Factcheck: Ja, de ozongenerator van restaurant Pastorale kan jassen desinfecteren en virussen doden

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Restaurant Pastorale in Reet heeft een ozongenerator geïnstalleerd in zijn vestiaire. Het toestel zou de lucht desinfecteren, jassen ontsmetten en virussen bestrijden. Zo’n toestel kan dat, zeggen specialisten, al achten ze de kans klein dat besmettingen worden doorgegeven via jassen in een vestiaire.

Op 12 juni verschijnt onderstaande post op de Facebookpagina @FoodClicks, een Nederlands nieuwsplatform voor ondernemers in de voedingssector en de horeca.

Wanneer we doorklikken op de link in het bericht lezen we het volgende: ‘Tweesterrenrestaurant Pastorale in het Belgische Reet heeft wel een heel opzienbarend apparaat aangeschaft voor de veiligheid van hun gasten, een ozongenerator.’

En verder: ‘Jassen aannemen door personeel is bijvoorbeeld verboden in België en dus moeten de gasten de jassen zelf ophangen. Bij De Pastorale moet dat gebeuren aan één van onze ‘Selfie mirrors’, zo laat het restaurant weten. Vervolgens worden de jassen naar de vestiaire overgedragen, waarna de ozongenerator enkele minuten in werking treedt. Het resultaat is een volledig gedesinfecteerde jas.’

In het artikel wordt ook uitgelegd hoe het apparaat precies werkt: ‘Die ozongenerator zuigt de lucht in de vestiaire via de achterkant in. Binnen wordt de lucht eerst gefilterd met behulp van luchtfilters en een speciale UV-lamp, waarna de lucht langs ingebouwde keramische platen geleid wordt en de zuurstof door een elektrische ontlading in ozon wordt omgezet. Tot slot wordt de ozon via de voorkant van de generator verspreid in de vestiaire. Die desinfecteert de ruimte – en dus de jas van de klant – en bestrijdt onder meer virussen en bacteriën.’

Coronaveilig

Volgens Carline Roggeman, Marketing & Communications Manager van Pastorale, is de ozongenerator in de garderobe slechts een van de maatregelen waarmee chef Bart De Pooter zijn gasten een coronaveilige omgeving wil aanbieden. Zo staan overal in het restaurant alcoholgelverstuivers, is de afstand tussen de privéterrasjes in de tuin maar liefst vijf meter en zijn er op de eerste verdieping drie zogenaamde private rooms die met een wit transparant gordijn worden afgesloten.

‘De voorbije warme weken hebben we het toestel niet vaak gebruikt, maar in de periode vlak na de heropening in juni wél enkele keren,’ zegt Roggeman. ‘We kregen daarvoor fijne maar ook verbaasde reacties van onze gasten. Veel mensen weten niet dat zo’n apparaat bestaat, terwijl het in de hotelsector nochtans frequent wordt gebruikt, bijvoorbeeld voor het verwijderen van een hardnekkige sigarettengeur.’

Virussen doden

‘Ozon wordt inderdaad gebruikt om te ontsmetten’, reageert professor aerodynamica en bouwfysica Bert Blocken (KU Leuven en TU Eindhoven). ‘Ik wil dus best geloven dat zo’n ozongenerator desinfectert en virussen doodt. Wij gebruiken in onze labo’s aan de universiteit van Eindhoven ook zo’n toestel om onze testapparatuur te reinigen.’

‘Hoe effectief de behandeling van de jassen in dit restaurant is, dat is moeilijker te beoordelen’, vervolgt Blocken. Het hangt er van af of je alle poriën van de jas kunt bereiken en of de behandeling lang genoeg duurt. In het artikel wordt gesproken van enkele minuten. Dat lijkt mij vrij kort.’

Marketingmanager Roggeman van Pastorale: ‘Het apparaat dat wij hebben aangekocht, van het merk Ulsonix, hoeft voor een oppervlakte van 50 kubieke meter slechts 20 minuten te worden aangezet. Een vestiairekast is uiteraard kleiner, daarom wij zetten het apparaat telkens 15 minuten aan.’

Ozonconcentraties

De vraag is volgens Blocken ook of er één kast per jas is voorzien, of alle jassen samen in een kast hangen. ‘In dat laatste geval gaat die kast voortdurend open en dicht, en dan zou je ozon moeten bijpompen om de blijvende werking te garanderen. Maar je wil geen ozon in je restaurant, want hogere ozonconcentraties kunnen schadelijk zijn voor de gezondheid. Ze kunnen onder meer leiden tot luchtwegproblemen.’

‘We hebben zowel een vestiairekast op het gelijkvloers als één op de eerste verdieping voorzien, zodat die jassen elkaar al zeker niet kunnen kruisen,’ zegt Roggeman. ‘Onze gasten komen aan tussen halfzeven en acht uur ’s avonds. Pas wanneer alle jassen effectief in de vestiaire hangen, zetten wij het apparaat aan. Al onze personeelsleden weten uiteraard dat niemand de kast nog open of dicht mag doen eens het apparaat in werking is getreden. Op die manier worden alle jassen tegelijkertijd gedesinfecteerd en heeft iedere gast zijn jas op tijd terug.’

Valse veiligheid

‘De technologie die dit restaurant gebruikt heeft haar nut al bewezen in bepaalde contexten, net zoals dat het geval is voor HEPA-filters en voor lampen op basis van uv-licht,’ zegt professor microbiologie en infectiepreventie Isabel Leroux-Roels (UZ Gent).

‘Alleen krijg ik bij dit bericht een ongemakkelijk gevoel’, zegt Leroux-Roels, ‘omdat het insinueert dat de kans op virusoverdracht via kleding in een vestiaire groot zou zijn, terwijl dat helemaal niet zo is. Om het virus op die manier te kunnen doorgeven, moet je bijvoorbeeld hoesten of niezen op je eigen jas en moeten er natte druppels blijven hangen, terwijl het coronavirus snel opdroogt. Dan moeten die natte druppels tegen de jas van iemand anders komen, die ze dan ook nog zelf moet aanraken. Je begrijpt dat die kans wel heel klein is. Een eenvoudige en betere oplossing is om de jassen ver genoeg uit elkaar te hangen in een vestiaire want het virus kan niet van de ene naar de andere jas springen. Ondertussen bezorgt dit soort berichten mensen een vals gevoel van veiligheid, terwijl de risico’s zich elders situeren.’

Virusklodders

In de Volkskrant van 1 augustus uitte de Nederlandse epidemioloog Patricia Bruijning (UMC Utrecht) haar bedenkingen bij de overdracht van het nieuwe coronavirus via voorwerpen. ‘De studies waarop we onze kennis baseren, zijn gedaan in settings waarin ze een enorme klodder virus ergens achterlaten’, zegt ze.

‘In de praktijk moet het virus bovendien de weg vinden vanuit een nieskloddertje via een voorwerp naar de handen van het slachtoffer, en vervolgens naar diens ogen of luchtwegen. Allemaal tussenstappen die het virus in voldoende hoeveelheid moet zien te overleven’, aldus nog het artikel in de Volkskrant, dat er wel op wijst dat de WHO bij haar standpunt blijft dat overdracht via contactoppervlakken een mogelijkheid is.