Een half miljoen tweets geanalyseerd: rechts heerst op Twitter

Onderzoekers van de UGent ontleden met data-analyse het gedrag van onze politieke partijen op Twitter. Rechts kwettert meer dan links, de PVDA retweet zelden de massamedia en de Vlaamse pers bekent kleur.

Twee studenten van de UGent analyseerden voor het vak datavisualisatie van docent Bart Mesuere meer dan een half miljoen politieke tweets. De politici op Twitter waarvan de berichten het vaakst door hun officiële partijkanaal worden geretweet, haalden de selectie. Retweeten is het delen van een bericht op Twitter.

Op Twitter is rechts met ruime voorsprong meer geliefd dan links, zo blijkt uit de cijfers.

Opvallend, bij een eerste selectie zat N-VA-voorzitter Bart De Wever daar niet bij. ‘Ik vermoed dat hij de steun van de N-VA-account niet meer nodig heeft’, zegt masterstudent Joris Wuts die het onderzoeksproject opstartte, ‘want hij heeft zelf meer volgers dan zijn partij.’ De Wever heeft 136.000 aanhangers op Twitter, zijn partij minder dan de helft.

N-VA heeft samen met de andere meerderheidspartijen het grootste bereik op Twitter. De tien populairste politici van de N-VA hebben gemiddeld bijna 50.000 volgers. Voor Open VLD is dat 40.000 en CD&V 30.000. De partijen van de minderheid moeten het stellen met respectievelijk gemiddeld 15.000 (Groen), 10.000 (SP.A), 8.000 (Vlaams Belang) en 5.000 (PVDA) volgers per politicus.

De officiële pagina van de N-VA zet gemiddeld 24 tweets per dag online en is daarmee ruim de koploper. Open VLD post dagelijks 16 berichten en Groen 11. De andere partijen tweeten slechts 7 keer of minder per dag en zetten dus minder in op het medium.

Op Twitter is rechts met ruime voorsprong meer geliefd dan links, zo blijkt uit de cijfers. De populaire partijtweets van N-VA krijgen gemiddeld 85 likes. Bij alle andere partijen is dat minder dan de helft, behalve voor Vlaams Belang dat 65 hartjes per tweet verzamelt. De volledige cijfers kan u vinden op deze site.

Retweetrelaties

De visualisatie van masterstudenten Joris Wuts (burgerlijk ingenieur) en Stijn De Ridder (informatica) kijkt echter verder dan die basale cijfers en zoomt in op de achterliggende netwerken. Elke account is op een interactieve grafiek weergegeven door een bol. De grootte van elke bol is afhankelijk van het aantal volgers.

Al die bollen stoten elkaar af, tenzij er een retweetrelatie bestaat. In dat gevallen trekken ze elkaar aan en zijn ze verbonden door een lijn. Een retweetrelatie betekent dat een account berichten van een ander deelt of dat ze elkaars berichten delen. De richting van het retweeten kan u dus niet afleiden uit de grafiek. Door hun manier van visualiseren leggen Wuts en De Ridder het politieke landschap op Twitter bloot. Logischerwijs ontstaan er clusters, want partijleden delen vooral elkaars berichten. Die clusters gaven ze de passende partijkleur.

Interessanter dan de vanzelfsprekende partijdiscipline is dat de automatische selectie van 178 onderzochte accounts ook heel wat niet-politici bevat, weergegeven in het grijs. Beroepspolitici retweeten namelijk niet alleen elkaar, maar ook andere accounts. De vaakst voorkomende profielen haalden ook de dataset. Zo is ook zichtbaar waar populaire opiniemakers, organisaties en massamedia zich politiek bevinden. U kan klikken op een bol om duidelijk het netwerk van een bepaalde account te bekijken.

Zo blijkt dat berichten van viroloog Marc Van Ranst, die zich regelmatig kritisch uitlaat over (extreem)rechts, vooral gedeeld worden door leden van de PVDA. Of Van Ranst zelf berichten van die partij deelt, valt uit deze data niet op te maken.

