Factcheck: ja, deze beelden zijn echt, maar ze tonen een sanatorium

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op sociale media gaan foto’s viraal van een zwembad waarin mensen afgescheiden zijn door doorzichtige schermen. De beelden zijn echt en tonen een coronamaatregel in een Zuid-Frans sanatorium waar kwetsbare mensen komen om te revalideren.

Op 22 januari plaatst iemand een bericht (hier gearchiveerd) in de Facebookgroep ‘Nee tegen het vaccin’ (11.900 leden). Onder het bijschrift ‘Je kan ook gewoon thuis onder de douche gaan staan’ zien we twee beelden van mensen in een zwembad die zijn afgescheiden van elkaar met plastic schermen.

Iemand reageert met: ‘Dit is toch niet normaal?! Ze blijven geloven dat al die onzin echt is’. Iemand anders stelt dat wie dit bedacht heeft, ‘helemaal gehypnotiseerd’ is.

De beelden circuleren over de hele wereld. We vinden ze terug op een QAnon-forum, we treffen ze aan op Twitter met Nederlandse, Engelse en Japanse bijschriften en we zien ze op een Pools en Russische forum. In een Nederlandstalige Telegramgroep zagen al 15.000 mensen de afbeeldingen. Een twitterbericht met als bijschrift ‘mass stupidity’ wordt meer dan 1600 keer gedeeld en bereikt zo tienduizenden mensen.

Een omgekeerde zoekactie met de beelden brengt ons niet dichter bij de oorspronkelijke context van de beelden. Rechtsboven zien we echter het logo van de Franse tv-zender TF1 en ‘Le 13h’. Met die info en het Franse woord voor zwembad googelen we.

Zo komen we uit bij een reportage van TF1 (hier gearchiveerd) die werd uitgezonden op 20 januari 2022 (rood kader). Als we beelden op sociale media (links) vergelijken met de beelden in de reportage (seconde 3 en 9, rechts) dan komen die overeen.

De reportage toont oudere mensen die komen kuren in een sanatorium in Saint-Paul-lès-Dax, een gemeente in de Landes. Volgens TF1 had dit kuuroord ‘in 2021 de helft van zijn activiteit verloren, maar zou 2022 zou het jaar van herstel kunnen worden’. ‘Hier kan het hele jaar door gekuurd worden’, stellen de commentaarstem in de reportage. ‘Het is verplicht gevaccineerd te zijn of een negatieve test te laten zien om toegelaten te worden’.

Berichten op sociale media van het sanatorium Thermes Adour bevestigen dat er opnames van TF1 plaatsvonden in hun vestiging Thermes Sourcéo. Op foto’s zien we dezelfde doorzichtige afscheidingen in een zwembad. De beelden zijn dus echt.

Op de site van Thermes Sourcéo vinden we een grondplan van het sanatorium (rechts). De beelden blijken gemaakt in de Piscine de Mobilisation (rode kaders). Op een archieffoto (linksonder) zien we dat in het zwembad eerder, voor de coronacrisis, ook al soortgelijke stangen (gele kaders) waren geïnstalleerd om oefeningen aan te doen. De doorzichtige panelen staan dus in een zwembad waar oudere mensen of mensen die revalideren bewegingsoefeningen doen. Het is aannemelijk dat hier meer kwetsbare mensen komen dan in een gewoon publiek zwembad. Het is dus geen doorsnee zwembad dat werd omgevormd om coronabesmettingen te voorkomen.

Thermes Adour hanteert deze coronamaatregelen. Daarover schrijven ze: ‘Ons etablissement heeft de hygiëne- en veiligheidsvoorschriften aangescherpt en garandeert u dus een kuur in “alle veiligheid”.’

Ook de scheidingswanden in het bad maken deel uit van de maatregelen: ‘De capaciteit van de zwembaden en de collectieve behandelingen zijn herzien om te voldoen aan de normen van de gezondheidsvoorschriften. Waar mogelijk zijn PVC-scheidingswanden geplaatst, waardoor het contact tussen de patiënten wordt beperkt.’