De as die ze samen vormen bepaalt nu al 10 jaar de toon van de Belgische politiek. Zonder Elio Di Rupo, was de cdH (misschien) verdwenen. Zonder Joëlle Milquet belandde de PS in de oppositie (waarschijnlijk). Het is echter twijfelachtig dat het politiek koppel de verkiezingen van 25 mei overleeft.
De bijzondere verhouding tussen Joëlle Milquet en Elio Di Rupo heeft de Belgische politiek beïnvloed. Het verbond tussen de Bergense socialist en de Brusselse centrumpolitica werd in 2004 verzegeld: de Parti Socialiste verbant zijn vroegere liberale bondgenoten naar de oppositie in Wallonië en Brussel en reikt de hand uit naar cdH. Daarachter schuilt geen sentimentele overweging maar een rationele en koele berekening. De voorzitter van de PS, Elio Di Rupo, heeft een visie op lange termijn: hij wil de uitbreiding van de MR beperken door wat zuurstof aan cdH te schenken.
De partij van Joëlle Milquet, gehavend door de nederlagen van 1999 en 2003, probeert te overleven. Sommigen, zowel aan linker-als aan rechterzijde zijn van plan om de stervende cdH af te maken en de overblijvende stukken onder mekaar te verdelen. En aangezien Ecolo ook net een ramp heeft moeten incasseren, zien socialisten en liberalen zich al in tête-à-tête, blok tegen blok.
Di Rupo is zich echter zeer snel bewust van de valstrik. De liberalen hebben begin jaren 90 de FDF al ingelijfd. Als ze erin slagen de meeste sociaal-christenen binnen te halen, dreigen ze de leiders van het politieke spel te worden. “Joëlle Milquet en Elio Di Rupo hadden alle twee baat bij de overleving van de cdH” vat socialist en voorzitter van het OCMW van Charleroi Eric Massin samen.
Elio Di Rupo bespaart cdH vijf jaar extra oppositie, die misschien fataal voor de partij waren geweest. Hij redt ook Joëlle Milquet: omstreden in haar partij, zou ze niet stand gehouden hebben tegen een nieuwe nederlaag. Wie weet als ze daar bovenop was gekomen? Het was op dat moment dat een eeuwigdurende verstandhouding tussen Di Rupo en Milquet ontstond.
Beiden zijn in 1999 voorzitter geworden van hun partij. En alle twee hebben ze die in 2011 in de steek gelaten. Vandaag werken ze samen in de federale regering: hij als eerste minister, zij als vicepremier. De rest van het politiek parcours vertoont verrassende gelijkenissen. Net als Milquet in de Tweekerkenstraat, heeft Di Rupo bij zijn aankomst in de Keizerlaan een frisse wind laten waaien in zijn partij.
Na verloop van tijd maakte een oprechte vriendschap plaats voor de initiële strategische as. “Mijn mannelijke kant past goed bij mijn vrouwelijke kant” herhaalt Joëlle Milquet vaak. Zo gebeurt het vaak dat ze hem voor een televisiedebat een sms stuurt om hem te waarschuwen tegen een of andere valstrik. Als kind hebben ze ook dezelfde drama’s meegemaakt. Zo verloor Elio Di Rupo zijn vader enkele maanden na zijn geboorte terwijl Joëlle Milquet pas zes jaar was toen de hare overleed. “In het politiek milieu is iedereen geïrriteerd als Milquet weer eens te laat komt, iedereen ergert zich aan haar slordige kant” vertelt een liberaal. “De enige persoon die haar dat niet doet voelen is Di Rupo”.
Blijft nog de vraag van de rekeningen. Bleek de politieke berekening tien jaar na het samenkomen van het rood-oranje duo wel verstandig? Voor de PS was dat zonder twijfel het geval. Door de ontbinding van het centrum te voorkomen heeft hij zijn rivaal MR op een goede afstand kunnen houden. Maar de socialisten hebben er ook de prijs voor betaald: de politieke uitbuiting van de schandalen in Charleroi was deels het gevolg van de breuk van 2004.
Aan cdH zijde is de balans ook genuanceerd. Zo hebben de aanvallen van Didier Reynders en van de MR tegen de cdH de partij van Milquet electoraal hard getroffen.
De komst van Benoît Lutgen als voorzitter van de cdH en de verhuis van Elio Di Rupo van de Keizerlaan naar de Wetstraat 16 hebben de situatie veranderd. “De breuk is vooral te wijten aan het feit dat Joëlle niet meer hetzelfde gewicht heeft”, analyseert een socialist. “Voordien kon ze een decreet blokkeren. Dat is niet meer het geval. Ze weegt absoluut niet meer op de beslissingen in Wallonië en in Brussel, ze moet rekening houden met de democratisch-christelijke vleugel van de cdH die haar altijd veel ellende gebracht heeft”.
Zijn dit de laatste dagen van de as Di Rupo-Milquet? De verkiezingen van 25 mei zullen een antwoord bieden.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier