Factcheck: nee, dit is geen foto van een Londense anti-lockdownmars

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op sociale media circuleert een luchtfoto waarop een manifestatie in het Londense Hyde Park te zien is. Hij zou gemaakt zijn op 24 april 2021, tijdens een betoging tegen de coronamaatregelen. Dat klopt niet: de foto toont een anti-Brexitmars in oktober 2018.

Op 25 april post een Vlaamse vrouw onderstaand bericht op Facebook. Het wordt 189 keer gedeeld en bereikt meer dan 10.800 Facebookgebruikers.

Het bericht bevat een luchtfoto waarop een mensenmassa te zien is. Het beeld zou volgens de vrouw gemaakt zijn op 24 april in Hyde Park in Londen, tijdens een anti-lockdownprotest. Ze insinueert dat ‘het nieuws’ hierover zweeg.

Via e-mail maakt ook een lezer ons attent op ‘een massademonstratie tegen de regering en de coronamaatregelen met verschillende honderdduizenden mensen’ in de Britse hoofdstad op 24 april, die de BBC zou vergeten te melden zijn. ‘Mag niet geweten zijn’, schrijft de man.

In de commentaren bij haar Facebookbericht zegt de vrouw die de foto postte dat het ging om een ‘March for freedom’, wat een Britse Facebookgebruikster bevestigt in een reactie:

De Britse vrouw beweert dat een miljoen mensen deelnam aan de mars in het centrum van Londen, die vreedzaam en zonder politie-interventie verliep, en dat de ‘MSM’ (mainstream media, nvdr.) er ondanks die grote opkomst niet over berichtten.

In een andere reactie geeft een man echter aan dat het zou gaan om een oude foto, gemaakt tijdens een manifestatie in 2018 waarbij betogers opriepen om een tweede Brexit-referendum te organiseren. Hij plaatst er een link bij naar een artikel van 20 oktober 2018 op de website van de Britse TV-zender ITV.

Bij het artikel staat een foto die identiek is aan de foto in de Facebookpost – alleen is die laatste bijgesneden en slechter van kwaliteit. Onderaan de foto zien we Apsley House, een museum dat zich ten zuidoosten van het park bevindt.

De luchtfoto is al terug te vinden in een gearchiveerde versie van het ITV-artikel die dateert van 20 oktober 2018. Het beeld werd ook gebruikt door andere media die destijds over de manifestatie berichtten, en komt terug in de filmbeelden die toen zijn gemaakt. Ook op sociale media en op blogs waren dezelfde luchtbeelden toen te zien.

Volgens sommige media telde die anti-Brexitmanifestatie op 20 oktober 2018 meer dan 700.000 deelnemers, waarmee het de grootste betoging zou zijn geweest zijn sinds de Irak-oorlog in 2003. ITV meldde 670.000 betogers, de factcheckers van FullFact schatten het aantal deelnemers op 450.000, de Sunday Telegraph had het dan weer over 250.000 manifestanten.

Viraal

De foto dateert dus niet van 24 april 2021. Toch werd hij in de voorbije twee weken ook in het Verenigd Koninkrijk op grote schaal gedeeld, niet alleen op Facebook, maar ook op Twitter en Instagram, telkens met de claim dat het zou gaan om een protestactie tegen de coronamaatregelen op 24 april. Zowel de Britse factcheckers van Fullfact als de collega’s van Australian Associated Press hebben die claim al ontkracht.

Nu was er op 24 april wel degelijk protest in Londen tegen de coronamaatregelen. Dat protest vond ook gedeeltelijk plaats in Hyde Park. Van die manifestatie bestaan beelden en er werd wel degelijk over bericht in de ‘mainstream media’, waaronder de BBC.

We zien ook op die beelden grote mensenmassa’s. Toch werd op de protestactie van 24 april een veel minder groot aantal deelnemers geteld dan op de demonstratie voor een nieuw Brexit-referendum in 2018. Volgens Reuters and Sky News namen aan de anti-lockdownprotesten op 24 april ongeveer 10.000 manifestanten deel.