‘Europa moet consequent zijn in de aanpak van marktverstorende machten’

‘Een strikte importheffing op producten van Chinese overheids- webwinkels dringt zich op’, schrijft Grete Remen (N-VA).

De Amerikaanse president schokte afgelopen week de wereld met zijn wilde plannen voor een importtaks op buitenlands, lees ‘niet-Amerikaans’, staal en aluminium. Een regelrechte aanfluiting van de regels van de Wereldhandelsorganisatie en de vrije markt. Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker reageerde door meteen over represailles te beginnen.

Nochtans besloot dezelfde Europese Commissie in februari van dit jaar om een aanzienlijke taks te heffen op Chinees staal. Ook eind vorig jaar nam het Europees Parlement nog strengere antidumpingmaatregelen. Zelfs het schenden van internationale arbeids- en milieunormen kan hierbij worden ingeroepen. Europese jobs en bedrijfssectoren moeten immers van een neerwaartse prijsspiraal gevrijwaard blijven.

Wat is dan het verschil met de geplande maatregelen van de Amerikanen? Simpel: China is geen vrijemarkteconomie. Het land steunt met overheidssteun haar eigen bedrijven die op hun beurt een onrechtmatig aandeel van de markt willen veroveren. Alle middelen zijn goed om dit fenomeen te stoppen.

In dat opzicht laat Europa haar eigen kleinhandel in de kou staan en gooit ze onze kostbare, stabiele consumentenmarkt ten grabbel. Chinese webshops worden gespaard van de harde, noodzakelijke belemmeringen waarmee de Europese Commissie anderen sectoren wel beschermt. De ambities van de Chinese overheid zijn evenwel duidelijk: ‘de Europese retail passeren en vervangen door Chinese standaarden. En dit via krediet van Chinese staatsbanken aan Chinese producenten.’

Terwijl Europa producenten van e-bikes, zonnepanelen en staal helpt zoeken naar bewijzen van oneerlijke handelspraktijken, laat ze toe dat AliExpress en consorten goederen op de Europese markt dumpen tegen astronomisch lage prijzen. Draadloze koptelefoons van 2 euro, cosmetica voor 1 euro en merkkleding vanaf 6 euro zijn nog maar het topje van de ijsberg.

Wie controleert de aanbieders van deze producten op de arbeids- en milieunormen die Europa zo hoog in het vaandel draagt? De berichten over schendingen van mensenrechten in Chinese sweatshops stapelen zich jaar na jaar op. Ook de gangbare tarieven op internationale pakketjes worden in de praktijk amper toegepast. Intussen spartelt onze detailhandel verder. Is de sector en de bijhorende werkgelegenheid misschien niet belangrijk genoeg voor Europa?

Chinese webshops verstoren niet alleen de thuismarkt van onze Vlaamse ondernemers, maar ook de persoonsgegevens van Vlamingen belanden via hun servers rechtstreeks bij de Chinese overheid. Onverenigbaar met de Vlaamse en Europese interpretatie van privacy, lijkt mij. Die data, die we nu gratis weggeven, is de olie van de 21^ste eeuw. China heeft dat al veel langer begrepen en gebruikt het nu om onze ondernemers de loef af te steken. Als Europa haar economische machtspositie wil behouden, moet er bescherming komen tegen de goedkope Chinese rommel.

Met de nieuwe Europese privacywetgeving, die in mei van start gaat, worden onze gegevens beter beschermd en zullen organisaties verplicht worden transparant te zijn over de risico’s voor onze privacy. De wetgeving zou ook van toepassing zijn op webshops buiten de Europese Unie. AliExpress zou vanaf 25 mei dus duidelijk moeten vermelden dat alle gegevens die u prijsgeeft aan de webwinkel automatisch worden doorgespeeld aan een dictatoriaal regime.

Of de Chinese bol.coms daadwerkelijk de regelgeving zullen toepassen is nog maar de vraag. Ook valt af te wachten of Europa de maximumboete van 20 miljoen euro durft op te leggen aan overtreders buiten de Unie. Nu al is het duidelijk dat uw gegevens toch via via bij de Chinese overheid zullen belanden.

Voorlopig blijven we dus pionnen in het puntensysteem van een buitenlandse mogendheid. China ziet data namelijk niet alleen als economische hefboom, ze gebruikt onze gegevens ook voor sociale controle: wie zich online gedraagt volgens de wensen van Xi Jinping hoeft niet te vrezen voor puntenaftrek. Handig om te weten voor wie halverwege Peking niet wil terugkeren.

Mogen Chinese webshops dan überhaupt nog wel toegang krijgen tot onze consumentenmarkt? Europese producenten hebben immers geen toegang tot de Chinese onlineconsument. The Great Chinese Firewall (een mooie verwoording voor de strenge Chinese internetcensuur) weerhoudt Vlaamse ondernemers om hun producten aan te bieden in China. Alleen met een Chinees bedrijf als tussenpersoon, of met lokale toegang tot een Chinees netwerk kan je via een webshop je producten aan de man brengen in de Volksrepubliek. Dat betekent ook meteen dat je onderhevig bent aan de regels van de Communistische Partij. In tussentijd lappen Chinese bedrijven onze regels aan hun laars.

Europa moet consequent zijn in haar aanpak van marktverstorende machten. De ene sector zou niet belangrijker mogen zijn dan anderen. We heffen een taks op dumpingproducten die concurreren met de grote industrie in Europa. Er is echter geen heffing of belemmering voor dumpingproducten van Chinese staatsgeleide, gigantische webshops die niet alleen onze economie en kleinhandel verpulveren, maar ook onze consumentenmarkt subtiel inpalmen. China spendeert tientallen miljarden om de uitvoer van haar webwinkels veilig te stellen. Zo ondermijnt ze onze welvaart en privacy. Een strikte importheffing op producten van Chinese overheids- webwinkels dringt zich op.

Volgens experten gooit Trump met een rotsblok naar een Chinese mug. Die mug zuigt onze middenstand al jarenlang leeg terwijl wij de focus leggen op maatregelen die nog niet van kracht zijn. We denken aan koopkracht te winnen door spotgoedkope importproducten, maar het verlies aan Vlaamse en Europese productiviteit en concurrentiekracht verliezen we uit het oog. Stop met onze sterke, stabiele en kapitaalkrachtige consumentenmarkt in de uitverkoop te zetten. Onze kinderen dreigen de dupe te worden van de strijd om macht en welvaart die we nu aan het verliezen zijn.