Einde van de wereld: hoe overleven in een stad?

Hoe in Parijs of Brussel overleven zonder enige hulp van de overheidsdiensten? Na een stadssurvivalstage is watervervuiling, voedselgebrek of een sneeuwstorm een fluitje van een cent.

Hoe in Parijs of Brussel overleven zonder enige hulp van de overheidsdiensten ? Samen met een dertigtal vooruitziende stagiaires heb ik een stadssurvivalstage gevolgd. Watervervuiling, voedselgebrek of een sneeuwstorm? Een fluitje van een cent.

Het is 13 uur in de omgeving van het Theo theater, in het hartje van het 15de arrondissement van Parijs, wanneer David Manise, de overlevingsinstructeur, zijn intrede doet. De gespierde Quebeckenaar van 37 jaar is geboren in Brussel en leeft tegenwoordig in het Zuiden van Frankrijk. Hij geeft een hand aan al zijn leerlingen van de dag. Studenten, gepensioneerden, hoge ambtenaren, bedrijfsleiders, mannen, vrouwen, ze hebben allemaal verschillende profielen maar één ding hebben ze gemeenschappelijk: de wil om 72 uur te leren overleven in de stad in geval van ramp. “Meestal duurt het zolang voor er externe hulp kan komen”, legt David Manise meteen uit.

Bij de start laat een snelle voorstelling van elke deelnemer toe de motivatie te kennen die de leden ertoe aangezet hebben 75 euro neer te tellen voor deze stage. Er zijn beginnelingen zoals France “die haar echtgenoot gevolgd heeft”, een zeer aandachtige langharige student “die vreest voor een economische aardverschuiving”. Anderen, zoals mijn buurman die het uiteenvallen van voormalig Joegoslavië meegemaakt heeft, zijn al geconfronteerd geweest met verschillende noodsituaties en voor sommigen onder hen, zoals Jorge Aguilera van Brussel, heeft het weinig gescheeld. “Ik ben ontsnapt aan twee tsunami’s tijdens een verblijf van één of twee dagen in Nicaragua en Costa Rica en ik was in New York toen er een black-out was. Dat doet een mens toch nadenken.”

Prioriteiten: de regel van 3

Om de beginnende survivalisten te helpen in geval van nood een volgorde aan prioriteiten te bepalen, herneemt David Manise een regel van Ron Hood, één van de vaders van het survivalisme: de regel van drie (zie onder). Indien u op een dag in een ramp terecht komt, doen uw kennis, uw fysieke conditie of uw gereedschap er weinig toe, het is eerst en vooral uw mentale houding die uw overleving bepaalt. “We moeten niet ondergaan!” roept hij uit. “We moeten uit een stresstoestand komen aangezien we dan het IQ van een chimpansee hebben.”

Nadien moet u zeer snel denken aan uw ademhaling. In geval van luchtvervuiling, bijvoorbeeld, moet u erop toezien uw woning goed dicht te stoppen met scotch, uw dampkap af te zetten en de verwarming af te sluiten. “Om tegen de koude te vechten, moet u thuis een overlevingsdeken hebben, een tent, donzen dekens, moet u iets eten en vooral boven de grond of zelfs op een tafel slapen.” Dankzij de magie van de fysica stijgt de warme lucht omdat deze minder dicht en lichter is dan de koude lucht. En tot slot een laatste vriendentip: indien u toevallig verloren bent in een sneeuwstorm met alleen een broek in uw bezit vergeet dan uw trots en uw schaamtegevoel en trek uw broek boven uw hoofd en rond uw nek, “de zones die eerst beschermd moeten worden.”

‘Niet paranoïde, alleen vooruitziend’

“Ik verwachtte meer borderline personen, ik ben toch een beetje ontgoocheld.” Tijdens de pauze maakt een groepje grapjes achteraan het auditorium. Op een paar weken van 21 december 2012 en het verbeelde einde van de wereld, hebben de survivalisten en in het bijzonder in de Verenigde Staten, een slechte reputatie. Een stagiaire, die van mening is dat de grootste dreiging die op haar rust “een risico op watervergiftiging door vijandelijke spionnen zou zijn”, versterkt enigszins de clichés…

“Ik ben niet survivalistisch. Ik heb een vijftigtal mails ontvangen van mensen die technieken wensen te kennen om het einde van de wereld te overleven. Ze zijn paranoïde. Het heeft geen zin zich op te sluiten in bunkers met mitraillettes in afwachting van eventuele zombies. Er zijn daar pillen voor”, grapt David Manise tussen twee trekjes sigaret. De deelnemers hebben het trouwens vaak moeilijk om hun survivalistische neigingen met hun omgeving ter sprake te brengen. “Ze zeggen mij dat ik te veel naar films kijk, dat ik paranoïde ben maar ik ben vooruitziend. De meeste van mijn vrienden rekenen op de overheidsdiensten. Ik denk dat je zeer kwetsbaar bent in de stad”, argumenteert de 29-jarige Simon, onderzoeker in oceanografie terwijl hij terug plaats neemt in het auditorium.

Drink uit uw toilet

Geen paniek, in geval van besmetting van het water, kunt u drinken uit uw toiletpot, uw radiatoren of uw heetwatertoestel. Om het besmette water van de kraan te filteren, schaft u zich een filter van 0,2 microns aan, een omgekeerde osmose, zuiveringstabletten en actieve kool. Met dit gereedschap zou u bestand moeten zijn tegen de meeste besmettingen.” Wat voedsel betreft, stockeert David Manise een voorraad voor 3 weken: conservenblikken en legerrantsoenen. Zijn netwerk van kleine uitbaters zal hem nadien kunnen bevoorraden. “De distributieketens werken met een strakke stroom. In Parijs worden ze twee à drie maal per dag bevoorraad”, legt een professioneel uit de agroalimentaire sector uit.

Na zes uur les eindigt de sessie met een kleine groepssimulatie. Kwestie van te illustreren dat in geval van ramp, uw buur die tot 4u naar televisie kijkt en uw slaap ontneemt uw beste vriend kan worden. “Meer in elk geval dan uw mitraillette” besluit de instructeur met humor.

Jacques Besnard