‘Geen enkele regering regeert lang tegen zijn eigen volk’

De regeringsdictaten die aan het hart van het sociaal contract raken, zonder de regels ervan te respecteren inzake overleg komen neer op contractbreuk, schrijven Jilali Jaaouej en Marc Dujardin van Tripalium. Ze roepen op tot verzet.

Leven in iedere maatschappij is gebaseerd op een reeks contracten tussen het individu en zijn omgeving. Die overeenkomsten zijn uiteraard uiteenlopend naargelang de cultuur, de omgeving waarin wij geboren zijn, maar ieder individu groeit op volgens een leerproces om zich de verschillende contracten eigen te maken.

Het gezinscontract, gemeenschapscontract, sociaal contract, liefdescontract, enz.

Impliciet, expliciet, waarbij men zich aansluit of dat men verbreekt,…

Die contracten staan niet allemaal op papier en maken deel uit van het consensus om samen te leven, zelfs in maatschappijen die zeer gehecht zijn aan het geschreven woord.

Ze kunnen evolueren met de tijd, zich aanpassen aan de omstandigheden, maar kenmerkend is dat dat enkel kan mits het akkoord van de betrokken partijen. Zo niet is er sprake van contractbreuk.

In onze Europese samenleving, en meer bepaald in ons federaal België, wordt een groot deel van ons leven geregeld door een zogenaamd sociaal contract.

Tussen de leden van de Belgische maatschappij en die maatschappij bestaat er een schriftelijke code, met individuele afspraken, van sociale bijdragen tot het niet toebrengen van schade aan derden of openbare voorzieningen, en desgevallend het betalen van een vergoeding.

De maatschappij heeft ook een aantal engagementen ten opzichte van het individu m.b.t. het samenleven.

Onder deze wederzijdse engagementen zijn er een aantal die ons vandaag specifiek bezighouden: die van het sociaal contract.

Wij hebben geleefd en bijgedragen, in de overtuiging dat de financiële en andere inspanningen die wij leveren terwijl wij “productief” en gezond zijn, uitgebalanceerd worden door de inspanningen van de maatschappij, dat die ons van nut zullen zijn wanneer onze autonomie nog in opbouw is (van de geboorte tot het zelfstandig leven) of afneemt.

Wijzigingen aan het sociaal contract gebeuren regelmatig, via aanpassingen aan de manier waarop de principes worden toegepast. Tot nu toe was het niet mogelijk om over dergelijke evoluties te onderhandelen zonder een vorm van representativiteit, met discussies binnen groeperingen op basis van bv. aanverwantschap. Er wordt dan onderhandeld binnen de verschillende belangengroepen en keuzes gemaakt op basis van vooraf bepaalde meerderheden: het is een democratisch spel van overleg.

Dit is niet langer het geval.

Index en pensioen

De manier waarop de vakorganisaties uitgesloten worden van iedere voorafgaande discussie over sociale hervormingen toont duidelijk aan dat er een wil is om hun invloed op de maatschappij, hun representatieve legitimiteit en zelfs hun bestaan teniet te doen.

Indexsprongen invoeren of de wettelijke pensioenleeftijd optrekken tot 67 jaar onder het mom van democratie, terwijl die twee onderwerpen geen deel uitmaakten van het stemdebat, komt neer op een parodie van democratie.

Sociaal overleg en het Belgisch compromis maken deel uit van een erfgoed dat velen ons benijden. Het liet de twee voornaamste Europese culturen (de Angelsaksische en Latijnse) toe om elkaar te ontmoeten en samen te leven en verzekerde een sociale vrede dankzij het herverdelen van de geproduceerde rijkdom.

Er zijn uiteraard, in de geschiedenis van iedere samenleving, bepaalde momenten die niet zo gunstig zijn voor overleg. In 1938 hadden sociale onderhandelingen hun natuurlijke plaats. In 1941 was dat minder het geval, het was namelijk oorlog.

Is het nu oorlog?

De regeringsdictaten die aan het hart van het sociaal contract raken, zonder de regels ervan te respecteren inzake overleg komen neer op contractbreuk.

Minijobs op z’n Duits

De stappen voor het opstellen van het sociaal contract niet naleven, afkomen met wijzigingen aan de eindeloopbaanvoorwaarden, raadplegende geneesheren van de mutualiteit omtoveren tot controleartsen door een verplicht medisch onderzoek te organiseren waarbij een re-integratieplan wordt “voorgesteld” aan de patiënt, die zijn dagelijkse vergoeding met 10% zal zien dalen bij onvoldoende medewerking aan dit plan, of een indexsprong beslissen, allemaal zonder voorafgaand overleg, zonder erover te spreken in de verkiezingsprogramma’s, zich als regering het recht toe-eigenen niet om wetten te maken om het sociaal consensus vorm te geven, maar die wetgevende macht afwenden in het voordeel van minoritaire belangen in de maatschappij, dat is onaanvaardbaar.

In onze medische praktijken worden wij geconfronteerd met situaties van wanhoop. Het verminderen van het aantal ingeschreven uitkeringsgerechtigden bij de verschillende verzekeringskassen heeft nog nooit voor tewerkstelling gezorgd, maar zal de bestaande tewerkstelling nog eens extra verzwakken en leiden tot meedogenloze arbeidsrelaties zoal nooit tevoren. Contracten van onbepaalde duur zullen de uitzondering worden, met in de plaats daarvan minijobs op z’n Duits.

De verhoogde competitiviteit in Engeland en Duitsland, via de deregulering van de arbeidsmarkt et het inperken van de sociale bescherming werd enkel mogelijk gemaakt door het feit dat die landen aan zet zijn en door het gebrek aan een gemeenschappelijke Europese sociale sokkel. De vertraging van de Europese economie, veroorzaakt door het uiteenspatten van de financiële zeepbellen, zal leiden tot een ineenstorting wanneer de gevolgen van de antisociale maatregelen van deze regering en haar Europese soortgenoten voelbaar zullen zijn. Nochtans had België goed het hoofd geboden aan de economische crisis, dankzij de sociale bescherming.

Verzet

De huidige Griekse situatie is de toekomst van alle andere Europese volkeren.

Wij hebben de plicht om ons te verzetten.

Alle geledingen van onze maatschappij zullen aangemaand worden om een kamp te kiezen. Het sociaal geweld dat ons te wachten staat, zal een beproeving zijn voor alle tussen- en samengestelde lichamen. Wie zal de gehoorzaamheid genieten van de ordehandhavingsdiensten, industriëlen, justitie, vertegenwoordigers van de middenklassen, ondernemingen, verenigingen…?

Het verzet zal gebeuren door andere partijen van het sociaal contract te mobiliseren.

“Beroepen tegen een eenzijdige verbreking van het contract”, in dit geval het sociaal contract, zullen bijvoorbeeld kunnen aanhangig gemaakt worden bij de rechtbanken. Het zal interessant zijn om te zien hoe het gerecht deze verbreking inschat. Wij hebben hieromtrent contact opgenomen met onze raadgevende juristen.

Het verzet zal erin bestaan om maatregelen te vinden en toe te passen om niet-overlegde aanpassingen aan het sociaal contract aan banden te leggen.

Het verzet zal ook gebeuren door de mensen die bedrogen worden aan de hand van inbreuken op het sociaal contract, die voorgesteld worden als zijnde in hun eigen persoonlijke voordeel, bewust te maken over de afgrond waarnaar zij geduwd worden door de uitvoerende macht. De toenemende verarming van de middenklasse is een mogelijke hefboom voor deze bewustmaking.

Geen enkele regering regeert lang tegen zijn eigen volk.