De linkse trol @Pensioenspook zweeft in het Twitter-universum tussen SP.A en Groen. Econoom Geert Noels en onderwijsexpert Wouter Duyck hangen tussen N-VA en Open VLD. Huisdichter Stijn De Paepe en journalist Joël De Ceulaer van De Morgen hebben de sterkste retweetverwantschap met het extreemlinkse PVDA. Let wel: dit betekent dat (leden van) de partij deze heren retweet(en) en niet omgekeerd. Ook (leden van) andere partijen retweeten hen, maar doen dat minder. PVDA deelt trouwens veel minder berichten van massamedia dan alle andere partijen. Groen deelt het meeste berichten van buiten de partij.

HLN verleidt Vlaams Belang

De analyse van de nieuwsberichten die politici delen is uitermate boeiend, want de accounts van de Vlaamse massamedia retweeten zelden of nooit politici. Hierdoor zijn hun retweetrelaties duidelijk in één richting: de politici delen berichten van de kranten en omroepen, niet omgekeerd. Zo valt af te leiden welke berichtgeving het best in de smaak valt bij welke politieke strekking. Berichten van Het Laatste Nieuws weten het vaakst politici van het Vlaams Belang te verleiden. Nieuws van Knack wordt vooral gedeeld door socialisten en ecologisten. De Tijd leunt het dichtste aan bij Open VLD en N-VA.

Berichten van Het Laatste Nieuws weten het vaakst politici van het Vlaams Belang te verleiden. Nieuws van Knack wordt vooral gedeeld door socialisten en ecologisten. De Tijd leunt het dichtste aan bij Open VLD en N-VA.

VRT NWS, Terzake en De Standaard nemen de meest centrale posities in en worden dus door alle partijen regelmatig gedeeld. Belangrijke kanttekening is dat de analyse geen rekening houdt met de connotatie van een retweet. Meestal delen politici nieuws dat in hun kraam past, maar ook een kritische commentaar op een stuk is opgenomen in deze statistiek.

Salvini en Le Pen

De enige Walen in de Vlaamse politieke bubbel zijn Charles Michel (MR) en Jean-Marc Nollet (Ecolo). De eerste is evident als premier van ons land met regelmatige retweets van zijn Vlaamse (ex-)coalitiepartners. De voorzitter van Ecolo Nollet komt door zijn twitterrelatie met Kristof Calvo van Groen op het toneel. Zij zetelen in dezelfde fractie in de Kamer.

Naast Walen zijn ook buitenlandse accounts haast volkomen afwezig in de feeds van Vlaamse politici. Uitzondering op de regel is Vlaams Belang. Zij delen berichten van hun extreemrechtse collega’s uit Italië en Frankrijk: Matteo Salvini van de Lega en Marine Le Pen van het Front National. Ook tweets van de Europese fractie MENP, waar die drie partijen deel van uitmaken, deelt het Vlaams Belang.

De grafiek maakt het ook mogelijk om de linken tussen partijen te ontwaren. U kan aanvinken welke partijen u wilt zien en zo de data verder ontdekken. Zo valt de kritiek van Hendrik Vuye, die in 2016 uit de N-VA stapte, op zijn ex-partij duidelijk in goede aarde bij Vlaams Belang.

Wat kan dit onderzoek naar een half miljoen tweets ons leren voor 26 mei? ‘Ik merk dat Twitter in de laatste campagneweken echt ontploft, maar die data konden we onmogelijk nog meenemen in onze analyse,’ zegt Wuts. ‘We gebruikten tweets tot en met 11 mei. Voor alle 178 accounts namen we de laatste 3.200 tweets.’

Of de tendensen op Twitter zich via het stemhokje gaan vertalen in een gelijkaardige zetelverdeling zal zondag blijken. De kiesstrijd woedt nog een paar dagen en niet alleen op Twitter, maar ook op Facebook, de lokale markt en in de televisiestudio’s.