De socialistische fractie in het Europees Parlement (S&D) laat haar eis vallen om ook in de tweede helft van de legislatuur de voorzitter van het halfrond te mogen leveren. Daarmee staat het vast dat de Maltese Roberta Metsola, die lid is van de Europese Volkspartij (EVP), volgende maand tot nieuwe voorzitter verkozen zal worden.
Na de verkiezingen van 2019 verdeelden de grootste politieke families de Europese topfuncties onder elkaar. Charles Michel mocht voor de liberalen de Europese Raad gaan leiden, Ursula von der Leyen voor de EVP de Europese Commissie en David Sassoli voor de sociaaldemocraten het Europees Parlement. Ook werd afgesproken dat Sassoli halverwege de legislatuur plaats zou maken voor een EVP’er.
Met de voorzitterswissel in aantocht veranderde de socialistische S&D-fractie de voorbije weken het geweer van schouder. Ze vond het niet langer vanzelfsprekend dat ze aan het voorzitterschap van het parlement zou verzaken ten voordele van de EVP. De voorbije 2,5 jaar won haar politieke familie in heel Europa aan invloed, precies ten koste van de EVP, luidde het argument. Zo volgde in Duitsland Olaf Scholz (SPD) Angela Merkel (CDU) op als bondskanselier.
Maar dinsdagavond besliste de fractie dan toch om het voorzitterschap niet langer te claimen. Ze zou in het parlement niet genoeg steun gevonden hebben om Sassoli op post te houden. Zo behielden de liberalen – na EVP en S&D de derde fractie – een ‘neutrale’ positie. Ze waren bereid een hoorzitting te houden met een eventuele S&D-kandidaat, zoals ze eerder al met EVP-kandidaat Metsola hebben gedaan.
Daarmee ligt voor Metsola de weg open om in januari als opvolgster van Sassoli verkozen te worden, ondanks het feit dat de progressieve fracties haar anti-abortusstandpunten stevig op de korrel nemen. De socialistische familie mag met de Spanjaard Josep Borrell wel nog de hoge buitenlandvertegenwoordiger van de Europese Unie leveren. In het parlement wil S&D-fractieleidster Iratxe Garcia nu inzetten op een sterkere vertegenwoordiging in de commissies en de andere organen van het parlement en op een grotere inhoudelijke invloed op het beleid. David Sassoli heeft aan de Italiaanse media al laten weten met de nieuwe tactiek in te stemmen. Hij zal zich niet opnieuw kandidaat stellen voor het voorzitterschap van het parlement, al is het maar ‘om het eurofiele front niet te verdelen’.
Omdat ze nu verzekerd is van de steun van haar eigen EVP, van de S&D en van de liberalen, kan Metsola de voorzittersverkiezingen na Nieuwjaar niet meer verliezen. Enkel de conservatieve ECR-fractie en het uiterst linkse GUE/NGL hebben een tegenkandidaat naar voren geschoven: respectievelijk Kosma Zlotowski uit Polen en Sira Rego uit Spanje. Maar zij zijn dus kansloos.
Met haar 42 jaar zal Metsola de jongste voorzitter ooit van het Europees Parlement worden. Ze zal bovendien nog maar de derde vrouw zijn die de functie opneemt, na Simone Veil en Nicole Fontaine. Het is nog niet bekend hoe de groene fractie gaat stemmen. Die heeft wel haar twee covoorzitters herkozen: de Belg Philippe Lamberts en de Duitse Ska Keller.
