‘De wetswijziging rond abortus is vooral een gemiste kans’

‘Abortus wordt uit het strafrecht gehaald, maar de meest kwetsbare vrouwen blijven nog altijd in de kou staan’, schrijft Sofie De Graeve van Furia.

Vandaag wordt in de Kamer het wetsvoorstel over abortus goedgekeurd. Het wordt aangekondigd als historisch: abortus wordt uit het strafrecht gehaald. Een eis waarvoor feministen en de vrouwenbeweging al meer dan 40 jaar op de barricaden staan. Qua symboliek kan dat tellen. Eindelijk hoeft er geen sprake meer te zijn van een zogenaamde ‘noodsituatie’ om tot abortus over te gaan.

Abortus blijft evenwel nog steeds strafbaar als niet aan de voorwaarden voldaan is. En die voorwaarden zijn volgens alle in de commissie gehoorde experten op het terrein hopeloos verouderd. Toch blijven ze overeind en worden ze nauwelijks bijgestuurd.

Verplichte bedenktijd is paternalistisch tijdverlies

De verplichte bedenktijd van zes dagen blijft behouden tenzij bij medische urgentie. Een gezondheidswerker beslist hierover waardoor de facto een medische poortwachter in de wet ingebouwd werd. De idee van de bedenktijd is trouwens paternalistisch. Hiermee wordt immers de suggestie gewekt dat vrouwen lichtzinnig over een abortus beslissen. Nochtans hebben vrouwen die naar de abortushulpverlening toestappen doorgaans alles ernstig overdacht. Hen met extra bedenktijd opzadelen, maakt het alleen maar mentaal onnodig zwaarder. Het miskent ook de professionele expertise van de abortushulpverlening. Alsof zij niet standaard vooraf aftoetsen.

De wetswijziging rond abortus is vooral een gemiste kans.

Een nog groter probleem is dat niet geraakt wordt aan de termijn van 12 weken. Jaarlijks trekken enkele honderden Belgische vrouwen naar Nederland voor een tweede trimester abortus omdat dit in België alleen kan als er een medische indicatie is. De ziekteverzekering komt hierin niet tussen. Deze optie is dan ook alleen weggelegd voor wie over voldoende financiële middelen beschikt. Op die manier vallen de meest kwetsbare vrouwen uit de boot.

Baas over eigen buik

De wetswijziging die het parlement vandaag goedkeurt, is dan ook vooral een gemiste kans. Een kans om werk te maken van verandering die wel het verschil maakt op het terrein. De vrouwenbeweging blijft alvast aan die weg timmeren totdat baas over eigen buik eindelijk helemaal gerealiseerd is voor alle vrouwen.

Positief is wel dat België hiermee ingaat tegen de internationale tendens van inperking van reproductieve rechten. De eerste beslissing die de Amerikaanse president Donald Trump nam, was immers het schrappen van centen voor NGO’s die abortushulpverlening aanbieden in het buitenland. Ook in heel wat Oost-Europese landen werd de reglementering de voorbije jaren verstrengd. Ierland is de uitzondering. In een referendum stemde de bevolking voor een grondwetswijziging die de weg vrij maakte voor een abortusregeling tot 12 weken en dit zonder voorwaarden.

Sofie De Graeve is woordvoerster van Furia, een feministische en pluralistische overleg- en actiegroep die jaarlijks de Nationale Vrouwendag organiseert op 11 november.