‘Eén van de beste koningen die België ooit gehad heeft’

Geen 24 uur na de aankondiging en dik twee weken voor zijn daadwerkelijke aftreden zijn de eerste in memoriams over de jaren van koning Albert II van België binnen. De commentatoren vinden de balans positief, als is ze in het Franstalige landsgedeelte nog wat positiever.

De troonsafstand van koning Albert is geen verrassing. Het tijdstip daarentegen wel. Dat is de algemene teneur bij de editorialisten van de Vlaamse kranten. De koning is moe, sukkelt met zijn gezondheid en zag de afgelopen tijd e lijn met vuile was over zijn familie steeds voller worden. Toch werd verwacht dat hij zou wachten tot na de regeringsvorming van volgend jaar om de scepter door te geven aan zijn oudste zoon, prins Filip.

Kans op protocollair koningschap

Albert wordt over het algemeen bestempeld als een goedlachse, moderne, plichtbewuste koning die zich zelden bemoeide met politiek, of op zijn minst politiek neutraal bleef, “hoewel zijn rol door omstandigheden -zie onder meer de formatie van meer dan 500 dagen in 2010-2011- soms willens nillens wél politiek gekleurd was”, stelt Isabel Albers van De Tijd.

Heel wat kenners zien in de machtsoverdracht ook een kans om de functie van de koning te beperken tot het protocollaire. “Het is ook de enige versie van de erfelijke monarchie die intellectueel standhoudt in een moderne samenleving en in een ingewikkeld land als België”, zegt onder meer Bart Sturtewagen van De Standaard.

Wat de toekomstige koning Filip betreft, is het voor velen afwachten geblazen. “Zal troonopvolger Filip als rolmodel de priester-koning Boudewijn omarmen, of zijn goedlachse vader, een man met menselijke gebreken”, zo vraagt Yves Desmet van De Morgen zich af.

Eric Donckier van het Belang van Limburg ziet, zoals vele anderen, in de vorming van een nieuwe regering volgend jaar alvast de lakmoesproef voor Filip. Luc Van Der Kelen van Het Laatste Nieuws ziet het zo: “Iedere vorst moet zijn pad volgen, ook koning Filip. ‘La fonction crée le roi'”.

Frantalige kranten vol lof

De Franstalige editorialisten zijn vol lof over de regeerperiode van koning Albert II. Volgens Vincent Slits van La Libre Belgique heeft de koning “zijn verantwoordelijkheid genomen met nederigheid, oprechtheid en respect voor de instellingen en de burgers.”

Ralph Vankrinkelveldt van La Dernière Heure stuurt de koning een persoonlijke boodschap: “Bedankt Sire! “. “Hij was geen koning zoals de anderen. Hij was meer een mens dan een soeverein. Moed, wijsheid, sereniteit en autoriteit zijn de eerste woorden die ons te binnen schieten. Eenvoud, empathie zijn eigenschappen die hij met zich meedraagt.”

In L’Avenir komt Thierry Dupièreux terug op de “jullie” in de toespraak van de koning: “Jullie waren waarschijnlijk met velen om een rilling te voelen. Op die manier aangesproken worden, in zo’n belangrijke toespraak, het had iets heftigs, maar ook intelligents. Albert II heeft niet alleen de fakkel doorgegeven aan zijn opvolger, hij heeft hem ook doorgegeven aan zijn landgenoten, de enige rechthebbenden op de soevereiniteit.”

‘Eén van de beste monarchen’

Béatrice Delvaux heeft het in Le Soir over een “historisch” moment, zelfs al was het niet onverwacht. “Na twintig jaar koningschap en op de drempel van zijn 80ste verjaardag neemt Albert een wijze, verantwoorde beslissing op de eenvoudige manier die hem eigen is”. Wat prins Filip betreft, ziet Le Soir in het vertrek van Albert een duidelijke boodschap voor zijn zoon: “De monarchie is er niet om zich te bestendigen, maar om te moderniseren, in dienst van het land.”

Michel Marteau van Sudpresse zag een koning, getekend door de emotie. “Je hebt zin om te antwoorden dat je het begrijpt”, luidt het.

Martine Maelschalck van l’Echo ziet in de koning een man die evolueerde “van een bon vivant naar een van de beste monarchen die België ooit gehad heeft.” (Belga/TV)