‘Een echte vriend is meer waard dan een broer, schrijft de Bijbel. Dat klopt helemaal’

Kolet Janssen is auteur van tal van jeugdboeken. Naar aanleiding van de internationale dag van de vriendschap werpt ze haar licht op wat vrienden voor elkaar kunnen betekenen.

Een warme zomeravond op een terrasje. Met een stel vrienden wordt het echt gezellig. Maar zijn je vrienden echt onmisbaar? Je hebt toch al familie, collega’s en buren. Waarvoor heb je dan nog vrienden nodig? Iets om bij stil te staan op 30 juli, internationale dag van de vriendschap.

Vrienden of familie?

Familiebanden zijn – als er niets fout loopt – levenslang. Familie wordt je in de schoot geworpen en je moet er iets mee. Dat heeft zijn voor- en nadelen. Tussen broers en zussen vloeit soms een onderstroom van rivaliteit en strijd om de aandacht en goedkeuring van de ouders, die nooit helemaal opdroogt. Ook al blijft het onvervangbaar om je te wentelen in de vertrouwdheid van ‘eigen familie’. Bij buren, collega’s en vrienden is dat anders.

Buren zijn vlakbij en dat heeft zo zijn voordelen. Je kunt elkaar snel uit de nood helpen en als het een beetje lukt, is een gezellige buurt een grote meerwaarde in je leven. Goede collega’s zorgen voor een persoonlijke noot op de werkvloer. Wat is er leuker dan samen stoom afblazen? Maar als je verhuist of van werk verandert, neem je heel vaak de buren en de collega’s niet mee. Zo onmisbaar waren ze kennelijk niet.

Dat is anders bij goede vrienden. Op een moment in je leven leer je elkaar kennen, vaak nog in je studieperiode. Na een paar keer merk je dat het klikt en dan spreek je geregeld af. Ook al lopen jullie levens achteraf heel verschillende kanten uit, de vriendschap kan blijven bestaan. Een vriend haalt een mens uit zijn comfortzone, meer dan een familielid. Vrienden zijn immers ‘prettig anders’. Ze hebben andere gewoontes, bijvoorbeeld wat opruimen of geld uitgeven betreft. Ze hebben ook andere principes, bijvoorbeeld over hoe ze hun kinderen opvoeden. Ze maken andere keuzes in hun leven, maar ook dat hoeft de vriendschap niet in de weg te staan.

Spotten en luisteren

Aan vrienden kun je vertellen wat je echt bezighoudt, waar je van droomt, waar je je zorgen over maakt, wat je denkt over de wereld. Een vriend hoeft het niet met je eens te zijn, maar hij neemt je serieus. Hij luistert en laat je vertellen en jij doet voor hem hetzelfde. Je spot op een lieve manier met elkaars kleine kantjes en je vindt samen oplossingen die niet zullen werken, maar toch helpen. Of je doet samen dingen die niet wereldschokkend zijn, maar die je toch niet zou willen missen.

Vrienden vormen een bruggetje naar de rest van de onoverzienbaar grote mensenmassa op onze planeet. Voor het merendeel mensen die je niet kent en ook nooit zult kennen. Vrienden bewijzen je dat ook wildvreemde mensen soms in je hart kunnen gaan wonen en dat daar eigenlijk niet veel voor nodig is. Vrienden helpen je om vooroordelen opzij te zetten, want vriendschap gaat over provincie- en landsgrenzen heen, en ook over uiterlijk, inkomen, opleiding, godsdienst of overtuiging heen. Vrienden brengen de buitenwereld in heel concrete vorm in je leven, op zo’n manier, dat je er empathie voor krijgt en dat je er niet meer onverschillig voor kunt zijn. Door je vrienden word je alerter en attenter voor andere mensen.

Mijn zoon trekt op vakantie met een stel Erasmusvrienden van vijf jaar geleden uit drie verschillende landen. Voor hem hebben die landen een of meer gezichten. Hun betrokkenheid bij elkaars achtergrond opent mogelijkheden. Want zo werkt het blijkbaar: wie bevriend is met een persoon met een handicap, let automatisch meer op de toegankelijkheid van gebouwen. Wie een moslim in zijn vriendenkring heeft, zal rekening houden met welk eten hij hem serveert en zal van binnenuit te horen krijgen hoe hij over het boerkiniverbod denkt. Enzovoort.

Vriendschap opent wereldwijd poorten tussen mensen uit verschillende culturen. Hoe meer vriendschapsbanden er gesmeed worden tussen mensen, hoe meer kans op vrede. Want met een vriend ga je meestal geen oorlog voeren.

Een echte vriend is meer waard dan een broer, zegt de bijbel. Dat klopt helemaal. Want elke vriendschap is een struik waaraan de vrede kan bloeien. Tot er nauwelijks nog verschil is tussen een vriend en een broer.