‘Extreemrechts populisme zal juist meer migratie in de hand werken, in plaats van minder’

Migranten krijgen de schuld van veel van wat er misloopt in onze maatschappij. Via een tussenstation hebben ze zelfs een nefast  effect op onze strijd tegen de klimaatopwarming.

Europa is het continent dat het snelst opwarmt als gevolg van de klimaatcrisis, die wij in de hand werken door ons massaal gebruik van fossiele brandstoffen zoals olie en gas. Verwonderlijk is dat niet, want Europa was instrumenteel in het aan gang zwengelen van de industriële revolutie die ons wel extra comfort verschafte, maar nu slachtoffer van haar eigen succes dreigt te worden. De dramatisch snelle klimaatopwarming is er namelijk een rechtstreeks gevolg van.

We exporteerden ons industrieel succes ook naar de rest van de wereld. Noord-Amerika en China sprongen met wat vertraging gezwind op de kar. De rest volgde later. Iedereen wil mee op de trein.

Wereldwijd is de temperatuur nu gemiddeld 1,5 °C hoger dan voor de industriële revolutie, en we lijken op weg naar een stijging met 3 °C. Dat is nog eens dubbel zoveel als waar we nu al mee worstelen. De veranderende weerspatronen, met extreme overstromingen en langdurige droogteperiodes waar we de jongste jaren constant mee te kampen krijgen, zijn maar een begin en in het slechtste geval een flauw afkooksel van wat er op ons zal afkomen.

Elders in de wereld gaat de opwarming misschien wel wat trager, maar de gevolgen kunnen er ernstiger zijn, omdat het er al droger, natter of stormachtiger is dan bij ons. ‘Een beetje meer’ heeft dan een verhoudingsgewijs groot effect. De oorlogen en andere chronische ongeregeldheden in Afrika en het Midden-Oosten zijn mee een gevolg van het feit dat mensen het er steeds moeilijker krijgen om te overleven. Een verhitting van de levenssfeer kan ook de gemoederen verhitten.

Maar lang niet alle migranten die bij ons toekomen, zijn oorlogsvluchtelingen. De meerderheid zijn wat wij nogal verbloemend ‘economische vluchtelingen’ noemen: mensen op zoek naar een beter leven, dat ze hopen bij ons te vinden. Een stijgende proportie in die categorie kan als klimaatvluchtelingen bestempeld worden, omdat hun dikwijls zo al precaire levensomstandigheden extra bemoeilijkt worden door de verhitting van de atmosfeer.

Alle ernstige demografische analysen van de klimaatproblematiek voorspellen dat de vluchtelingenproblematiek van vandaag klein bier zal blijken te zijn in vergelijking met wat ons in de tweede helft van de eeuw te wachten staat, als we er niet in zullen slagen de klimaatcrisis onder controle te brengen. In het slechtste geval zal meer dan 1 miljard mensen naar een buitenland moeten trekken om de kansen op een leefbaar leven te verhogen, omdat steeds grotere delen van de wereld onder druk van de opwarming zullen verwoestijnen. Blijven betekent dan een reële kans om snel te sterven – zie de brulapen die de jongste weken in Mexico onder een aanhoudende verzengende hitte dood uit de bomen vallen.

Zelfs in Europa verhit de klimaatopwarming niet alleen het weer, maar ook de gemoederen. De nakende verkiezingen dreigen een sterke ruk naar rechts als resultaat te hebben. In hun degoutant verkiezingsdrukwerk ‘Vlaanderen Weer Van Ons’, dat het Vlaams Belang in de Vlaamse bussen meende te moeten droppen, wordt zo goed als alles wat er in onze maatschappij misloopt in de schoenen van migranten geschoven (en een beetje in die van de Walen).

Het oppoken van de animositeit, soms zelfs haat, jegens migranten is de core business van het Vlaams Belang, dat met zijn uitermate populistisch discours de groeiende schare mistevredenen in onze maatschappij aan zijn kant wil krijgen. Elders in Europa gebeurt iets vergelijkbaars.

Tegelijk willen partijen als het Vlaams Belang niet weten van een efficiënte strijd tegen de klimaatopwarming. ‘Klimaatwaanzin’, luidt het op de laatste pagina van het vodje papier van het Vlaams Belang, ‘die onze economie zal vernietigen’. Op dezelfde pagina luidt het nochtans ook dat ‘onze kinderen en kleinkinderen een betere toekomst verdienen’.

