie te doen evolueren naar een moderne economie die koploper is in duurzaamheid? Een meer lokale economie zou toch een streven moeten zijn voor een Vlaams-nationalistische partij?

Het echte antwoord kennen enkel Bart De Wever, Geert Bourgeois en Liesbeth Homans. Maar uit het debacle rond het klimaatakkoord en Uplace kunnen we wel twee zaken afleiden.

Eén: de N-VA profileert zichzelf graag als een conservatieve partij. Dat is hun keuze. Maar nu blijkt dat hun visie op economie niet enkel conservatief, maar ronduit ouderwets is. De N-VA profileert zichzelf graag als woordvoerder van de werkgevers. Maar als het over klimaat gaat, blijkt dit niet langer te kloppen. De werkgevers roepen immers meer en meer op om de klimaatuitdaging als een opportuniteit te zien. De N-VA blijft hiervoor doof. De partij blijft steken in het achterhaalde ouderwetse vooroordeel dat economie en ecologie tegenpolen zouden zijn.

Toonbeeld van slecht bestuur

Twee: de N-VA-ministers proberen zichzelf ook voor te stellen als goede bestuurders. Maar de manier waarop de onderhandelingen rond het klimaatakkoord verlopen zijn, is een schoolvoorbeeld van slecht bestuur. De onderhandelingen slepen nu al 6 jaar aan, nog steeds zonder enig resultaat. Zelfs de deadline van de Klimaattop zette Bourgeois niet aan om zich een millimeter soepeler op te stellen. Het is nog maar de vraag, als er ooit een compromis komt, of het dan ver zal afzitten van het akkoord van één maand geleden?

Desalniettemin: de N-VA-ministers, zowel in de Vlaamse als de federale regering, gedroegen zich als Romeinen in een arena: telkens de klimaatministers met een klimaatakkoord afkwamen, toonden ze, achterovergeleund in hun ministerzetel, een misprijzende duim naar beneden.

Minister-president Bourgeois slaagde er niet in om een akkoord te beklinken met de andere regeringsleiders. Ondanks het feit dat de inzet groot is: het gaat om geld voor klimaatprojecten van kmo’s en bedrijven, geld voor klimaatprojecten van steden en gemeenten, en de toekomst van Vlaanderen. En de energiefactuur van alle Vlamingen. Bourgeois faalde als onderhandelaar. Kan hij het wel?

Schorpioensteek

Dat doet de vraag rijzen of de N-VA wel te goeder trouw heeft gehandeld. Is de N-VA wel in staat om communautaire akkoorden te sluiten, of zelfs maar gewoon samen te werken met de andere regeringen in dit land?

In een fabel van Jean de La Fontaine overtuigt de schorpioen de kikker om samen de rivier over te steken met de woorden “als ik jou zou steken terwijl jij mij op je rug over de rivier brengt, dan zouden we allebei verdrinken”. In het midden van de rivier steekt de schorpioen de kikker toch. De uitleg luidt: “Het spijt me, ik kan het niet helpen. Het zit in mijn aard”.

Het lijkt er sterk op dat de ware aard van de N-VA de overhand heeft genomen op het belang van het klimaatakkoord. Door samenwerking tussen de regeringen te blokkeren, creëert de Vlaams-nationalistische partij het beeld dat het federale systeem niet werkt. Daarmee leggen ze zelf koren op de molen van hun separatistische streefdoel.

Dat ons land daarmee internationaal afgaat, nemen ze erbij. Dat de werkgevers en iedereen die positieve klimaatprojecten wil opstarten in de kou blijft, kan hen niet schelen. En dat de coalitiepartners N-VA, Open VLD en CD&V samen verdrinken door de schorpioensteek, deert hen niet. En zo is dus ook het klimaatbeleid gesneuveld op het ideologische altaar van de N-VA.