‘Er zijn mensen die gewoon niet weten of ze nu man of vrouw zijn’

Marleen Hufkens zal op 3 januari naar het gemeentehuis stappen: ‘Ik voel me vrouw. Daar heb ik geen geslachtsverandering voor nodig.’

Hoelang hebt u op deze wet gewacht?

Marleen Hufkens: Tien jaar. In 2007 werd een wet van kracht waardoor een officiële geslachtswijziging een recht is. Als je een geslachtswijziging wilde, had je voortaan een attest nodig van een psycholoog en van een endocrinoloog. Daarmee kon je dan naar het gemeentehuis. Verder veranderde er niet veel, maar voor mij was dat het moment om voortaan als Marleen door het leven te gaan – vroeger heette ik Bart.

Ik heb het nieuws toen aan mijn omgeving en op mijn werk meegedeeld, en droeg vanaf dan vrouwenkleren. Van een arts kreeg ik hormonen voorgeschreven. Een geslachtsoperatie wilde ik niet. Ik voel me vrouw, daar heb ik geen operatie voor nodig. Op 3 januari zit ik meteen in het gemeentehuis om de procedure op te starten.

Wat houdt de procedure precies in?

Hufkens: De ambtenaar noteert dat ik de vraag heb gesteld. Na drie maanden moet ik terugkomen om te laten weten dat ik nog altijd achter mijn beslissing sta. Nog eens drie maanden later kom ik opnieuw terug, en dan is mijn nieuwe naam een feit.

Zijn die zes maanden bedoeld als ‘garantie tegen eventuele misbruiken en ondoordachte wijzigingen’, zoals in de wettekst staat?

Hufkens: Inderdaad. De wetgever is bang dat een of andere gangster plots als Marie door het leven gaat omdat hij niet meer strafbaar is met een andere naam. Onzin, natuurlijk. Net als die ondoordachte wijzigingen. Alsof je zomaar in een opwelling naar de gemeente gaat om te zeggen dat je Jeannine heet in plaats van Jan.

Hoe groot is het taboe nog?

Hufkens: In sommige kringen nog behoorlijk groot. Er zijn mensen die het nog altijd niet aanvaarden. Het is grotendeels een kwestie van opvoeding. We leven in een duale maatschappij: je hebt mannen en vrouwen en niets ertussen. De realiteit is anders. Er zijn mensen die gewoon niet weten of ze man of vrouw zijn. Je wordt geboren met een geslacht, dat staat vast. Maar je gender is meer fluïde, het wordt bepaald door je gevoel, je denkwijze. Bij de meeste mensen komt hun gender overeen met hun geslacht. Bij mij niet. Ik wist als kind dat ik geen gewone jongen was, maar ik had geen idee wat ik dan wél was. Ik ben nu 50 jaar. Het heeft jaren geduurd voor ik begreep dat ik me een vrouw voelde, er was geen enkele informatie. Het enige rolmodel was Dame Edna (fictieve tv-presentatrice die gespeeld werd door een man met pruik en vrouwenkleding, nvdr.). Zo voelde ik me dus níét.

Moeten kinderen op school vroeger geïnformeerd worden over transgenders?

Hufkens: Zeker. Op een normale manier. Geen ingewikkeld gedoe. Ik werk in een bibliotheek, en soms vragen kinderen me rechtuit of ik een man of een vrouw ben. ‘Vroeger was ik een jongen, nu ben ik een meisje’, zeg ik dan. Meer niet. Zo simpel is het. Kinderen accepteren dat. Als ze het weten, zwaaien ze en roepen ze spontaan ‘Dag Marleen’ naar me. Hoe eerder kinderen begrijpen dat er meer is dan alleen ‘man’ of ‘vrouw’, hoe minder problemen ze erover maken.