Eliane Tillieux (PS) is verkozen tot nieuwe Kamervoorzitter

Eliane Tillieux (PS) is dinsdag verkozen tot nieuwe Kamervoorzitter. Ze haalde het met 91 stemmen tegen Valerie Van Peel (N-VA), die 40 stemmen kreeg. Tillieux wordt daarmee de eerste vrouwelijke voorzitter van de Kamer uit de geschiedenis.

In haar dankwoord droeg Tillieux haar verkiezing op aan alle vrouwen, maar ook aan de mannen die strijd leveren voor de gelijkheid en emancipatie van de vrouw. Dat ook de Senaat een vrouwelijke voorzitter houdt en de federale regering paritair is samengesteld, is volgens Tillieux geen anekdotiek. Het wijst op een mentaliteitswijziging, luidde het. De PS’ster wil van de Kamer ook een huis maken dat luistert naar de burgers en initiatief neemt om met hen in dialoog te gaan. Ze zal daarom op korte termijn een reflectiegroep over participatieve democratie in het leven roepen.

Met haar verkiezing komt meteen ook een einde aan het voorzitterschap van Patrick Dewael, en dat uitgerekend op zijn 65ste verjaardag. Dewael moest de Kamer door een woelige periode loodsen, met de aanslepende regerinsvorming en de coronacrisis, waardoor ze haar manier van werken grondig moest herdenken. Voor Dewael moet de Kamer een voortrekkersrol spelen in het uitstippelen van langetermijnvisies, en dus verder gaan dan de regering controleren en haar wetsontwerpen behandelen. Hij kijkt daarbij naar thema’s als democratische en institutionele vernieuwing en naar ethische vraagstukken.

De liberale politicus stond nog stil bij de snelle opgang van het gebruik van de smartphones en social media. Ook door parlementsleden, die soms in de virtuele wereld de degens kruisen. Dewael had het over “steekvlamberichtgeving of steekvlambecommentariëring”. Op zich omarmt hij de evolutie, want de democratie is nog nooit zo transparant geweest. “Maar we mogen ook niet blind zijn voor de schaduwzijde van die steekvlam”, waarschuwde Dewael. “We mogen niet allemaal blindelings meestappen in de waan van de dag. Het politiek debat mag niet verschralen.”

Na haar verkiezing mocht Tillieux de benoeming van het Bureau van de Kamer in goede banen leiden. De drie ondervoorzitters worden Valerie Van Peel (N-VA), Wouter De Vriendt (Ecolo-Groen) en Tom Van Grieken (Vlaams Belang). Dewael zelf werd door zijn fractie als gewoon lid naar voren geschoven.

Stephanie D’Hose na stoelendans verkozen tot nieuwe Senaatsvoorzitster

Stephanie D’Hose is dinsdagnamiddag verkozen tot voorzitter van de Senaat. Daarvoor was evenwel een procedurekunstgreep nodig, aangezien de partij van D’Hose, Open Vld, geen deel uitmaakt van het vast bureau van de assemblee, en dus volgens het huidige reglement de voorzitter niet kan leveren. Het resultaat was dat de zitting niet minder dan drie voorzitters kreeg. De reglementswijziging werd met 33 stemmen tegen 13 (N-VA en Vlaams Belang) goedgekeurd.

Traditioneel wordt de openeningszitting van het nieuwe parlementaire jaar voorgezeten door de senator met de meeste jaren als parlementslid, Rik Daems (Open Vld). Daarna volgde de eedaflegging van twee nieuwe leden, Zoé Genot (Ecolo) en Tom Ongena (Open Vld), waarna het uittredend bureau herbevestigd werd en Sabine Laruelle (MR) plaatsnam op de voorzittersstoel. Dat D’Hose niet meteen tot voorzitter verkozen werd, heeft alles te maken met het reglement van de Senaat. Dat bepaalt dat de voorzitter deel moet uitmaken van het bureau van de Senaat, dat op zijn beurt samengesteld is uit vijf leden, op basis van de evenredige verdeling. In dit geval gaat het om N-VA, PS, MR, Vlaams Belang en Ecolo-Groen.

Daarom werd een voorstel van reglementswijziging van Bert Anciaux (sp.a) ingediend om te maken dat de voorzitter geen deel moet uitmaken van het bureau. Indien dat het geval is, komt er een extra bureaulid bij om ervoor te zorgen dat de vijf grootste partijen deel uitmaken van het bureau.

Zowel N-VA-fractieleider Karl Vanlouwe als zijn Vlaams Belang-collega Guy D’haeseleer hekelden dat er snel-snel werk gemaakt werd van een reglementswijziging om Stephanie D’Hose voorzitter te kunnen maken, zoals afgesproken werd in het onderhandelingspakket van de Vivaldi-partijen. “Het is een vorm van postjespakkerij om iemand van de zevende partij voorzitter te kunnen maken”, aldus Vanlouwe.

D’haeseleer had het over een voorzitter uit een “dwergpartij”. Anciaux zelf merkte op dat zijn voorstel, dat hij vorige legislatuur reeds had ingediend, er enkel wil voor zorgen dat de voorzitter van de Senaat ook uit andere fracties kan komen dan deze die in het bureau vertegenwoordigd zijn.

Rik Daems benadrukte dat de machtsverhoudingen in het bureau door de reglementswijziging niet wijzigt: “Ik word immers een stemloze fractieleider in het bureau”. Vanlouwe benadrukte dat zijn tussenkomst niets te maken had met de persoon van Stephanie D’Hose. Hij citeerde uitgebreid uit haar verklaringen toen ze door Open Vld werd aangeduid als kandidaat-voorzitter, dat ze meteen werk wil maken van hervormingen. “Het is dan ook nodig dat de Senaat zich -in afwachting van het openstellen van de grondwet op dit punt- voorbereidt op een hervorming en in de komende jaren zich bescheiden opstelt in het ontplooien van activiteiten. We moeten ook nagaan hoe we maximaal kosten kunnen besparen”, citeerde hij de Open Vld’ster. Zij zal hierbij de steun krijgen van de N-VA, engageerde hij zich.

Sabine de Bethune (CD&V) merkte op dat terwijl de Kamer voor het eerst in de geschiedenis een vrouwelijke voorzitter heeft, de Senaat reeds aan de vijfde vrouw op de voorzitterszetel toe is. Stephanie D’Hose is 39 jaar en daarmee de jongste voorzitter van de Senaat. Sinds de verkiezingen van 2019 is ze lid van het Vlaams Parlement en deelstaatssenator voor Open Vld.