Vlaanderen en de islam moeten elkaar omarmen, vindt de secretaris van Empowering Belgian Muslims, Fouad Gandoul. Hoe belangrijk dat is, weet hij uit eigen ervaring. ‘Als we jongeren wegduwen, zullen ze de maatschappij leren haten.’
‘Als we willen dat jongeren niet radicaliseren, dan moeten we beginnen in onze scholen’, zegt Fouad Gandoul. ‘Een puber die constant wordt geconfronteerd met leerkrachten die hem als minderwaardig beschouwen, is op den duur verloren. En ik hoor tegenwoordig niets anders meer: er zijn leerkrachten die aan de moslims in hun klas vragen of zij het normaal vinden dat ze in Irak hoofden afhakken. Dat is toch waanzin. Hoe moet zo’n kind zich verdedigen? Hoe moeten de ouders reageren?’
Als secretaris van Empowering Belgian Muslims, een organisatie die ijvert voor de emancipatie van Belgische moslims, slaakte Gandoul (37) vorige week een noodkreet. In een manifest dat door meer dan honderd islamitische organisaties en prominenten werd ondertekend, pleit hij voor een radicale stap voorwaarts: Vlaanderen moet de islam volop omarmen en aanvaarden als onderdeel van haar identiteit, moslims moeten op hun beurt Vlaanderen omarmen en zich inschrijven in het project van de moderniteit.
Dat islamhaat radicalisering in de hand werkt, weet hij uit eigen ervaring. ‘In 2001 zat ik in mijn eerste licentie aan de VUB’, vertelt hij. ‘Op 11 september zat ik in mijn kot te studeren. De televisie stond aan, en ik zag op CNN hoe de twee torens werden geraakt. Onder mijn raam steeg gejuich op. Een aantal Marokkaanse medestudenten vond dat Amerika zijn verdiende loon had gekregen.’
Vond u dat ook?
Fouad Gandoul: Nee. Mijn vader heeft mij geleerd om nooit te juichen om de miserie van iemand anders. Ik wist ook meteen wat ons te wachten stond. Ik wist dat er een backlash zou komen, dat we een opstoot konden verwachten van radicale haat, van ongekende islamofobie. En zo is het ook gebeurd. Aan de VUB zorgde dat voor een islamitisch reveil.
Ook bij u?
Gandoul: Absoluut. Ik behoorde tot een groepje jongeren dat regelmatig op stap ging, ik dronk zelfs al eens alcohol. Op een gegeven moment ben ik daarmee gestopt en heb ik mij gefocust op de islam. Net vanwege het toenemende wantrouwen.
Wat deed u dan precies?
Gandoul: Wij verdiepten ons in de islam. Dat ging vrij ver, hoor. Ik had meer dan honderd cd’s. Maar tijdens onze zoekfase hadden we teksten gelezen van geleerden uit het Midden-Oosten die poneerden dat muziek des duivels is. En dus deden wij onze cd’s voor alle zekerheid allemaal weg.
In feite was u aan het radicaliseren.
Gandoul: Zo kun je dat noemen. Die hele groep was die kant aan het opgaan. En dat was het gevolg van het feit dat de maatschappij ons niet aanvaardde. Wij kregen het signaal dat wij er niet bijhoorden. En wat gebeurt er als je iemand zijn identiteit afbreekt? Dan gaat hij voor zichzelf een identiteit opbouwen, desnoods opgetrokken uit wrok. Ik deed in die periode niets anders dan lezen over de islam. En ik ging bijna elke dag naar de moskee.
Schuilde er een potentiële Syriëstrijder in u?
Gandoul: Nee, dat niet. Ik was gewoon op zoek naar een identiteit. En ik ben altijd kritisch gebleven. Dat heeft mijn vader mij geleerd: dat ik altijd mijn opties en mijn geest moet openhouden.
Kende u in die periode de Arabisch Europese Liga?
Gandoul: Dyab Abou Jahjah was mijn absolute tegenstander. Hij was een Arabisch nationalist en ik las boeken van de peetvader van de Moslimbroeders, boeken die Dyab vandaag zelfs ‘fascistisch’ zou noemen. Wij zaten op een totaal andere golflengte. Ik koos voor een politieke invulling van de islam, hij was daar radicaal tegen. Maar Dyab was enorm slim en kon goed debatteren. Hij was de redding van de jongens die toen aan het radicaliseren waren.
Abou Jahjah bracht hen weer op het juiste pad?
Gandoul: Dyab heeft de radicalisering die toen de jongeren aan de VUB bedreigde, afgewend. Hij kon onze verhalen over de islam weerleggen. Jongeren keken naar hem op. Als politici en media in die tijd Abou Jahjah en de AEL niet hadden gecriminaliseerd en belachelijk gemaakt, dan was Sharia4Belgium nooit ontstaan.
Wat raadt u ouders aan wier kinderen door leerkrachten worden aangevallen?
Gandoul: Dat ze meteen een aangetekende brief naar de school moeten sturen. Ik heb daar al een aantal mensen mee geholpen. We mogen de jongeren niet wegduwen. Want dan zullen ze deze maatschappij leren haten.
Lees het volledige interview met Fouad Gandoul in Knack deze week
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier