Fiscale cadeautjes: is er in Brussel een goudader ontdekt?

Alle partijen moeten dringend duidelijk maken waar ze de volgende twee jaar minstens 10 miljard vandaan zullen halen.

Het moet zijn dat de kranten de voorbije weken een fameuze primeur hebben gemist: in Brussel is een goudader ontdekt. Meer bepaald ergens ter hoogte van de partijhoofdkwartieren. Tot vorige week hadden de campagne voerende politici de mond vol over belastingverlagingen. CD&V, Open VLD en N-VA stelden een vermindering van de personenbelasting voor van 3 tot 5 miljard euro en benadrukten dat hun plannen betaalbaar zijn. SP.A had eerder al eerder gezegd dat ‘een globale belastingverlaging’ mogelijk was.

Nauwelijks werd tot nu toe gesproken over de besparingen die de volgende regering wel zal moeten doorvoeren. De regeringen van de laatste vijftien jaar hebben kansen laten liggen om onze financiën op orde te brengen en ook de regering-Di Rupo kwam in haar begrotingen niet verder dan knip- en plakwerk van vooral eenmalige maatregeltjes. De echte budgettaire schoonmaak is doorgeschoven naar de volgende regering. En dat wordt een zware opdracht, waarbij Europa ons nauwlettend in het oog zal houden.

Het begrotingstekort bedraagt nu zo’n 2,7 procent van het bruto binnenlands product. Dat moet dit jaar naar 2,15 procent en tegen 2016 naar nul. Dat betekent dat de regering die na de verkiezingen in mei aan de macht komt pakweg 10 miljard moet saneren tegen eind 2015. Liever dan duidelijk uit te leggen waar ze die 10 miljard vandaan zullen halen, spreken de politieke partijen over fiscale cadeautjes. En die voorgespiegelde belastingverminderingen zullen die som alleen maar verzwaren, behalve in de ogen van de socialisten. Bij de voorstelling van zijn boek Zwart en Wit verklaarde staatssecretaris voor Fraudebestrijding John Crombez (SP.A) dat hij het noodzakelijke geld voor de belastingverlaging zou halen uit ‘de inkomsten uit fraudebestrijding’. U mag dat allemaal geloven, maar het is op zijn minst onvoorzichtig te beloven geld uit te delen dat je nog niet hebt.

De laatste dagen leek het erop dat de partijen er alles aan deden om zo veel mogelijk verwarring te creëren rond het bevriezen van de overheidsuitgaven en de zogenaamde Moesennorm. Wat de consequenties daarvan zijn, is voor steeds minder mensen duidelijk. De Leuvense begrotingsexpert Wim Moesen ziet ruimte voor een lastenverlaging als de overheidsuitgaven twee jaar worden bevroren en alleen mogen stijgen met de index. Zo’n ‘reële bevriezing’ is een breuk met het verleden, want tussen 2011 en 2013 stegen ondanks alle bezuinigingsmaatregelen de uitgaven van onze overheden met 11 miljard euro of plus 5,5 procent. Volgens het cijferwerk van Moesen komen we met een reële bevriezing van de overheidsuitgaven in 2016 uit op een tekort van 0,5 procent. En dat kunnen we wel aan Europa verkopen, denkt hij. N-VA wil dieper snijden en alle uitgaven ‘enkele jaren lang’ nominaal bevriezen – en dus zelfs niet laten meestijgen met de inflatie. SP.A wil niets weten van een Moesennorm. Voorzitter Bruno Tobback noemde een blokkering van de uitgaven ‘de grootst mogelijke onzin’.

Wat zijn de consequenties? Het voorstel van de N-VA betekent dat je minder geeft aan de mensen, of dat je geeft aan minder mensen. Het is aan de N-VA om uit te leggen wat ze precies zal doen. Met het voorstel van Moesen kan de overheid morgen alles doen wat ze gisteren al deed. Wil ze meer doen, moet ze dat bedrag elders halen en keuzes maken. En ze zal meer moeten doen, niet allen door de beloofde belastingverlagingen, maar ook om de stijgende vergrijzingskosten op te vangen. Ook de partijen die eerder aanleunen bij deze aanpak, moeten verklaren waar ze het nodige geld zullen halen. En de partijen die niet willen horen van een bevriezing van de overheidsuitgaven zullen toch ook moeten zeggen waar ze die 10 miljard aan saneringen willen halen. De opbrengst van fraudebestrijding is niet alleen onvoldoende, ze is ook al aangesproken voor een belastingverlaging.

Tenzij het nieuws vanavond alsnog opent met beelden van een partijvoorzitter (m/v) met een net opgedolven klomp goud in zijn/haar hand, moeten alle partijen dringend duidelijk maken waar ze de volgende twee jaar minstens 10 miljard vandaan zullen halen. Zo kunnen we inschatten hoeveel de sanering van de overheidsfinanciën ons elk zal kosten. Want ondanks de fiscale cadeautjes zál het ons geld kosten. Inderdaad, het is niet al goud wat blinkt.