Hoe die twee te rijmen vallen, is een raadsel. Als je onze kinderen en kleinkinderen een betere toekomst wil geven, is strijd tegen de klimaatopwarming een must. Recent rekenden wetenschappers in het wetenschappelijk topvakblad Nature uit dat bij ongewijzigd beleid de economische verliezen als gevolg van de klimaatopwarming tegen 2060 zullen oplopen tot meer dan 23.000 miljard euro per jaar, of een kwart van wat de wereld vandaag collectief aan economische omzet genereert. De klimaatopwarming zal onze economie vernietigen, niet de ‘klimaatwaanzin’ van ‘klimaathysterici’.  

In feite breidt het Vlaams Belang de dekking van zijn slogan ‘Eigen Volk Eerst’ op die manier uit naar de eigen generatie. Alleen wie nu volwassen is, verdient een betere toekomst. Er wordt geen rekening gehouden met de vraag hoe de kinderen en kleinkinderen het zullen moeten zien te rooien op een oververhitte planeet, waarop de landbouwproductie wereldwijd zal sputteren. Als de mensen die vandaag moeten kiezen maar het gevoel hebben dat er aan hen gedacht wordt, meer moet het niet zijn. De ‘anderen’, in casu ook kinderen en kleinkinderen, moeten later zelf maar zien hoe ze hun problemen oplossen.

Zo dreigt de animositeit jegens migranten uit te monden in een beleid dat de strijd tegen de klimaatopwarming ‘waanzin’ noemt. In die zin verergeren migranten, ongewild, als speelbal van platte en contraproductieve politieke spelletjes, de klimaatcrisis.

In Nederland zie je al de eerste signalen dat maatregelen om onze omgeving leefbaar te houden, dreigen te worden teruggeschroefd. Zelfs als een klimaatproblematiek-ontkennend beleid slechts vijf jaar zou aanslepen, zal het later nog moeilijker worden om de klimaatcrisis onder controle te brengen dan nu al het geval is. Dan zal er nog meer druk komen op mensen in Afrikaanse en andere warme landen, zodat er nog meer migratie zal volgen. De hamvraag is hoeveel miljoenen er op de vlucht moeten slaan voor het onmogelijk wordt om Fort Europa zo hermetisch af te sluiten dat we migratie onder controle kunnen houden. Dan dreigen we echt overspoeld te worden.

De beste antimigratiemaatregelen die een partij als het Vlaams Belang kan nemen, zijn maatregelen om de klimaatopwarming aan te pakken. Dat gaat eventjes op de tanden bijten zijn, maar finaal zal het uitmonden in een klimaat dat niet alleen migratievriendelijker is, maar ook aangenamer en gezonder om in te leven. Ook de meerderheid van de migranten zou er trouwens voor kiezen om ‘thuis’ te blijven als het daar wat makkelijker leven zou zijn.

Het contraproductieve populisme van het Vlaams Belang en andere extreemrechtse partijen zal dus op termijn méér migratie in de hand werken in plaats van minder. Het zal leiden tot meer problemen voor onze kinderen en kleinkinderen in plaats van minder. Het dient uitsluitend het status-quo voor mensen die vasthouden aan de ijzeren routine van wat ze kennen. Maar zo werkt het helaas niet in de natuur, die draait op variatie en verandering, ook voor de mensheid.

Van Grieken en co kunnen echter gerust hun ontwrichtende ding blijven doen: ze kunnen niet juridisch vervolgd worden voor hun misdadig ontkennen van de harde realiteit. Misschien moet er een systeem komen, waarin je beleidslui tot twintig jaar na de feiten (of zelfs meer) ter verantwoording kunt roepen voor een nalatig beleid, met de optie van zware werkstraffen om de gevolgen van hun non-activiteit te helpen remediëren. Misschien zouden ze dan wel twee keer nadenken voor ze besluiten de harde realiteit te negeren.

Maar wie zou zo’n systeem moeten implementeren? Dezelfde beleidslui? Het valt dus te vrezen dat kortzichtigheid de norm zal blijven. Onze kleinkinderen zullen er de gevolgen van dragen. En een massa potentiële migranten in de rest van de wereld.