Einde van het cordon sanitaire? Weinig waarschijnlijk

Met de verrijzenis van het Vlaams Belang werd op de verkiezingsdag al gespeculeerd over het einde van het einde van het cordon sanitaire. Maar een echte kans daarop, lijkt eerder klein.

‘We gaan naar iedereen luisteren’, zo zei Bart De Wever na de nederlaag van zijn partij. Dat hij niet bij voorbaat uitsloot om ook te praten met het Vlaams Belang van Tom Van Grieken, deed de vraag rijzen of de dagen van het Vlaams Belang geteld waren. ‘Ik heb dat nooit ondertekend’, zei De Wever voor de micro’s van de VRT.

Dat klopt. Toen het Vlaams Belang voor het eerst dubbele cijfers liet optekenen, spraken alle andere partijen af om nooit met extreemrechts te besturen. Dat was in 1991, de N-VA ontstond pas tien jaar later. Bij de partij klinkt het dat ze geen cordon nodig heeft om niet met Vlaams Belang te besturen, maar tegelijk noemt het de manier van werken ook ‘ondemocratisch’.

Voor Tom Van Grieken was het doorbreken van het cordon sanitaire een van de speerpunten van zijn voorzitterschap, naast de partij opnieuw op de rails zetten na de oplawaai in 2014. Vandaar ook dat hij uitdrukkelijk een gematigde toon aansloeg bij zijn overwinningspeech. Hij roept op om de Vlaams-nationale krachten te bundelen. Ook hij weet dat er op lokaal vlak vaak goede verstandhouding is tussen Vlaams Belangers en N-VA-mandatarissen.

Bij N-VA was het enkel de onafhankelijke lijstduwer Jean-Marie Dedecker die al vroeg op de dag opriep om het cordon op te doeken. ‘Anders gaan er nog veel pekelzwarte zondagen volgen’. Dedecker noemde de N-VA ‘medeverantwoordelijk’ voor de hoge score van Vlaams Belang. ‘Deze uitslag is een collectieve opgestoken middelvinger.’

Maar beide partijen geraken niet aan een meerderheid, waardoor er al minstens één andere partij mee in bad zou moeten. En de kans dat het zover komt, is zo goed als onbestaande.

Bij Open VLD zette Kamerlid Luk Van Biesen de deur even op een kier, maar zowel Gwendolyn Rutten, Matthias De Clercq en Bart Tommelein lieten al verstaan dat er van samenwerking met Vlaams Belang geen sprake kan zijn.

Ook bij CD&V gaven de kopstukken aan dat het cordon wat hen betreft behouden blijft.

Behalve deze rekenkunde, speelt ook de geschiedenis tussen beide partijen mee. De Wever gold lange tijd als de politicus die het Vlaams Belang klein had gekregen, en het is de vraag of hij die rol door een samenwerking zou willen opheffen. Daarnaast is het ook een publiek geheim dat De Wever niet hoog oploopt met de stijl en ‘foute vrienden’ van een Filip Dewinter of een Dries Van Langenhove.