Factcheck: ja, de gemiddelde Belg is verdikt tijdens de coronapandemie

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

‘De Belg is gemiddeld 2,1 kilo verdikt tijdens de pandemie.’ Dat beweerde Pierre-Alexandre Billiet, docent retailmanagement, in Humo. En het klopt deels.

InHumo vertelde docent retailmanagement Pierre-Alexandre Billiet over zijn nieuwe boek Private Consumption in Times of Pandemic. Hij had het over ons veranderde koopgedrag en eetpatroon en zei dat de Belg gemiddeld 2,1 kilo verdikt is tijdens de pandemie. Als we contact met Billiet opnemen, verwijst hij naar ‘De Grote Coronastudie’ van de Universiteit Antwerpen, en meer bepaald naar de resultaten van enquête 28, die in januari 2021 werden bekendgemaakt.

Aan deze online enquête namen net geen 20.000 mensen deel. Een op de drie geeft aan dat zijn gewicht met meer dan twee kilo is veranderd: 15 procent zegt te zijn vermagerd, 22 procent te zijn verdikt. ‘Een op de vijf deelnemers gaf aan dat hij minstens twee “coronakilo’s” was bijgekomen’, zegt socioloog Koen Pepermans (UAntwerpen). ‘Maar op basis daarvan kunnen we niet concluderen hoeveel de gemiddelde Belg verdikt is.’

Aan de UA werd ook de Corona Cooking Survey gelanceerd, in samenwerking met de UGent en de KU Leuven. ‘We peilden naar het koop-, eet-, kook- en mediagedrag van Belgen, via een online enquête’, aldus doctoraatsonderzoekster Lauranna Teunissen. ‘In de tweede editie vroegen we ook naar gewichtstoename. 35 procent van de deelnemers gaf aan te zijn aangekomen, gemiddeld 3,8 kg. Een belangrijke nuance: de grote meerderheid van de deelnemers waren hoogopgeleide vrouwen.’

Sciensano peilt geregeld bij de brede bevolking naar haar gewicht, in grootschalige gezondheidsenquêtes. En daar zien ze toch een opvallende toename, vertelt onderzoeker Sabine Drieskens. ‘Uit de gezondheidsenquête van 2018 blijkt dat de gemiddelde inwoner van België een BMI had van 25,7. Het gemiddelde lichaamsgewicht lag toen op 73,1 kg. Als we kijken naar de tweede covid-19 gezondheidsenquête, afgenomen in april 2020, dan zien we dat de gemiddelde BMI was gestegen naar 26,0 en het gemiddelde gewicht naar 77,1 kg. In diezelfde enquête gaf 26 procent van de deelnemers aan te zijn bijgekomen tijdens de pandemie. Er zijn dus aanwijzingen dat in die eerste weken van de pandemie de Belg gemiddeld enkele kilo’s is verdikt. Sindsdien lijkt dat te stagneren: uit de zesde covid-19 gezondheidsenquête, afgenomen in maart 2021, blijkt dat de gemiddelde BMI nog licht is gestegen, tot 26,2. Het gemiddelde gewicht bedroeg toen 77,6 kg.’

Michaël Sels, hoofddiëtist van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen, beaamt dat de gemiddelde Belg tijdens de pandemie verdikte. ‘In enquêtes onderschatten deelnemers heel vaak hun gewicht, zeker mensen met overgewicht. In ons land maken zij de helft van de bevolking uit. Als een vijfde tot een kwart van de mensen aangeeft dat ze verdikt zijn, mogen we dus aannemen dat dat een ernstige onderschatting is. In mijn praktijk zag ik een grote groep mensen voor wie eten tijdens de pandemie een van de weinige manieren was om zichzelf te “verwennen”. Ook stress speelt een belangrijke rol bij emo-eten. Helaas hebben politici het voorbije jaar geen enkele actie ondernomen om aan preventie te doen rond gezonde voeding en overgewicht.’

Knack maakt onderdeel uit van Roularta Media Group.